Προϊόντα light ή με χαμηλά σε θερμίδες

H Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Στέλλα Πετρίδου μας εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τα light προϊόντα ή χαμηλά σε θερμίδες.  

Πόσο μας βοηθούν να χάσουμε βάρος και να χτυπήσουμε την παχυσαρκία τα λεγόμενα και πολυδιαφημισμένα "light" προϊόντα; Μάλλον ελάχιστα, αν όχι καθόλου. Πέραν αυτών πάντως, έχουν διατυπωθεί επιφυλάξεις και για το πόσο υγιεινά είναι αυτά τα προϊόντα, λόγω της μεγάλης επεξεργασίας που έχουν υποστεί και των πρόσθετων ουσιών που περιέχουν, όπως είναι τα συντηρητικά, τα πηκτικά και οι χρωστικές ουσίες.

Τον τελευταίο καιρό βλέπουμε να αυξάνονται τα προϊόντα που μας υπόσχονται καλλίγραμμη σιλουέτα χωρίς να πεινάμε, και που ονομάζονται ελαφρά, diet, λίγων θερμίδων και λίγων λιπαρών.

Παρ’ ότι τα light προϊόντα έχουν πλημμυρίσει τα ράφια των σούπερ μάρκετ, δεν βλέπουμε την εμφάνισή τους να συνοδεύεται από αντίστοιχη μείωση του σωματικού βάρους. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται και από τις υπάρχουσες μελέτες. Και αυτό δεν είναι κάτι που δεν έχει ερμηνεία. Αν εξετάσουμε την ονομασία αυτών των προϊόντων θα το καταλάβουμε αμέσως. Light δεν σημαίνει ελαφρύ. Δεν σημαίνει χωρίς θερμίδες. Άρα δεν σημαίνει ότι μπορούμε να καταναλώνουμε ανεξέλεγκτα ένα τρόφιμο που περιέχει λίγα ή καθόλου λιπαρά ή δεν περιέχει ζάχαρη.

Οι περισσότεροι που μπαίνουν στη διαδικασία των λάιτ προϊόντων εφησυχάζουν από τη μια, ενώ ταυτόχρονα νομίζουν ότι καταναλώνοντας light προϊόντα μπορούν να αδυνατίσουν. Μεγάλο λάθος! Μόνο τα light προϊόντα δεν αρκούν. Για να αδυνατίσει κάποιος πρέπει να τρώει λιγότερο από ότι συνήθως, να συνδυάζει σωστά τις τροφές και φυσικά να ασκείται. Άλλωστε πολλές φορές προϊόντα με χαμηλά λιπαρά δεν έχουν λίγες θερμίδες, διότι πολλά από αυτά περιέχουν αυξημένες ποσότητες ζάχαρης.

Ποια τρόφιμα ορίζονται ως light;

Σύμφωνα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, σε ένα προϊόν μπορεί να αναγράφεται στη διατροφική του ετικέτα η ένδειξη light όταν έχει 1/3 λιγότερες θερμίδες ή ½ λιγότερο λίπος ή ½ λιγότερο νάτριο από το αντίστοιχο κανονικό προϊόν. Θέλει προσοχή γιατί ο όρος light μπορεί να αναφέρεται στο χρώμα ή στην υφή του τροφίμου.

Στην Κύπρο ο χαρακτηρισμός light είναι ο πιο συνηθισμένος, αν και υπάρχουν και άλλοι χαρακτηρισμοί όπως προϊόντα μειωμένων θερμίδων, λίπους, χοληστερόλης ή νατρίου, που αντιστοιχούν σε τρόφιμα με τουλάχιστον 25% λιγότερες θερμίδες, λιπαρά, χοληστερίνη ή νάτριο (σε σχέση με το κανονικό τρόφιμο), προϊόντα διαίτης που είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες ή προορίζονται για κάποια άλλη ειδική χρήση σε ένα διαιτολόγιο, προϊόντα χωρίς θερμίδες που περιέχουν λιγότερο από 5 θερμίδες στην μερίδα και προϊόντα χωρίς λίπος που περιέχουν περίπου 0.5γρ λίπους στην μερίδα.

Γλυκαντικά στα προϊόντα light…

Για πολλά προϊόντα τύπου light έχουν εκφραστεί κατά καιρούς διάφορες αμφιβολίες. Πρόκειται για μια μεγάλη κατηγορία προϊόντων με χαμηλότερες θερμίδες, που επιτυγχάνεται με αντικατάσταση της ζάχαρης από φυσικές (φρουκτόζη, σορβιτόλη) και αργότερα τεχνητές (σακχαρίνη, ασπαρτάμη) γλυκαντικές ύλες. Η κατανάλωση της σακχαρίνης (300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη) έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς για επιπτώσεις στην υγεία μας ως καρκινογόνος ουσία. Από την άλλη η ασπαρτάμη (200 φορές πιο γλυκιά από την ζάχαρη) που βρίσκεται σε τουλάχιστον 5000 τρόφιμα, και έχει κατηγορηθεί κατά καιρούς δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί κάποιο σοβαρό πρόβλημα, εκτός από κοιλιακές διαταραχές στην υπερκατανάλωση της. Η ευρωπαϊκή σύσταση (FAO, WHO) μάλιστα αναφέρει ως ασφαλές όριο, τα 40 mg ασπαρτάμης ανά κιλό σωματικού βάρους ημερησίως που αντιστοιχεί σε 15 κουτάκια αναψυκτικού light ή 90 δισκία γλυκαντικού με χαμηλές θερμίδες.

Τα τρόφιμα τύπου light απευθύνονται σε όλους, δηλαδή σε αυτούς που έχουν κάποια πάθηση αλλά και σε αυτούς που θέλουν να κάνουν μια προσεγμένη διατροφή. Αρκεί ο οργανισμός στο σύνολο της διατροφής του να προσλαμβάνει όλα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την χρήση προϊόντων light.

Ελλιπής ενημέρωση…

Η απάντηση στην αλόγιστη χρήση των light προϊόντων είναι ο έλεγχος από τον καταναλωτή της διατροφικής ετικέτας. Με αυτόν τον τρόπο είναι σε θέση να γνωρίζει κάθε φορά την θρεπτική πυκνότητα του τροφίμου που επρόκειτο να αγοράσει. Οι εταιρείες τροφίμων δεν υποχρεώνονται από το νόμο να παρέχουν πληροφορίες διατροφής, εκτός αν κάνουν ένα διατροφικό ισχυρισμό π.χ. "light". Όταν αναγράφονται πληροφορίες διατροφής, πρέπει να ακολουθηθούν συγκεκριμένοι κανόνες.

Οι πληροφορίες πρέπει να δίνονται ως τιμές ανά 100 γραμμάρια (γρ) ή ανά 100ml του τροφίμου. Επίσης, δεδομένου ότι  αναφέρεται το μέγεθος σε γραμμάρια της προτεινόμενης μερίδας στην ετικέτα, μπορούν να αναγράφονται οι διατροφικές πληροφορίες και ανά μερίδα. 

• Η ενεργειακή αξία του τροφίμου σε θερμίδες (kcal) και σε kJ.
• Η ποσότητα της πρωτεΐνης, των υδατανθράκων και του λίπους σε γραμμάρια (g).
• Προαιρετικά (εκτός αν γίνεται ένας ισχυρισμός) η ποσότητα της ζάχαρης, του κορεσμένου λίπους, των φυτικών (εδώδιμων) ινών, του νατρίου, εάν οι πρώτες τέσσερις θρεπτικές ουσίες έχουν αναφερθεί.

Συμπερασματικά…

Συμπερασματικά, πρέπει να γίνει σαφές ότι τα light προϊόντα δεν δίνουν την λύση από μόνα τους, αλλά ενταγμένα σε ένα διαιτολόγιο πλήρες και ισορροπημένο, δηλαδή που να περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά, ψάρι, κοτόπουλο, δημητριακά ολικής άλεσης (χωρίς προσθήκη ζάχαρης), κ.ά. σε συνδυασμό πάντα με άσκηση.

Στέλλα Πετρίδου

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος (MSc)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook Page: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist