Για πρώτη φορά στην Κύπρο η Schaubuhne με τον «ΑΜΛΕΤ» σε σκηνοθεσία Thomas Ostermeier

Dec 12, 2023

Με το ασυμβίβαστο όραμα που του χάρισε τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε της Βενετίας για το σύνολο του έργου του, ο θρύλος του ευρωπαϊκού θεάτρου Thomas Ostermeier επισκέπτεται για πρώτη φορά την Κύπρο δίνοντας νέο νόημα στον όρο «τρελή ιδιοφυΐα».

Με μια έναρξη μέσα στη βροχή και τις λάσπες, ο «Άμλετ» ανταποκρίνεται στη φήμη του ως μια από τις σπουδαιότερες παραγωγές του έργου του Σαίξπηρ. Η ποπ μουσική, τα drag shows και οι μονομαχίες στη βασιλική αυλή συνυπάρχουν αρμονικά στην ξέφρενη, θρυλική παραγωγή του παγκόσμιου βερολινέζικου θεάτρου της Schaubuhne, που έρχεται στο Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας έχοντας λάβει διεθνή αναγνώριση στην παγκόσμια περιοδεία της. Ο cult σταρ του Σαίξπηρ Λαρς Έιντινγκερ (Ριχάρδος Γ') δίνει μια αξέχαστη, ακατάσχετη ερμηνεία στον ρόλο του πρίγκηπα της Δανίας γλιστρώντας ανάμεσα στους διάσημους μονολόγους του Άμλετ και τους θορυβώδεις αυτοσχεδιασμούς του, ενώ ταυτόχρονα βρίζει, δολοπλοκεί και βιντεοσκοπεί.

Στο έργο του Σαίξπηρ ο Άμλετ τρελαίνεται. Ο πατέρας του πέθανε ξαφνικά από μια παράξενη ασθένεια και η μητέρα του παντρεύτηκε τον αδελφό του συζύγου της μετά από μόλις ένα μήνα. Ο Άμλετ έχει νυχτερινά οράματα του πατέρα του, ο οποίος ισχυρίζεται ότι ο αδελφός του τον δηλητηρίασε και προτρέπει τον Άμλετ να πάρει εκδίκηση και να σκοτώσει τον νέο πατριό του. Ο Σαίξπηρ αναπαριστά τη βασιλική αυλή της Δανίας ως ένα διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που γίνεται ένας παρανοϊκός λαβύρινθος για τον Άμλετ. Ο φόνος, η προδοσία, η χειραγώγηση και η σεξουαλικότητα είναι τα όπλα που χρησιμοποιούνται στον πόλεμο για τη διατήρηση της εξουσίας.

Βιογραφικό του Thomas Ostermeier

Γεννήθηκε το 1968 στο Soltau. Σπούδασε σκηνοθεσία στο Hochschule für Schauspielkunst "Ernst Busch" του Βερολίνου. Εργάστηκε ως ηθοποιός, ως βοηθός σκηνοθέτη και σκηνοθέτης, ενώ διετέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του Baracke στο Deutsches Theater του Βερολίνου.

Από τον Σεπτέμβριο του 1999 ο Ostermeier είναι Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Schaubühne. Έχει επίσης, σκηνοθετήσει αρκετές παραγωγές στα Münchner Kammerspiele, όπως: "Der starke Stamm" της Marieluise Fleißer, "Vor Sonnenaufgang" του Gerhart Hauptmann, "Die Ehe der Maria Braun" του Rainer Werner Fassbinder και "Susn" του Herbert Achternbusch. Τον Νοέμβριο του 2004 διορίστηκε "artiste associé" για το Φεστιβάλ της Αβινιόν από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ, Vincent Baudriller και έκτοτε παρουσιάζει τακτικά παραστάσεις στο Φεστιβάλ. Να σημειωθεί ότι οι παραγωγές του περιοδεύουν παγκοσμίως.

Διακρίσεις

Μερικά από τα έργα του που βραβεύτηκαν είναι η "Νόρα" (2003), με τα βραβεία "Nestroy" και "Politika", η "Hedda Gabler" (2006), με το βραβείο κοινού της Theatergemeinde του Βερολίνου και το "Little Foxes", το 2015, με το ίδιο βραβείο. Οι παραγωγές του "John Gabriel Borkmann" και "Άμλετ" έχουν βραβευτεί με διεθνή βραβεία ως οι καλύτερες παραγωγές της σεζόν 2008/2009: "John Gabriel Borkmann" με το Grand Prix de la Critique της Γαλλίας (Απρίλιος 2009) και "Άμλετ" με το Βραβείο Κριτικών της Βαρκελώνης (Σεπτέμβριος 2009). Στη Χιλή ο "Άμλετ" τιμήθηκε με το βραβείο κριτικών ως "Καλύτερη Διεθνής Παραγωγή 2011", στην Τουρκία με το τιμητικό βραβείο του 18ου Φεστιβάλ Θεάτρου της Κωνσταντινούπολης το 2012 και στην Τεχεράνη ως καλύτερη σκηνοθεσία στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου FADJR το 2016. Περαιτέρω, το 2017, ο Ostermeier τιμήθηκε με το "Premio della Critica Teatrale" για την παραγωγή του "Ριχάρδου Γ'” και το 2019 για τη "Δωδέκατη Νύχτα" του Σαίξπηρ στην Comédie-Française με το "Prix Molière" για την καλύτερη παράσταση της σεζόν.

