Γλουτένη: Μια μόδα ή ένα πραγματικό πρόβλημα;

Η Στέλλα Πετρίδου, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος σου λέει όλα όσα θέλεις να γνωρίζεις. 

Τα τελευταία χρόνια όλα και περισσότεροι ασχολούνται με τη δίαιτα χωρίς γλουτένη! Πρώτα είχαμε τα fat-free και τα sugar-free, μετά τα τρόφιμα «χωρίς θερμίδες» και τώρα τα ράφια των σούπερ-μάρκετ έχουν κατακλειστεί με gluten free. Πολλά ακούγονται, πολλοί ενθουσιάζονται, ποια είναι όμως η αλήθεια;

Τι είναι όμως η γλουτένη και πότε πρέπει να την αποφεύγουμε; 

Η γλουτένη είναι μία πρωτεΐνη που εμπεριέχεται στα σιτηρά, στη σίκαλη και στο κριθάρι. Τα περισσότερα προϊόντα που περιέχουν γλουτένη είναι το ψωμί, τα ζυμαρικά, το αλεύρι, τα δημητριακά, το πλιγούρι, το σιμιγδάλι και επεξεργασμένα τρόφιμα όπως η μπίρα, τα chips, τα έτοιμα γλυκά και οι έτοιμες σούπες. 

Πόσο ασφαλής είναι η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης;

Η δίαιτα ελεύθερη γλουτένης, όχι μόνο είναι ασφαλής, αλλά πάνω απ’ όλα είναι σωτήρια για ασθενείς που υποφέρουν αντιμετωπίζοντας τις συγκεκριμένες γαστρεντερικές εκδηλώσεις που τους προκαλεί η κατανάλωση γλουτένης και πιο συγκεκριμένα κυρίως οι πάσχοντες από κοιλιοκάκη ή αλλεργία στο σιτάρι ή άτομα που έπασχαν από την ασθένεια Crohn’s (φλεγμονώδης νόσος του εντέρου).  Η κοιλιοκάκη ή αλλιώς γνωστή και ως δυσανεξία στη γλουτένη είναι αυτοάνοσου τύπου εντεροπάθεια που οφείλεται σε υπερευαισθησία στη γλουτένη λόγω γενετικής προδιάθεσης.

Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που αφαίρεσαν τη γλουτένη από τη διατροφή τους είχαν μειωμένη ημερήσια πρόσληψη σε ασβέστιο, βιταμίνες B και φυτικές ίνες. Επίσης, τα προϊόντα χωρίς γλουτένη περιέχουν συνήθως περισσότερα συντηρητικά και ζάχαρη για να είναι πιο γευστικά τα οποία, ουσιαστικά, γεμίζουν τον οργανισμό μας με παραπάνω θερμίδες. Να θυμάστε και κάτι ακόμα... Οι περισσότερες φυτικές ίνες που εμπεριέχονται στα προϊόντα με γλουτένη φέρνουν κορεσμό και μας κάνουν να νιώθουμε χορτάτοι για περισσότερη ώρα.

Παχαίνει η γλουτένη;

Όχι, η γλουτένη δεν έχει την μαγική ιδιότητα να παχαίνει! Σκεφθείτε ότι 1 γραμμάριο πρωτεΐνης αποδίδει 4 θερμίδες και ότι η γλουτένη αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 7% των πρωτεϊνών που λαμβάνουμε καθημερινά.

Θα αναρωτιέστε βέβαια, πώς αφαιρώντας κάποιος από την διατροφή του τη γλουτένη τελικά, αδυνατίζει. Για να μην τρώτε καθόλου γλουτένη στη καθημερινότητά σας θα πρέπει να αφαιρέσετε από την διατροφή σας εντελώς το ψωμί, τα δημητριακά πρωινού, τα ζυμαρικά, τις πίτες, κάθε αρτοπαρασκεύασμα και πολλά γλυκίσματα και τυποποιημένα προϊόντα που χρησιμοποιούν ή περιέχουν ίχνη αλεύρων.

Είναι λογικό λοιπόν, με τον αποκλεισμό τόσων πολλών τροφίμων, να περιορίσετε σημαντικά την ενεργειακή σας πρόσληψη και αυτό να έχει αντίκτυπο στο βάρος σας. Το θέμα του βάρους είναι καθαρό αποτέλεσμα των θερμίδων που προσλαμβάνει κανείς, σε σχέση με αυτά που καίει- πρόκειται για το λεγόμενο ισοζύγιο ενέργειας.

Από την άλλη πλευρά, είναι εμφανές ότι μια τέτοια διατροφή δεν είναι συνυφασμένη με την πραγματικότητα, με την κοινωνική ζωή του ανθρώπου και έχει ημερομηνία λήξης. Όταν επιστρέψετε στους κανονικούς σας ρυθμούς, πώς σκέφτεστε να διατηρήσετε τα κιλά σας;

Ανάγκη ή μόδα;

Για όσους δεν έχουν υπαρκτό πρόβλημα με τη γλουτένη, οι δίαιτες χωρίς τη συγκεκριμένη ουσία δεν συνιστώνται, γιατί έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και σε αρκετά ιχνοστοιχεία, ενώ δεν έχει αποδειχθεί μέσα από μελέτες και επίσημα επιστημονικά δεδομένα ότι επιδρούν θετικά στην απώλεια βάρους. Επίσης, αρκετές φορές τα προϊόντα χωρίς γλουτένη μπορεί να περιέχουν περισσότερη ζάχαρη και λιπαρά από τα συμβατικά, καθώς και περισσότερες θερμίδες και λίπος.

Συμπερασματικά…

Είναι σημαντικό λοιπόν, για να μην στερείστε βασικά θρεπτικά συστατικά να είστε συνειδητοποιημένοι και να αναγνωρίζετε τις πραγματικές ανάγκες σας. Αν λοιπόν η ανησυχία σας έχει να κάνει με το βάρος, πριν απογοητευτείτε ακόμη μια φορά από μία –ομολογουμένως δύσκολη στην εφαρμογή της - δίαιτα που τελικά δεν δουλεύει, σκεφτείτε το εξής: αν η γλουτένη υπήρχε ανέκαθεν στη διατροφή σας- πώς ξαφνικά έγινε η αιτία που παχαίνετε;

Να θυμάστε! Οι μαγικές λύσεις, το αδυνάτισμα με θαυμαστά, εξωτικά συστατικά ή με τον αποκλεισμό ένοχων, κακών τροφίμων, μπορεί να μοιάζουν εντυπωσιακά και πολλά υποσχόμενα, όμως απέχουν πολύ από τις πραγματικές και ρεαλιστικές λύσεις, όπως είναι η σωστή και ισορροπημένη διατροφή, με έλεγχο στο μέγεθος της μερίδας, οργάνωση και σωστές διατροφικές συνήθειες που μπορείτε να διατηρήσετε για μια ζωή…

Προσοχή! Το περιεχόμενο του παρόντος άρθρου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την διατροφική αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης απευθυνθείτε σε κάποιο Κλινικό Διαιτολόγο.

Στέλλα Πετρίδου,

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (MSc)

Συμβεβλημένη με το Γενικό Σύστημα Υγεία (ΓεΣΥ)

Τηλ: 99038921

Email: stellapetridou@hotmail.com

Instagram: @nutritionplanforlife

Website: https://nutritionplanforlife.wordpress.com

Facebook Page: Stella Petridou Clinical Dietitian - Nutritionist