Ποια είναι η διατροφική αξία της πατάτας;

Η Άντρια Ιωάννου, κλινική διατροφολόγος – διαιτολόγος σου λέει όλα όσα θέλεις να γνωρίζεις.   

Η πατάτα είναι από τα πιο συχνά τρόφιμα που καταναλώνονται ανά το παγκόσμιο. Μπορεί να μαγειρευτεί με πολλούς και διάφορους τρόπους και ανάλογα το ψήσιμο αλλάζει η διατροφική της αξία. Μπορούμε να την καταναλώσουμε βραστή, ψητή στο φούρνο με τη φλούδα, σε μορφή πουρέ ή τηγανιτή. Είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, περιέχει μικρή ποσότητα πρωτεΐνης και φυτικών ινών ενώ δεν περιέχει σχεδόν καθόλου λιπαρά.

Μια βραστή πατάτα 100 γραμμαρίων αποδίδει 87 θερμίδες, 20γρ υδατάνθρακα, 1.9γρ πρωτεΐνη, 0.1γρ λιπαρά και 1.8γρ φυτικές ίνες.

Το κύριο μακροθρεπτικό συστατικό της είναι ο υδατάνθρακας. Οι υδατάνθρακες αποτελούν το βασικό καύσιμο του οργανισμού και μας παρέχουν ενέργεια. Ανάλογα τις ανάγκες του κάθε ατόμου, οι υδατάνθρακες θα πρέπει να αποτελούν το 50 - 60% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης.

Η πατάτα περιέχει ακόμη μικρή ποσότητα απλών σακχάρων, όπως σουκρόζη, γλυκόζη και φρουκτόζη (φυσικά σάκχαρα). Είναι σχετικά τρόφιμο με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη. Ειδικά τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη θα πρέπει να περιορίζουν την ποσότητα και να την καταναλώνουν πάντα στα πλαίσια ενός ισορροπημένου διαιτολογίου.

Είναι επίσης πηγή φυτικών ινών, ειδικά αν καταναλώνεται με τη φλούδα. Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στην υγεία του εντέρου και βελτιώνουν τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Όσον αφορά στην πρωτεΐνη οι πατάτες έχουν χαμηλή περιεκτικότητα. Η πρωτεΐνη που περιέχουν όμως είναι καλής ποιότητας σε σχέση με άλλα φυτικά τρόφιμα.

Τι μικροθρεπτικά στοιχεία περιέχει; Η πατάτα περιέχει αρκετές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, όπως το κάλιο, το φολικό οξύ και οι βιταμίνες C και Β6 . Με τη διαδικασία του ψησίματος όμως πολλές από τις θρεπτικές ουσίες μειώνονται. Αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί αν τη βράζουμε ή ψήνουμε στο φούρνο χωρίς να αφαιρούμε στη φλούδα.

Η κατανάλωση της μπορεί να ενισχύσει την προστασία από καρδιακές παθήσεις, όπως η υπέρταση, λόγω της περιεκτικότητας της σε κάλιο. Επίσης είναι τρόφιμο υψηλό σε κορεσμό, έτσι ελέγχουμε καλύτερα το πόσο θα φάμε στα επόμενα γεύματα της ημέρας, αφού θα είμαστε χορτάτοι για περισσότερο χρονικό διάστημα.

Πολλοί πιστεύουν ότι η πατάτα «απαγορεύεται» σε πρόγραμμα για απώλεια βάρους. Ο μύθος αυτός που αφορά τους υδατάνθρακες και την απώλεια βάρους, είναι μόνο ένας μύθος! Μπορείς να καταναλώσεις πατάτα αν θέλεις να χάσεις μερικά κιλά, βέβαια στη σωστή ποσότητα για εσένα. Σίγουρα χρειάζεται μια ισορροπία και ποικιλία τροφών, με μέτρο.

Όπως ανέφερα και πιο πάνω, η διατροφική αξία της πατάτας μπορεί να αλλάξει εντελώς αν την μαγειρέψουμε διαφορετικά. Για παράδειγμα οι τηγανιτές πατάτες έχουν προφανώς περισσότερες θερμίδες και είναι πιο πλούσιες σε λιπαρά και ιδιαίτερα κορεσμένα λιπαρά. Το ίδιο ισχύει και για τα πατατάκια που είναι επιπλέον πλούσια σε αλάτι. Βέβαια αυτό που θα επιφέρει αύξηση βάρους και τυχόν προβλήματα υγείας είναι η συχνή κατανάλωση τους σε συνδυασμό με καθιστική ζωή και κακές διατροφικές συνήθειες.

Τι να θυμάστε: η πατάτα αποτελεί τρόφιμο υγιεινό, όταν είναι βραστή ή ψημένη στο φούρνο, είναι πλούσια σε υδατάνθρακα, κάλιο και φυτικές ίνες ειδικά αν καταναλώνεται με τη φλούδα. Μπορεί να συνδυαστεί με κοτόπουλο, κόκκινο κρέας ή ψάρι, με όσπρια ή να μπει σε σαλάτες. Όπως και με όλα τα τρόφιμα καλό είναι να κρατούμε μια ισορροπία και να τρεφόμαστε ανάλογα με τους διατροφικούς μας στόχους.