Ζυγαριά: Λέει πάντα την αλήθεια;

H Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Στέλλα Πετρίδου μας εξηγεί ποιος είναι ο ιδανικός τρόπος ζύγισης και ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ένδειξη της ζυγαριάς.

Η ζυγαριά είναι το "παραδοσιακό" μέτρο ελέγχου του βάρους μας. Συχνά όμως, δεν είναι το κατάλληλο μέσο για να ελέγξουμε τις αλλαγές που γίνονται στο σώμα μας.

Σίγουρα, σε πολλούς από εσάς έχει τύχει να ζυγιστείτε την ίδια μέρα σε διαφορετικές ζυγαριές και να παρατηρήσετε μεγάλη απόκλιση στην τιμή του βάρους σας. Αυτό μπορεί να συμβαίνει διότι, οι ζυγαριές αυτές πιθανόν έχουν διαφορετική ρύθμιση ή να έχει επηρεαστεί το βάρος σας από το φαγητό ή τα υγρά που έχετε καταναλώσει το προηγούμενο βράδυ. Εύλογα λοιπόν, τίθεται το ερώτημα: είναι η ζυγαριά αξιόπιστος δείκτης ελέγχου του βάρους μας;

Η απάντηση είναι ΝΑΙ! Σε φυσιολογικές καταστάσεις του οργανισμού, κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και σε συνδυασμό πάντα με άλλα όργανα μέτρησης.

Εδώ θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ότι το βάρος μας δεν είναι δείκτης της σύστασης του σώματος και το υπερβάλλον βάρος δεν μεταφράζεται κατ’ ανάγκη σε υπερβάλλον σωματικό λίπος. Για παράδειγμα, οι αθλητές και τα άτομα με αυξημένη φυσική δραστηριότητα έχουν μεγαλύτερο δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) από τα φυσιολογικά άτομα λόγω υπετροφίας των μυών τους και όχι λόγω αυξημένου ποσοστού λίπους.

Επιπρόσθετα, άτομα με παθολογικές καταστάσεις που συνοδεύονται από οιδήματα (φουσκώματα) και κατακράτηση υγρών παρουσιάζουν αύξηση του βάρους η οποία οφείλεται σε αύξηση των υγρών του σώματος και όχι σε εναπόθεση λίπους.

Παράγοντες που επηρεάζουν την ένδειξη της ζυγαριάς σας…

• Άσκηση και αλλαγές στη σύσταση του σώματος

Ακολουθείτε μια σωστή διατροφή σε σχέση με πριν και περνάτε αρκετές ώρες στο διάδρομο του γυμναστηρίου. Τα ρούχα σας μετά από ένα μήνα τακτικής άσκησης είναι πολύ πιο άνετα, όμως η ένδειξη της ζυγαριάς σας παραμένει ίδια. Γιατί;

Αυτό οφείλεται στην αλλαγή της σύστασης του σώματος. Το σώμα μας αποτελείται κυρίως από τους μύες, τον λιπώδη ιστό, τα υγρά του σώματος και τα οστά. Ένα ποσοστό του βάρους μας αποτελεί το γλυκογόνο των μυών και του ήπατος. Σκεφτείτε το γλυκογόνο ως δεξαμενή καυσίμου γεμάτη αποθηκευμένους υδατάνθρακες οι οποίοι συνοδεύονται και από ένα ποσοστό νερού. Αυτό το απόθεμα ενέργειας στους μυς που πραγματοποιείται μέσω της άσκησης σαφώς και έχει βάρος και ενώ το λίπος του σώματος σταδιακά μειώνεται, παράλληλα αυξάνεται ο μυϊκός όγκος. Αυτός είναι και ο λόγος που η ένδειξη της ζυγαριάς σας παραμένει στάσιμη αφού από τη μια μειώνεται το λίπος και από την άλλη ταυτόχρονα αυξάνεται ο μυϊκός όγκος. 

• Η κατακράτηση υγρών και η κατανάλωση φαρμάκων

Η αυξημένη κατανάλωση νατρίου (αλάτι) συνοδεύεται από κατακράτηση υγρών και αύξηση του βάρους σας. Το βάρος αυτό, οφείλεται καθαρά στην αύξηση των υγρών από το σώμα σας.

Οι τροφές που καταναλώνουμε καθημερινά περιέχουν μικροποσότητες νατρίου ενώ ταυτόχρονα εσείς προσθέτετε περισσότερο αλάτι στο φαγητό σας από αυτό που πραγματικά χρειάζεστε. Γι’ αυτό πολλές φορές βλέπετε μια αύξηση του βάρους σας μέσα σε μια εβδομάδα περίπου 1 με 2 κιλά ενώ ακολουθούσατε ένα πρόγραμμα διατροφής και την επόμενη εβδομάδα που τρώγατε παρόμοιες ποσότητες φαγητού αλλά μειώσατε το αλάτι στο φαγητό σας η ζυγαριά σας κατέβηκε 2 κιλά χωρίς κόπο. Εννοείται, ότι τα κιλά σας είναι τα ίδια. Τα υγρά του σώματος μπορούν μόνο να μεταβληθούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

Ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά και τα αγχολυτικά αντιεπιληπτικά αυξάνουν την όρεξη και το βάρος. Ακόμα, οιδήματα που οφείλονται σε παθολογικές καταστάσεις επηρεάζουν την σύνθεση του σώματος και κατ’ επέκταση τον δείκτη της ζυγαριάς σας.

• Η μειωμένη δραστηριότητα του εντέρου

Γαστρεντερολογικά προβλήματα όπως η μειωμένη κινητικότητα του εντέρου πιθανόν να ευθύνονται για την αύξηση του βάρους σας. Η ανεπαρκής ενυδάτωση του εντέρου, η μειωμένη λειτουργικότητα της εντερικής χλωρίδας και μια διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες πιθανόν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα και ταυτόχρονη αύξηση του βάρους. Η αύξηση αυτή οφείλεται στο περιεχόμενο του εντέρου που δεν έχει αποβληθεί και όχι στην αλλαγή της σύνθεσης του σώματος.

• Έμμηνος ρύση και ωορρηξία

Η ζύγιση κατά την ωορρηξία και κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως δεν ενδείκνυται λόγω του ότι οι αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα σας στη διάρκεια του κύκλου σας (προεμμηνορυσιακό σύνδρομο, έμμηνος ρύση, ωορρηξία) κάνουν το βάρος σας να κυμαίνεται 1-2 κιλά πάνω. Ο ιδανικός χρόνος ζύγισης είναι 3-4 μέρες μετά το τέλος της έμμηνου ρύσεως σας και πριν τη μέση του κύκλου σας όπου γίνεται η ωορρηξία.

Ποιος είναι ο ιδανικός τρόπος ζύγισης

Η ιδανικότερη επιλογή είναι να επισκεφθείτε έναν διαιτολόγο ο οποίος μέσω μιας  ανάλυσης σύστασης σώματος (λιπομέτρηση), σε συνδυασμό με ορισμένες ανθρωπομετρικές μετρήσεις στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η ζύγιση, μπορεί να αξιολογήσει σωστά και να σας ενημερώσει για την ακριβή αναλογία μυών, λίπους και υγρών στο σώμα σας και να σας δώσει το διατροφικό σχήμα που σας ταιριάζει.

Στέλλα Πετρίδου

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος (MSc)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: nutritionplanforlife

Website: nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook: Στέλλα Πετρίδου Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος