Εγκυμοσύνη και διατροφικές διαταραχές

Η Κλινική Ψυχολόγος, Έλενα Αριστοδήμου μας εξηγεί πώς η εγκυμοσύνη και τα επιπρόσθετα κιλά επηρεάζουν τις νεαρές μητέρες.

Για πολλές γυναίκες, η εγκυμοσύνη μπορεί να δώσει το έναυσμα για ανησυχίες σχετικά με την εικόνα του σώματος. Μάθετε περισσότερα για το πώς η δυσαρέσκεια του σώματος και η συμπεριφορά διαταραγμένης διατροφής μπορούν να προκύψουν σε νεαρές μητέρες.

Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν κατ’ επανάληψη κοινωνικές πιέσεις για να προσπαθήσουν να συμμορφώσουν το σώμα τους σε ένα σχεδόν αδύνατο ιδανικό. Η πρόσθεση βάρους σχεδόν πάντα αναγκάζει τις γυναίκες να περιπλανώνται μακριά από το κοινωνικό ιδανικό, δημιουργώντας δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος. Μια από τις μοναδικές φορές όπου το να προσθέτεις βάρος θεωρείται επιτρεπτό από την κοινωνία, είναι κατά την εγκυμοσύνη. Η βιολογική ανάγκη για πρόσθεση βάρους κατά την εγκυμοσύνη, για την υγεία ενός νεογνού, υπερνικά τα κοινωνικά ιδανικά. Όμως μόλις γεννηθεί το νεογνό, το πρόσθετο βάρος δεν θεωρείται πλέον δικαιολογημένο. Πιέσεις της κουλτούρας για τις γυναίκες για να απωλέσουν βάρος αμέσως μετά τη γέννα, προκαλεί δυσαρέσκεια του σώματος μετά την εγκυμοσύνη που οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις για νεαρές μητέρες.

ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΑ ΚΙΛΑ

Οι γυναίκες συναντούν μια ποικιλία από εμπόδια της εικόνας του σώματος κατά την διάρκεια της περιόδου μετά τον τοκετό. Η εγκυμοσύνη απαιτεί πρόσθεση βάρους για να τρέφει και να προστατεύει ένα αναπτυσσόμενο έμβρυο. Οι γιατροί συνιστούν στις γυναίκες να προσθέτουν 10 - 12 κιλά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Κατά την εγκυμοσύνη, οι γυναίκες είναι σε θέση να δικαιολογήσουν την πρόσθεση βάρους, για να αποφύγουν την κοινωνική κατάκριση. Όμως, μετά τον τοκετό, πολλές γυναίκες νιώθουν ότι δεν έχουν πλέον «δικαιολογία» για να είναι υπέρβαρες και αυτό μειώνει την ικανοποίηση τους για το σώμα τους. Μελέτες για την εικόνα του σώματος που αφορούν γυναίκες μετά την εγκυμοσύνη, αντικατοπτρίζουν αυτά τα συναισθήματα. Πολλές μελέτες έχουν εντοπίσει ότι κατά τη διάρκεια ολόκληρης της εγκυμοσύνης, η εικόνα του σώματος είναι η χειρότερη μετά τον τοκετό, συγκεκριμένα έξι μήνες μετά. Αυτά τα θέματα για την εικόνα του σώματος, μπορούν να οδηγήσουν σε θέματα ψυχικής υγείας όπως η επιλόχεια κατάθλιψη και διατροφικές διαταραχές.

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

Μια αρνητική εικόνα για το σώμα έχει έντονη επιρροή πάνω σε μια επιλόχεια κατάθλιψη. Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι «μια κατάθλιψη που προσβάλλει τις γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη ή κατά τους πρώτους 12 μήνες μετά τον τοκετό», που πηγάζει για διάφορους λόγους και έχει σημαντικές επιδράσεις πάνω σε μητέρα και παιδί. Η ασθένεια προσβάλλει 13 – 19% των γυναικών κατά τη διάρκεια μετά τον τοκετό. Πολλές μελέτες βρήκαν δυνατή συσχέτιση μεταξύ της απαρέσκειας για το σώμα και της κατάθλιψης σε πολλαπλά σημεία κατά την εγκυμοσύνη και μετά, με την πιο δυνατή συσχέτιση να συμβαίνει κατά την περίοδο μετά τον τοκετό. Όμως, οι πιο πολλές μελέτες αδυνατούν να διακρίνουν αν η φτωχή εικόνα για το σώμα αυξάνει τις πιθανότητες για επιλόχεια κατάθλιψη ή αντιθέτως. Συμπτώματα κατάθλιψης συσχετίζονται αρκετά μα το αίσθημα της υπέρβαρης, λιγότερο κομψής και ελκυστικής, και με το να έχουν το βάρος και το σχήμα πιο αξιοσημείωτο στις γυναίκες. Το αυξημένο ρίσκο επιλόχειας κατάθλιψης είναι μια από τις αρνητικές επιδράσεις για τις μητέρες που απορρέει από τη δυσαρέσκεια του σώματος μετά την εγκυμοσύνη.

ΕΠΙΛΟΧΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΝΩΜΑΛΙΑ

Μια κακή επιλόχεια εικόνα του σώματος αυξάνει την πιθανότητα να αναπτυχθεί μια διατροφική ανωμαλία ή να την υποτροπιάσει. Δραστικές συνήθειες δίαιτας ή εξάσκησης για την απώλεια βάρους εγκυμοσύνης, μπορεί να αναπτυχθούν σε διατροφικές διαταραχές μετά την εγκυμοσύνη. Όμως, μια υποτροπή μιας προ υπάρχουσας διατροφικής διαταραχής είναι πιο πιθανή από την πρώτιστη δημιουργία μιας διατροφικής διαταραχής αμέσως μετά την εγκυμοσύνη. Πολλές γυναίκες με διατροφικές διαταραχές θα διακόψουν τα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά για να επιστρέψουν μετά τον τοκετό δυνατότερα, αν όχι και χειρότερα. Οι γυναίκες πιθανόν να διακόψουν τα συμπτώματα για χάρη της υγείας του παιδιού τους, όμως, μόλις γεννηθεί το νεογνό, η πίεση να χάσουν βάρος τις οδηγεί να επιστρέψουν γρήγορα πίσω στις διατροφικές τους ταραχές. Πολλές μελέτες βρήκαν επιστροφή των συμπτωμάτων μετά τη γέννα, αυξημένο κίνδυνο υποτροπής μετά την εγκυμοσύνη, ακόμα και στην άφεση για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν την εγκυμοσύνη λόγω προσθήκης βάρους, υποτροπή πιθανόν στους πρώτους έξι μήνες, που είναι επίσης όταν η επιλόχεια εικόνα του σώματος είναι η χειρότερη. Μια φτωχή επιλόχεια εικόνα του σώματος αυξάνει τον κίνδυνο για συμπτώματα διατροφικής διαταραχής προκαλώντας σημαντική πτώση στη σωματική και ψυχική υγεία των γυναικών.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Μια ποικιλία από παρεμβάσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μειωθεί η επιλόχεια απαρέσκεια της εικόνας του σώματος, οδηγώντας σε καλύτερα αποτελέσματα για τις μητέρες και τα παιδιά τους. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ιατρικούς επαγγελματίες για να επικοινωνήσουν με τις νεαρές μητέρες αναφορικά με την πραγματικότητα της επιλόχειας εμπειρίας.

Στα μέσα επικοινωνίας συχνά δίνουν ανακριβή πληροφόρηση στις νεαρές μητέρες, έτσι γίνονται πληροφοριοδότες των φυσικών μεταλλαγών του σώματος μετά την εγκυμοσύνη και συνιστούν στο να ανεβάσουν την δυσφορία για την εικόνα του σώματος. Πολλές γυναίκες σοκάρονται και εκπλήττονται που δεν επιστρέφουν σύντομα στο σχήμα τους πριν την εγκυμοσύνη. Εξωπραγματικές προσδοκίες για την διάρκεια της επιστροφής στο μέγεθος πριν την εγκυμοσύνη, οδηγούν σε αρνητική εικόνα του σώματος. Γνωρίζοντας μερικά θέματα, όπως ότι το στομάχι δεν επιστρέφει στο κανονικό μέγεθος άμεσα, φυσιολογικά βοηθούν τις γυναίκες να αισθάνονται πιο άνετα με το σώμα τους μετά τον τοκετό.

Επιπρόσθετα, προκαλώντας τις ακατάλληλες σκέψεις των γυναικών για την εικόνα του σώματος, μπορεί να τις βοηθήσει να μην αναπτύξουν μια αρνητική εικόνα του σώματος μετά την εγκυμοσύνη. Για παράδειγμα, αμφιβάλλοντας την ιδέα ότι το να είσαι πιο μεγάλη σημαίνει να είσαι λιγότερο ελκυστική ή επιτυχημένη, μπορεί να επιτρέψει στις γυναίκες να αντιληφθούν ότι με το να είναι μεγαλύτερες μετά την εγκυμοσύνη, δεν είναι κατ’ ανάγκη άσχημο.

Tέλος, είναι ζωτικής σημασίας για τις γυναίκες να αξιολογηθούν για επιλόχεια κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές ή άλλα θέματα εικόνας του σώματος μετά τον τοκετό, για να εντοπιστούν προβλήματα εγκαίρως. Οι γυναίκες που αναπτύσσουν θέματα χρειάζεται να τους παραχθεί ψυχολογική βοήθεια το συντομότερο για να βοηθηθούν να επανέλθουν. Αντισταθμίζοντας τα ιδανικά της κουλτούρας που απεικονίζουν μια αναγκαιότητα να είναι λεπτές, η γυναικεία επιλόχεια εικόνα μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά.

Έλενα Αριστοδήμου

Κλινική Ψυχολόγος

Τηλ.: 00357 99309246

Email: aristodemouelena@gmail.com

Facebook: Elena Aristodemou, Licensed Clinical Psychologist

Instagram: Elena Aristodemou