Γιατί το "φαινόμενο γιο - γιο" στη δίαιτα είναι επικίνδυνο;

Η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Στέλλα Πετρίδου μας εξηγεί πως το \"φαινόμενο γιο - γιο\" μπορεί να επηρεάσει την υγεία;

Αν η απώλεια του σωματικού βάρους ήταν απλή διαδικασία, η παχυσαρκία δεν θα είχε φτάσει σε τόσο ανησυχητικά επίπεδα. Πάμπολλοι είναι αυτοί που αγωνιούν να χάσουν μερικά κιλά και το προσπαθούν, οι περισσότεροι με λάθος τρόπο, αναζητώντας απεγνωσμένα κάποια θαυματουργή δίαιτα, παρότι γνωρίζουν ότι τέτοια θαύματα δεν γίνονται.

Το "φαινόμενο γιο - γιο", γνωστό και ως "ανακύκλωση" του βάρους, αφορά την απώλεια κιλών και τη σταδιακή επαναπρόσληψή τους και έχει συνδεθεί με δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.

Οι υγρές δίαιτες χαμηλών θερμίδων για παράδειγμα αποτελούν έναν μη επιστημονικό τρόπο απώλειας βάρους, με μεγάλο κίνδυνο για την υγεία, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα σε θέματα αδυνατίσματος, εφόσον:

• Η γρήγορη απώλεια αποτελεί μια κύρια αιτία της γρήγορης επαναπρόσληψης

Η στέρηση τροφών δημιουργεί στον οργανισμό τις προϋποθέσεις για υπερφαγικά επεισόδια μετά το πέρας της δίαιτας. Έτσι, το άτομο υπερκαταναλώνει τροφές που του έλειψαν και στερήθηκε.

• Δεν προτείνουν ένα γενικότερο πρόγραμμα αλλαγής τρόπου ζωής

Προάγουν το φαινόμενο "γιο-γιο" που αποδεδειγμένα οδηγεί μακροπρόθεσμα σε αύξησης βάρους και προβλήματα υγείας.

• Πώς "την πατάμε" με τις δίαιτες

Η λανθασμένη επιλογή δίαιτας ίσως είναι ο κυριότερος λόγος για το φαινόμενο γιο-γιο. Με άλλα λόγια, η αυξομείωση του βάρους παρουσιάζεται κυρίως όταν η δίαιτα είναι στερητική, πολύ αυστηρή και αποσκοπεί στο γρήγορο αδυνάτισμα. H ταχεία απώλεια βάρους μας καθιστά πιο επιρρεπείς στη γρήγορη επαναπρόσληψή του.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Επειδή, όταν γίνεται γρήγορη απώλεια κιλών (περισσότερο από 1 κιλό την εβδομάδα), τότε το μεγαλύτερο "θύμα" της απώλειας βάρους είναι ο μυϊκός ιστός, καθώς και τα υγρά του σώματός μας. Όσο πιο γρήγορα αδυνατίζουμε, λοιπόν, τόσο περισσότερο μυϊκό ιστό χάνουμε. Αντιθέτως, η απώλεια του λίπους είναι μικρότερη του 70%.

Από την άλλη, η απώλεια του μυϊκού ιστού κυμαίνεται στο 10% (το ποσοστό αυτό, πολύ χονδρικά, αντιστοιχεί σε μισό με ένα κιλό μυών και θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό). O μυϊκός ιστός, όμως, είναι απαραίτητος για τη διατήρηση του βασικού μεταβολικού ρυθμού (δηλαδή των θερμίδων που καίμε σε ηρεμία για τη λειτουργία του οργανισμού μας). Όσο πιο ατροφικοί οι μύες, τόσο λιγότερες και οι θερμίδες που καίμε σε ηρεμία. Εφόσον, λοιπόν, μειώνονται οι καύσεις του οργανισμού, δυσχεραίνεται η διατήρηση του βάρους και αυξάνονται οι πιθανότητες επαναπρόσληψης των χαμένων κιλών.

