Σε ποιες τροφές βρίσκουμε προβιοτικά και γιατί είναι σημαντικά για τη διατροφή μας

Η Στέλλα Πετρίδου, κλινική διαιτολόγος – διατροφολόγος σου λέει όλα όσα θέλεις να γνωρίζεις.   

 Μπορεί να θεωρείτε τα βακτήρια ως επικίνδυνα μικρόβια τα οποία καταστρέφουν το φαγητό ή βλάπτουν την υγεία σας. Παρόλα αυτά δεν είναι όλα τα βακτήρια επικίνδυνα. Το πεπτικό μας σύστημα περιέχει εκατομμύρια ευεργετικά βακτήρια (συχνά αναφέρονται ως εντερική χλωρίδα) τα οποία βρίσκονται σε ισορροπία μεταξύ τους. Αυτά τα βακτήρια λειτουργούν ως φυσική άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της καλής υγείας και ευεξίας.

Τι είναι τα προβιοτικά;

Τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια, κατά βάση βακτήρια του γαλακτικού οξέος, τα οποία θεωρούνται ευεργετικά για την υγεία κυρίως για την υγεία του εντέρου. Μπορούν να καλλιεργηθούν και να προστεθούν στα τρόφιμα όπως στο γιαούρτι και στο γάλα ή σε διατροφικά συμπληρώματα.

Πώς δρουν;

Οι έως τώρα μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα (τα βακτήρια που ζουν στο έντερο), αποτρέποντας την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και την εγκατάσταση βλαβερών μικροοργανισμών και ευνοώντας την ανάπτυξη καλών (μη παθογόνων) βακτηρίων. Μειώνουν επίσης το pΗ του εντέρου.

Ουσιαστικά, ανταγωνίζονται με τους παθογόνους μικροοργανισμούς στη γαστρεντερική οδό και εμποδίζουν την ανάπτυξη «κακών» βακτηρίων, παράγοντας «αντιμικροβιακές» ουσίες.

Πού οφείλεται η αλλαγή της εντερικής μικροχλωρίδας;

Η εντερική χλωρίδα διαφέρει από άτομο σε άτομο (π.χ. φυτοφάγοι-κρεατοφάγοι) και μπορεί να αλλάξει εξαιτίας:

•    Μιας φτωχής δίαιτας που βασίζεται σε λιπαρές τροφές, αλκοόλ και πολύ λίγες φυτικές ίνες από φρούτα, λαχανικά ή δημητριακά.

•    Ακανόνιστα γεύματα.

•    Τροφικές δηλητηριάσεις από βακτηρίδια όπως Σαλμονέλα που προκαλεί γαστρεντερίτιδα.

•    Η πρόσληψη αντιβιοτικών: τα αντιβιοτικά σκοτώνουν τόσο τα επικίνδυνα μικρόβια όσο και τα καλά βακτηρίδια, επιτρέποντας έτσι την εγκατάσταση παθογόνων μικροοργανισμών στο έντερο.

•    Το στρες: έρευνες αναφέρουν ότι το στρες διαταράσσει το έντερο.

•    Ταξίδια σε μακρινούς τόπους: η διάρροια των ταξιδιωτών επηρεάζει την ισορροπία στο έντερο και μετά την επιστροφή τους από αυτό.

Σε ποιες τροφές βρίσκουμε τα προβιοτικά;

•    Γιαούρτι.

•    Μαύρη σοκολάτα.

•    Αρακά (μπιζέλι).

•    Κρασί και μπύρα.

•    Ελιές.

•    Πίκλες.

•    Κεφίρ.

Ωριμασμένα -μαλακά τυριά- όπως το τσένταρ, το γκούντα και η παρμεζάνα είναι οι μόνοι τύποι τυριών που διατηρούν τα ευεργετικά βακτήρια που περιέχουν.

Πώς μπορούν τα προβιοτικά να συμβάλουν στην υγεία μας;

Η λήψη προβιοτικών μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της ισορροπίας της χλωρίδας του εντέρου. Τα διάφορα είδη βακτηρίων που χρησιμοποιούνται ως προβιοτικά έχουν διαφορετική δράση και καταναλώνοντας προβιοτικά σε τακτική βάση μπορεί να έχουμε μια σειρά από ευεργετικές δράσεις όπως:

•    Στις περιπτώσεις που εκδηλώνεται διάρροια μετά από θεραπεία με ορισμένα αντιβιοτικά, τα προβιοτικά (κυρίως του γένους Lactobacillus, όπως το Lactobacillus bulgaricus) πιθανόν να βοηθούν, ιδίως τα παιδιά. Το ίδιο και έπειτα από μόλυνση με ροταϊό (συχνή αιτία διάρροιας στα μικρά παιδιά).

•    Άμβλυνση συμπτωμάτων συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) και έλκους στομάχου.

•    Δυσανεξία στη λακτόζη.

•    Αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.

•    Θεραπεία νεκρωτικής εντεροκολίτιδας (πιο συχνή στα νήπια).

•    Νόσος Crohn & ελκώδη κολίτιδα (φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου).

•    Πρόληψη φλεγμονής στο έντερο έπειτα από χειρουργική επέμβαση σε αυτό.

•    Πρόληψη καρκίνου του εντέρου.

•    Ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος.

•    Πρόληψη και θεραπεία των μυκητιάσεων του γυναικείου κόλπου, των γυναικολογικών λοιμώξεων (κολπίτιδα, τραχηλίτιδα) και των ουρολογικών λοιμώξεων (κυστίτιδα).

•    Καταπράυνση των συμπτωμάτων των αγχωδών διαταραχών και των διαταραχών που σχετίζονται με την κατάθλιψη.

•    Πρόληψη και θεραπεία δερματικού εκζέματος που σχετίζεται με αλλεργία στο αγελαδινό γάλα.

Σε κάθε περίπτωση η κατανάλωση προβιοτικών δεν μπορεί από μόνη της να εξασφαλίσει την υγεία, και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνεται υπερκατανάλωση. Ο πιο σίγουρος τρόπος διατήρησης της καλής μας υγείας είναι ο συνδυασμός του υγιεινού τρόπου ζωής και της ισορροπημένης διατροφής.

Προσοχή! Το περιεχόμενο αυτού του άρθρου δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο για άμεσες ιατρικές συμβουλές από το γιατρό σας ή άλλο εξειδικευμένο ιατρό.

Στέλλα Πετρίδου,

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (MSc)

Συμβεβλημένη με το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: @nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook Page: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist