Το καρναβάλι, ο Διόνυσος, ο Απόλλωνας και οι σχέσεις μας

Εάν κοιταχτούμε στον καθρέφτη, ίσως να βλέπαμε -μέσα από αυτόν- το βλέμμα μας καθημερινά να διαφοροποιείται. Σίγουρα να βλέπαμε την όψη του προσώπου μας, αλλά αν μπορούσαμε να βλέπαμε και την όψη της ψυχής μας, αυτή πόσα πρόσωπα θα είχε; Πόσα προσωπεία; Και αν υπάρχουν προσωπεία που τα φοράμε, πότε και για ποιόν τα φοράμε;  

Ο Απόλλωνας μας διδάσκει «απόσταση και λογική». Ο Διόνυσος, μας διδάσκει «την επαφή», την «οικειότητα» με τον εαυτό μας, τη φύση, και τους άλλους. Οι δυο αυτοί Θεοί, κατέχουν θέση στη φιλοσοφία του Νίτσε, για την επιβεβαίωση της ζωής, η οποία περιλαμβάνει μια ειλικρινή ανάκριση όλων των δογμάτων που θεωρούνται να «στραγγίζουν» τη ζωή, όσο κοινωνικά διαδεδομένα και αν είναι.
Εμείς, έχουμε βρει την ισορροπία μεταξύ των Διονυσιακών και Απολλωνιακών μας χαρακτηριστικών; Αν όχι και έχουμε κολλήσει σε ένα πάρτι μασκέ ή σε μια λογική, χρειαζόμαστε άμεσα, μια ολόπλευρη καλλιέργεια της ανθρώπινης προσωπικότητάς μας. Γι΄ αυτό και χρειάζεται να ασχοληθούμε με την ουσία του "είναι" μας.

Σαν ο Θεός της ειρήνης, προστάτης της φύσης και του θεάτρου, αντιπροσωπεύει την ενέργεια και το κρασί, που και αυτά είναι αντιπροσωπευτικά της διαδικασίας ζύμωσης και πνευματοποιήσεις της ύλης. Γι΄ αυτό και τα καρναβάλια στα αρχαία χρόνια αντιπροσώπευαν την επιστροφή της άνοιξης και την αναγέννηση της Γής. Γιατί να μην αντιπροσωπεύουν και για μας την αναγέννηση του εαυτού μας;
Γνωστός και ως ο Θεός του καρναβαλιού, ο Διόνυσος, εμπνέει τη μια γενιά μετά την άλλη το χορό και τη διασκέδαση, όπως και τις κοινωνικές και ευεργετικές επιρροές του κρασιού. Ουσιαστική, δημιουργική και υγιή δύναμη. Ο Διόνυσος είναι ο Θεός των μεταμφιέσεων, ο ελευθερωτής των ψυχών.

Ενώνει ψυχές μέσα από την ασάφεια, αφήνοντας τες ελεύθερες να απολαμβάνουν τη ζωή και να αισθάνονται την έκσταση της θεϊκής αγάπης. Ο Θεός των ψυχών, είναι συγγενής με το θεό Απόλλωνα. Το Θεό της λογικής. Για τους έλληνες ο Απόλλωνας αντιπροσωπεύει τον αυτοέλεγχο τις αξίες, τη διαφάνεια, τη λογική, τον πολιτισμό, τον αγώνα ενάντια στην ανθρώπινη φύση, δηλαδή, όλα όσα είναι του θέλω και χρειάζονται εγκράτεια. Όλα όσα είναι ή θεωρούνται να είναι μέρος της σκοτεινής ανθρώπινης πλευράς μας, τα οποία δημιουργούν μια σκοτεινή θάλασσα χάους από την οποία ο κάθε ένας μας χρειάζεται διαρκώς να αντιστέκεται.

