Ο γνωστός δερματολόγος, Στέλιος Αγγελίδης απαντά εξηγεί όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις εάν αντιμετωπίζεις ακμή.
Η ακμή προκύπτει σαν αποτέλεσμα της συνδυασμένης δράσης τεσσάρων παραγόντων σε έδαφος γενετικά προδιατιθέμενων ατόμων.
Υπερβολική παραγωγή σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες, απόφραξη των αδένων που προκαλείται από την υπερκεράτωση (υπερβολική παραγωγή της κεράτινης στιβάδας), πολλαπλασιασμός των βακτηρίων της ακμής στους σμηγματογόνους αδένες, φλεγμονή της περιοχής γύρω από τους σμηγματογόνους αδένες.
Ενήλικος ακμή ορίζεται ως η ακμή μετά την ηλικία των 25 ετών
Διακρίνεται σε:
Ενήλικος ακμή, εμφανίζεται στην εφηβεία και συνεχίζεται και στην ενήλικο ζωή.
Όψιμος ακμή, όταν εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά την ηλικία των 25 ετών.
Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά μπορεί να οδηγήσει σε δημιουργία ουλών και δυσμορφιών.
Εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες σε ποσοστό 14-40%.
Επηρεάζει αρνητικά την ψυχολογία, καθώς και την κοινωνική και επαγγελματική ζωή του πάσχοντα.
Έρευνα έχει δείξει πως τα ποσοστά της ανεργίας ήταν 7% υψηλότερα στους ενήλικες με ακμή.
Αιτίες
• Ορμονικές διαταραχές.
• Άγχος
• Λάθος καλλυντικά
• Ορισμένα φάρμακα
• Περιβάλλον π.χ. εργασία σε θερμό και υγρό περιβάλλον (όπως τροφοδοσία, κουζίνα κ.α.).
Πώς εμφανίζεται;
Η βλατιδοφλυκτανώδης συνήθως εμφανίζεται ως φλεγμονώδης, με ήπια ως μέτρια μορφή. Εντοπίζεται συνήθως στο κάτω τριτημόριο του προσώπου, την γραμμή της κάτω γνάθου και τον τράχηλο, με αραιούς φαγέσωρες στα πλάγια του προσώπου.
Η φαγεσωρική χαρακτηρίζεται από φαγέσωρες σ’ όλο το πρόσωπο και λίγες μόνο φλεγμονώδεις βλάβες.
Η φαγεσωρική ακμή παρατηρείται στο 85% των ασθενών με ενήλικο ακμή.
Η ακμή προκύπτει σαν αποτέλεσμα της συνδυασμένης δράσης τεσσάρων παραγόντων σε έδαφος γενετικά προδιατιθέμενων ατόμων.
• Υπερβολική παραγωγή σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες
• Απόφραξη των αδένων που προκαλείται από την υπερκεράτωση (υπερβολική παραγωγή της κεράτινης στιβάδας)
• Πολλαπλασιασμός των βακτηρίων της ακμής στους σμηγματογόνους αδένες
• Φλεγμονή της περιοχής γύρω από τους σμηγματογόνους αδένες
Διάγνωση
Η σωστή διάγνωση γίνεται αποκλειστικά και μόνο από δερματολόγους.
Απαραίτητα πρέπει να προηγηθεί κλινική εξέταση από τον ειδικό και μόνο ιατρό, ο οποίος θα προβεί και στην αιτιολογική διερεύνηση της ενήλικους ακμής, μέσω του ιατρικού ιστορικού καθώς και εργαστηριακών εξετάσεων.
Αντιμετώπιση
Σκοπός είναι να αντιμετωπισθεί έγκαιρα και να αποφευχθεί ο σχηματισμός ουλών. Η συνεργασία του ασθενή για την εξέλιξη της νόσου είναι απαραίτητη.
Τοπικές θεραπείες (αντιμικροβιακοί, αντιφλεγμονώδεις και κερατολυτικοί παράγοντες όπως τα τοπικά αντιβιοτικα, υπεροξειδιο βενζολίου, τοπικά ρετινοϊδή κ.α).
Συστηματικές θεραπείες (όπως αντιβιοτικά, αντισυλληπτικά και η ισοτρετινοΐνη) που δίνουν λύση στο πρόβλημα, με την ιατρική πάντα παρακολούθηση για τυχόν ανεπιθύμητες παρενέργειες. Σήμερα οι θεραπείες της σύγχρονης κοσμητικής δερματολογίας έχουν προχωρήσει και η αντιμετώπιση της ακμή που δεν απαιτεί απαραίτητα φαρμακευτική αγωγή.
Συνδυαστικές θεραπείες δρουν ελαττώνοντας την παραγωγή του σμήγματος, επιταχύνοντας την ανάπτυξη νέων δερματικών κυττάρων και την απομάκρυνση των νεκρών, ή καταπολεμώντας τις βακτηριακές λοιμώξεις.
Laser: Για την ομαλή λειτουργία των σμηγματογόνων πόρων
Η θερμική ενέργεια του λέιζερ επιδρά στους σμηγματογόνους πόρους και τους αναγκάζει να συρρικνωθούν και να παράγουν λιγότερο σμήγμα. Επιπλέον, η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί θερμική αποστείρωση και εξουδετερώνει το βακτήριο της ακμής.
Φωτοδυναμική θεραπεία: Για την καταπολέμηση του βακτηρίου της ακμής
Το φως δρα ακριβώς πάνω στον "άρρωστο" πόρο και καταστρέφει το βακτήριο που ευθύνεται για τη δυσλειτουργία του.
Peeling: Για την αντιμετώπιση της υπερκεράτωσης του πόρου
Τα νεκρά κερατινοκύτταρα που στοιβάζονται στον πόρο και εμποδίζουν την απελευθέρωση του σμήγματος απομακρύνονται με τη βοήθεια των κατάλληλων οξέων (σαλικυλικό οξύ, αζελαϊκό, ρετινοϊκό οξύ κ.α).
Μικροδερμοαπόξεση: Για την ανανέωση του δέρματος
Με τη μικροδερμοαπόξεση τα νεκρά κερατινοκύτταρα αποπίπτουν ενώ συγχρόνως, καθώς το δέρμα υπόκειται σε μικροτραυματισμούς, διεγείρονται οι αναπλαστικές του διαδικασίες, δίνοντας μία όψη φρέσκια και υγιή, απαλλαγμένη από σπυράκια, ατέλειες και σημάδια από ακμή.
Τοπική αγωγή στο σπίτι: Για την αποκατάσταση της φυσιολογικής λειτουργίας των κυττάρων.
Ο ειδικός δερματολόγος συνταγογραφεί σκευάσματα με την κατάλληλη συγκέντρωση δραστικών ουσιών, διαφορετική για κάθε περιστατικό, που επιδρούν στα κύτταρα και επαναπρογραμματίζουν τις λειτουργίες τους έτσι ώστε να μην έχουν πλέον την προβληματική ακνεϊκή συμπεριφορά.
Tips
• Καθαρισμός της πάσχουσας περιοχής με νερό και ειδικό καθαριστικό.
• Η θεραπεία θα πρέπει να γίνεται σ’ όλο το πρόσωπο και όχι τοπικά σε κάθε βλάβη.
• Δεν πρέπει να αγγίζουμε το πρόσωπο μας.
Ευχαριστίες στον κο Στέλιο Αγγελίδη, Δερματολόγο, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, https://www.narcissusangelidis.gr/, Instagram: narcissusbysteliosangelidis, Facebook: Narcissus by Stelios Angelidis, Διεύθυνση: Νικοδήμου Μυλωνά 17, Λυκαβητός, Λευκωσία 1071, Κύπρος, Τηλέφωνο: +357 22 653700 / +357 97684686
Photo credits: istock