Στο δικό μας «πάρτι» ζωής, διαλέγουμε τους καλεσμένους!

Ενοχές! Πολλοί από εμάς θεωρούμε ότι οι ενοχές συχνά αντικατοπτρίζουν ηθική, μια αίσθηση ευθύνης και ανθρωπιάς. Πράγματι, έτσι φαίνονται! Είναι όμως αθώες…(;) Τι λέει η συμβουλευτική Ψυχολόγος Χριστίνα Σορόκου.  

Συναισθηματική κακοποίηση
Υποθέτουμε ότι μια συναισθηματική κακοποίηση είναι πάντα βίαιη και σκληρή, αλλά αυτό δεν είναι μιας περίπτωση αλλά μια υπόθεση. Μερικές φορές στις πιο ήσυχες στιγμές, εκεί είναι που η συναισθηματική κακοποίηση γίνεται και η πιο τραυματική. Ιδιαίτερα όταν αυτή προκαλείται από τις δικές μας ενοχές. Βγαίνουμε εκτός εαυτού, πληγώνουμε και αφήνουμε να μας πληγώσουν, ίσως να φτάσουμε και «πάτο» πολλές φορές. Τώρα που οι ενοχές μας χορεύουν το ζεϊμπέκικο τους το οποίο χορεύουν πολύ καλά, εκεί ξεκινά ο χορός στις ψυχές μας και επομένως στις ζωές μας. Δυστυχώς εμείς επιμένουμε στο να αυτό- τιμωρούμαστε μιας και οι ενοχές μας, μας επιφέρουν αβάσταχτο πόνο.

Οι ενοχές
Η κάθε ενοχή μας, σαν ένα «βαμπίρ», καταπίνει την ενέργεια και διάθεση μας. Μας αφήνει γεύσεις θυμού, δυσαρέσκειας, όχι μόνο για τον εαυτό μας αλλά για τους άλλους σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσουμε τις πράξεις μας. Με αυτό τον πονηρό μας τρόπο, αποτρέπουμε τον δρόμο τις επιτυχίας, της ευτυχίας, της ικανοποίησης αλλά και το δρόμο της ολοκλήρωσης. Μένουμε στο παρελθόν, στοιχειώνουμε το παρόν… μας αφήνουν με ένα άδειο μέλλον. Κάποιοι από μας πιστεύουμε ακόμη ότι θα έπρεπε να νοιώθουμε ενοχές και ότι χρειάζεται να καταδικαζόμαστε ξανά και ξανά. Οι ενοχές ξεγλιστράνε στο υποσυνείδητο μας και όπως και αν το δούμε αυτό το είδος της ενοχής είναι αυτοκαταστροφικό και εννοείτε ότι σαμποτάρει τις ζωές μας. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα αναμένετε και η «γοητευτική» είσοδος της κατάθλιψης…
Συχνά, οι ενοχές μας τραβάνε στο χορό και εμείς χορεύουμε σαν τα « νεοσύλλεκτα ζόμπι» τους, ρίχνοντας το φταίξιμο μόνο στον εαυτό μας, μειώνοντας την αξία μας και αυξάνοντας την ντροπή μας. Νοιώθουμε ανίκανοι και μειονεκτικά και όλα αυτά με την σειρά τους επιδεινώνουν … τα πάντα!
Ακόμη πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα όταν έχουμε καταφέρει αφενός να βγούμε από μια «καταχρηστική σχέση»αφετέρου όμως ζούμε με τις ενοχές και το θυμό.  Οι σχέσεις αυτές μας καταντούν; ερείπια με πολλές ενοχές καθώς και συναισθηματικές ουλές. Πιθανότατα να μας έχουν γκρεμίσει την εμπιστοσύνη μας προς τους ανθρώπους και να μας έχουν ανεβάσει το «Σινικό Τοίχος» το οποίο μας γεμίζει με άμυνες αυτοπροστασίας. Απόλυτα κατανοητή αλλά και προβλέψιμη η αντίδραση αυτή!