Η επιθυμία για γρήγορη απώλεια βάρους εμποδίζει τις μακροπρόθεσμες αλλαγές στον τρόπο ζωής

Οι περισσότερες δίαιτες αποτελούν ένα σύνολο κανόνων που πρέπει να ακολουθηθούν για μια καθορισμένη χρονική περίοδο, ώστε να επιτευχθεί ένας στόχος απώλειας βάρους. Αυτό το είδος δίαιτας οδηγεί σε αποτυχία, διότι διδάσκει ότι οι κανόνες πρέπει να τηρούνται μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος. Μόλις ολοκληρώσετε το στόχο και βγείτε από το πρόγραμμα, είναι εύκολο να ξαναγυρίσετε στις παλιές σας συνήθειες που προκάλεσαν την αύξηση του σωματικού βάρους.

Επειδή ο οργανισμός αυξάνει την όρεξη και διατηρεί το λίπος κατά τη διάρκεια της δίαιτας, πολύ συχνά μια προσωρινή δίαιτα γίνεται αυτοκαταστροφική, οδηγώντας σε προσωρινή βελτίωση ακολουθούμενη από αύξηση βάρους και απογοήτευση.

Για να σπάσετε τον κύκλο των προσωρινών αλλαγών που προκαλούν προσωρινή επιτυχία, σταματήστε να σκέφτεστε τη δίαιτα και αρχίστε να σκέφτεστε την αλλαγή στη νοοτροπία και τις μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Τα περισσότερα άτομα που κάνουν μια γρήγορη δίαιτα απώλειας βάρους, θα ανακτήσουν το 30-65% του χαμένου βάρους εντός ενός έτους. Επιπλέον, το 1/3 επαναπροσλαμβάνει περισσότερο βάρος από ότι έχασε.

Πως το "φαινόμενο γιο - γιο" μπορεί να επηρεάσει την υγεία;

Πολλές μελέτες δείχνουν ότι άτομα που παρουσιάζουν αυξομειώσεις στο σωματικό τους βάρος διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας και καρδιαγγειακών νοσημάτων όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη και ασθένεια της χοληδόχου κύστης, σε σχέση με όσους έχουν σταθερό σωματικό βάρος.

Επίσης, η απώλεια και η επανάκτηση του βάρους μπορεί να έχει αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις. Για αυτό δεν πρέπει να λαμβάνετε το φαινόμενο γιο-γιο σαν μια αποτυχία. Αντιθέτως, είναι ένας λόγος για να επικεντρωθείτε σε μακροπρόθεσμες αλλαγές στη διατροφή σου και σε ένα επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας που θα σας βοηθήσει να κρατήσετε μακριά τα κιλά που χάνετε.

Συμπερασματικά

Κάνοντας μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής που προάγουν ένα υγιές βάρος, μπορείτε να έχετε μόνιμη επιτυχία και να σπάσετε τον κύκλο του φαινομένου γιο- γιο. Αυτές  θα βελτιώσουν τη ζωή σας, ακόμα και αν η απώλεια βάρους είναι αργή ή μικρή.

Δώστε μεγάλη ΠΡΟΣΟΧΗ σε ποιον εμπιστεύεστε τη διατροφή και την υγεία σας! Ζητήστε τη βοήθεια κάποιου εγγεγραμμένου διαιτολόγου ή κλινικού διαιτολόγου, για να σχεδιάσει το κατάλληλο πρόγραμμα διατροφής για εσάς και να σας εκπαιδεύσει σε θέματα διατροφικής συμπεριφοράς.

Η έγκυρη πληροφόρηση από τους πραγματικούς ειδικούς είναι αδιαπραγμάτευτη, και συνδέεται άμεσα με την υγεία μας!

Στέλλα Πετρίδου

Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος (MSc)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist