Γλυκαντικές ύλες: Που χρησιμοποιούνται και ποια είναι τα οφέλη τους;

Η Άντρια Ιωάννου, κλινική διατροφολόγος - διαιτολόγος σου λέει όλα όσα θέλεις να γνωρίζεις. 

Οι γλυκαντικές ύλες ανήκουν στα πρόσθετα τροφίμων τα οποία λειτουργούν ως υποκατάστατα ζάχαρης, έχουν πιο γλυκιά γεύση σε σχέση με τη ζάχαρη και παρέχουν ελάχιστες έως καθόλου θερμίδες. Όλες οι γλυκαντικές ουσίες που πωλούνται στην αγορά έχουν ελεγχθεί και μπορούν να καταναλώνονται με ασφάλεια.

Ποια προϊόντα περιέχουν τέτοιες γλυκαντικές ουσίες; Ροφήματα (π.χ αναψυκτικά διαίτης, ενεργειακά ποτά), γαλακτοκομικά προϊόντα (όπως γιαούρτια, γάλα), φυτικά γάλατα, είδη ζαχαροπλαστικής, γλυκά, ζελέ, επιδόρπια, μαρμελάδες, τσίχλες, παγωτά, δημητριακά πρωινού, επιτραπέζια γλυκαντικά κ.α.

Ο λόγος που χρησιμοποιούνται είναι για να δώσουν γλυκιά γεύση στα τρόφιμα και τα ποτά και για να αποφευχθεί η προσθήκη ζάχαρης. Μπορούν να καταναλωθούν από άτομα που θέλουν να τρέφονται υγιεινά ή να περιορίσουν την πρόσληψη ζάχαρης, άτομα που ακολουθούν ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια βάρους ή από διαβητικούς.

Μερικές γλυκαντικές ύλες είναι:

• Στέβια
Προέρχεται από το φυτό στέβια και αποτελείται από γλυκοζίτες στεβιόλης. Είναι 200-300 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη. Δεν αποδίδει θερμίδες και η ασφαλής συνιστώμενη ημερήσια δόση είναι 4mg/kg (= 4mg ανά κιλό σωματικού βάρους, δηλαδή αν ένα άτομο είναι 60kg αυτό σημαίνει πως μπορεί να καταναλώσει μέχρι 240mg την ημέρα).

• Σακχαρίνη (ζαχαρίνη)
Αποτελεί την πρώτη γλυκαντική ύλη που εφευρέθηκε, δεν αποδίδει θερμίδες ενώ είναι 300-400 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη. Η αποδεκτή συνιστώμενη ημερήσια δόση είναι 5mg/kg.

• Σουκραλόζη
Δεν αποδίδει θερμίδες, είναι μέχρι και 600 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη και η ασφαλής ημερήσια πρόσληψη είναι 15mg/kg.

• Ασπαρτάμη
Είναι 200 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, η ημερήσια αποδεκτή πρόσληψη είναι 50mg/kg και δεν πρέπει να καταναλώνεται από άτομα που πάσχουν από φαινυλκετονουρία.

Όλα τα πιο πάνω γλυκαντικά είναι σταθερά στη θερμότητα, κατάλληλα για μαγείρεμα και ψήσιμο και έχουν καλή διαλυτότητα, εκτός από την ασπαρτάμη η οποία χάνει τις γλυκαντικές της ιδιότητες σε υψηλές θερμοκρασίες, είναι ακατάλληλη για μαγειρική χρήση, αλλά μπορεί να προστεθεί προς το τέλος της παρασκευής.

Ποια είναι τα οφέλη από την κατανάλωση γλυκαντικών;

• Απώλεια και έλεγχος βάρους: για να χάσουμε κιλά πρέπει να λαμβάνουμε λιγότερες θερμίδες από αυτές που χρειαζόμαστε και εδώ τα γλυκαντικά μπορούν να μας βοηθήσουν. Με την αντικατάσταση της ζάχαρης από κάποιο γλυκαντικό γλιτώνουμε αρκετές θερμίδες. Αντικαθιστούμε λοιπόν τα κανονικά αναψυκτικά με διαίτης, βάζουμε
γλυκαντικό αντί ζάχαρη στον καφέ μας, προτιμούμε τα γλυκά μας χωρίς ζάχαρη κ.λ.π. Πάντα λαμβάνουμε υπόψη την ημερήσια αποδεκτή πρόσληψη για να αποφύγουμε τυχόν παρενέργειες από υπερβολική κατανάλωση.

• Αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη: τα γλυκαντικά δεν επηρεάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Έτσι μπορούν να καταναλωθούν άφοβα από διαβητικούς χωρίς πρόβλημα στις διακυμάνσεις σακχάρου. Στο εμπόριο υπάρχουν πάρα πολλές γλυκές επιλογές κατάλληλες για διαβητικά άτομα όπως σοκολάτες, μπισκότα ή μαρμελάδες με γλυκαντικά αντί πρόσθετη ζάχαρη, αυτό όμως δε σημαίνει ότι πρέπει να καταναλώνονται χωρίς μέτρο καθώς έχουν θερμίδες ή/και λιπαρά οπότε θέλει προσοχή.

• Καλή στοματική υγεία: εφόσον δεν περιέχουν υδατάνθρακες και απλά σάκχαρα, τα γλυκαντικά δεν προκαλούν τερηδόνα στα δόντια.

• Ευχάριστη γεύση: μπορούν να αντικαταστήσουν με ευκολία τη ζάχαρη σε ροφήματα και σπιτικά γλυκά χωρίς να αλλοιώνεται η γεύση τους. Ικανοποιείται έτσι η επιθυμία μας για γλυκό χωρίς περίσσεια θερμίδων.

Άντρια Ιωάννου

Κλινική Διατροφολόγος - Διαιτολόγος (BSc, MSc)

Συμβεβλημένη με το Γενικό Σύστημα Υγεία (ΓεΣΥ)

Τηλ. 96799026

Διεύθυνση: Υμηττού 1Α Πλατύ Αγλαντζιάς 2113, Λευκωσία

Email: andriaioannou_nutrition@outlook.com

Facebook: Andria Ioannou Clinical Dietitian / Nutritionist

Instagram: @ai.dietitian