Μεταξύ άλλων, το 2009, διορίστηκε "Officier des Arts et des Lettres" από το γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού και προήχθη στο βαθμό του "Commandeur" το 2015. Παράλληλα, το 2011 έλαβε τον Χρυσό Λέοντα της Μπιενάλε της Βενετίας για το σύνολο του έργου του. Επίσης, το 2016 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Κεντ για τη συμβολή του στο ευρωπαϊκό θέατρο.

Κριτικές

Για τον “Hamlet” του Ostermeier ο διεθνής Τύπος έγραψε:

«Ο "Άμλετ" του δεν μοιάζει ούτε λεπτό ξεπερασμένος, εν μέρει λόγω της ωραίας σκηνικής του τεχνικής, εν μέρει επειδή όσο μεγαλώνει ο Eidinger τόσο περισσότερο λειτουργεί η υπερβολική συμπεριφορά του στον ρόλο».

(Helen Shaw, The New Yorker)

«Και όμως είναι ακόμα δυνατό να ξεπεράσει κανείς τον "Άμλετ", να δημιουργήσει μια παραγωγή με ακόμα περισσότερο χυμένο αίμα, περισσότερη βρωμιά από το νεκροταφείο και περισσότερη τρέλα από ό,τι έχει ήδη προσφέρει ο Σαίξπηρ. Καλώς ή κακώς, αυτή είναι η παραγωγή του Thomas Ostermeier για τον "Άμλετ" στη Schaubühne του Βερολίνου: O Δανός πρίγκιπας εξαπολύεται, σαν λυσσασμένο σκυλί, στη σκηνή».

(Maya Phillips, The New York Times)

«Έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είδα ένα τόσο δυνατό ξεκίνημα (του Άμλετ). Ο τρόμος ξεπηδάει από το πουθενά, χωρίς προειδοποίηση. Μια χούφτα άνθρωποι στέκονται γύρω από έναν ανοιχτό τάφο κάτω από καταρρακτώδη βροχή».

(Rüdiger Schaper, Der Tagesspiegel, 11 Ιουλίου, 2008)

«Το κείμενο ξαφνικά ξαναζεί. Μοιάζει να ζωντανεύει και πάλι σαν να μιλιέται για πρώτη φορά. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη σφιχτοδεμένη, χωρίς κιτς και υπέροχα καθαρή νέα μετάφραση του Marius von Mayenburg».

(Peter Laudenbach, tip Berlin, 2 Οκτωβρίου 2008)

«Η παραγωγή του Thomas Ostermeier στην Schaubühne φωτίζει τον Σαίξπηρ με τον ίδιο εγκληματολογικό τρόπο που είχε προηγουμένως φωτίσει την Κέιν και τον Ίψεν. Το αποτέλεσμα είναι θρασύ και θορυβώδες, μερικές φορές εξοργιστικό, συχνά διαφωτιστικό, ενίοτε συγκλονιστικό και ποτέ, ούτε για την παραμικρή στιγμή, βαρετό».

(Lyn Gardner, The Guardian, 2 Δεκεμβρίου 2011)

«Πρόκειται για ένα ξήλωμα των κανόνων - αν υπήρχαν ποτέ κανόνες για το ανέβασμα του Σαίξπηρ [...] Όλα τα όρια έχουν καταρρεύσει. [...] Περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αυτή η συγκλονιστική, σπαρταριστή, συγκλονιστική βραδιά έχει να κάνει με το τι μπορεί να κάνει το θέατρο».

(Kate Kellaway, The Guardian/The Observer, 4 Δεκεμβρίου 2011)

Θα πραγματοποιηθούν δύο παραστάσεις του «Άμλετ» στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, την Πέμπτη 14/12/2023, στις 20:30 και την Παρασκευή 15/12/2023, στις 20:30. Θα παρουσιαστεί στα γερμανικά με υπέρτιτλους στα ελληνικά και στα αγγλικά. Κατά τη διάρκεια της παράστασης θα χρησιμοποιηθούν στροβοσκοπικά φώτα.