Πώς να τις χειριστούμε
Ο τρόπος για να καταλάβουμε και να χειριστούμε αυτές τις ενοχές, σίγουρα δεν είναι με το να τις  αγνοήσουμε και να τις βάλουμε κάτω από το χαλάκι. Τα δεδομένα μας δεν μπορούν να αλλάξουν όπως ούτε και το μεγάλο «γιατί» που μας κρατά καλά φυλακισμένους μέσα στο χρόνο και μας καθιστά αμετάβλητους. Παλεύοντας με αυτό τον τρόπο ενισχύουμε μόνο τις ενοχές μας. Στην ουσία είναι μια άλλη μορφή αυτο-κακοποίησης.
Όμως, οι ενοχές μπορούν να είναι καλές ΑΝ ξέρουμε να τις διαχειριστούμε! Όλοι κάνουμε λάθη και τα λάθη είναι δικαίωμα μας, φτάνει να μην τα επαναλαμβάνουμε, γιατί τότε δεν είναι λάθη…
Κάνε την ενοχή αλλαγή
Οι ενοχές είναι σηματοδότες αλλαγής! Μπορούν να μας ενθαρρύνουν να μάθουμε να καταλαβαίνομε τους άλλους, να λάβουμε δράση και να διορθώσουμε … ή και ακόμη να καλυτερεύσουμε τον εαυτό μας. Η αυτό-συγχώρεση είναι από τα καλύτερα συστατικά της αυτοπεποίθησης μας αλλά και της ευτυχίας μας. Μόνο έτσι μπορούμε να απολαύουμε την ζωή μας και τις σχέσεις μας με τους ανθρώπους μας. Όπως μια υγιεινή διατροφή περιέχει τα πάντα έτσι και η ζωή μας παρέχει χυλόπιτες αλλά και αρωματικά όπως την αυτό-αποδοχή. Αυτή και αν είναι μια υγιή, ταπεινή στάση ζωής. Δεν σημαίνει ότι δικαιολογούμε, αλλά μάλλον το αντίθετο! Παίρνουμε την ευθύνη που μας αναλογεί και με το κεφάλι ψηλά.  
Μας αξίζει η ζωή μετά από το καταστροφικό συμβάν και γι’ αυτό και χρειάζεται να εμπιστευτούμε τα άτομα που σταθερά και διαρκώς έχουν δείξει το ενδιαφέρων τους για μας. Αν για κάποιο λόγο νιώσαμε ότι κάποιοι καταχράστηκαν την εμπιστοσύνη μας (συναισθηματικά ή/και σωματικά) αλλά και εμείς ίσως το ανεχτήκαμε, δεν σημαίνει ότι εμείς δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το συμβάν ή τον εαυτό μας και με τον εαυτό μας να γίνουμε σύμμαχοι και όχι εχθροί.
Δύσκολο και θέλει το χρόνο του … αλλά(!), η εμπιστοσύνη είναι εν μέρει η θέληση να αφεθούμε να είμαστε ευάλωτοι. Η συγχώρεση είναι δυνατή και εφικτή μόνο όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη χωρίς την εκτροπή της υπαιτιότητας ή με το να εξορθολογήσουμε τη συμπεριφοράς μας και τους/της.
Πράγματι, αυτές οι ατελής πράξεις μας αποτελούν ένδειξη μιας από τις ανθρώπινες πλευρές μας. Εν μέρει είναι και μια αναγνώριση ότι η ανάπτυξή μας είναι ημιτελής. Έχουμε τοποθετηθεί σε αυτή τη γη για να αναπτυχθούμε όχι γιατί έχουμε αναπτυχθεί …  Δικαιούμαστε τα λάθη μας γιατί είμαστε άνθρωποι!  Ίσως και να κάναμε το καλύτερο, δεδομένων και των περιστάσεων, την ευαισθητοποίηση, την ωριμότητα και την εμπειρία μας κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή. Στην τελική, ίσως και να είμαστε ήρωες που επιβιώσαμε «καταχρηστικές καταστάσεις/η»…
Η αλήθεια είναι ότι οι ενοχές είναι ψυχοφθόρα συναισθήματα τα οποία καταστρέφουν κυριολεκτικά την συναισθηματική μας ενέργεια. Μας αφήνουν άπραγους στο παρόν για κάτι που έγινε και τελείωσε!  Το θέμα είναι απλό… ίσως κάναμε λάθη άλλα δεν χρειάζεται να συνεχίσουμε να κάνουμε λάθη λόγω ενοχών. Οι ενοχές δεν έχουν θέση στο δικό μας «πάρτι» ζωής! Αλλά και πάλι αυτό είναι το δικό μας «πάρτι» δικαιούμαστε να επιλέξουμε!

Ιnfo: Χριστίνα Φ. Σορόκου, Εγγεγραμμένη Συμβ. Ψυχολογός& Ανθρωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια , Κέντρο Ψυχοθεραπείας & Ψυχομετρικής , Φωτίου 3, Ρίβερ Κωρτ. 3ος όροφ, Αρ. 16, 1095/Λευκωσία, Τηλ: 22458750, Κιν: 99532393, Φαξ. 22672718, Email: cofpsychotherapynpsychometrics@gmail.com