Ο Απόλλωνας προσωποποιεί τις αρχές της εξατομίκευσης, οι οποίες είναι και η βάση όλων των αναλυτικών διακρίσεων. Οτιδήποτε αποτελεί μέρος μιας μοναδικής προσωπικότητας ανθρώπου, θεωρείτε να έχει Απολλώνιο χαρακτηριστικό. Όλα τα είδη μορφής ή/και δομής είναι Απολλώνια, δεδομένου ότι η μορφή χρησιμεύει για να καθορίσει ή να εξατομικεύσει αυτό το οποίο σχηματίζεται. Έτσι, η γλυπτική θεωρείται να είναι η πιο Απολλώνια των τεχνών. Το διονυσιακό, έρχεται σε άμεση αντίθεση με το Απολλώνιο.
Η μέθη και η τρέλα είναι διονυσιακά χαρακτηριστικά επειδή σπάζει το χαρακτήρα ενός ανθρώπου. Όλες οι μορφές ενθουσιασμού και έκστασης είναι διονυσιακό χαρακτηριστικό, γιατί σε τέτοιες καταστάσεις ο άνθρωπος αφήνει την ατομικότητά του και βυθίζεται σε ένα ευρύτερο σύνολο: η μουσική είναι η πιο διονυσιακή των τεχνών, δεδομένου ότι απευθύνεται στα ενστικτώδη, χαοτικά συναισθήματα του ανθρώπου και όχι στην λογική ή το μυαλό του.

Στο σήμερα μας φαίνεται να έχουμε χάσει επαφή με τον εαυτό μας,  μιας και τον θυσιάζουμε στο βωμό του «βολέματος». Οι καθημερινές μάσκες μας έχουν σαν αποτέλεσμα την απώλεια της δημιουργίας, καθώς έχουμε μπει στη διαδικασία μιας κουραστικής και ψυχοφθόρας ρουτίνας. Μάσκα και αυτόματη διαδικασία. Ένα καθημερινό καρναβάλι χωρίς ίχνος Διονυσιακής δημιουργικής πινελιάς. Οι πλείστοι από μας, φαίνεται να έχουμε χάσει και τον Απόλλωνα αλλά και τον Διόνυσο … έχουμε χάσει τη προσωπική μας ταυτότητα. Ποιες είναι οι μάσκες της ψυχής μας; Ποια είναι η ιστορία της δικής μας μάσκας;
Ενδοσκόπηση και αποτέλεσμα η αυτογνωσία. Μόνο έτσι μπορούμε να πάρουμε δράση και να βγάλουμε τις αχρείαστες μάσκες. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας τόσο στο πνευματικό όσο και στο υλικό επίπεδο. Καταλαβαίνοντας την ιστορία της δικής μας μάσκας (ες) μπορούμε να ανακαλύψουμε το κλειδί της ανεξαρτητοποίησης του πνεύματός μας έτσι ώστε να χαρίσουμε στον εαυτό μας αλλά και στο έτερο μας ουσιαστικότερη επικοινωνία. Σημαντικό συστατικό υγιούς σχέσης!

Ο Διόνυσος είναι ο κτύπος της καρδιάς της ζωής. Η κοινωνία, οι σχέσεις μας και η ίδια η ζωή μας, είναι ένα έργο τέχνης. Ευκαιρία το καρναβάλι όχι μόνο για να διασκεδάσουμε αλλά και να αναλογιστούμε στο πόσο αληθινοί είμαστε με τον άνθρωπο μας. Ο άνθρωπος του σήμερα, καλείται να επιδείξει υπευθυνότητα και ωριμότητα. Ο άνθρωπος του σήμερα καλείται να βρει άμεσα την ισορροπία μεταξύ των δυο αυτών θεών.
Καλή Διασκέδαση και καλή αυτό-αξιολόγηση!

Χριστίνα Φ. Σορόκου
Εγγεγραμμένη Συμβ. Ψυχολογός , Master Practitioner στις Διατροφικές Διαταραχές & Ανθρωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια
Κέντρο Ψυχοθεραπείας & Ψυχομετρικής
Φωτίου 3, Ρίβερ Κωρτ. 3ος όροφ, Αρ. 16, 1095/Λευκωσία
Τηλ: 22458750, Κιν: 99532393, Φαξ. 22672718
Email: cofpsychotherapynpsychometrics@gmail.com
https://www.facebook.com/CenterOfPsychotherapyAndPsychometrics
http://www.cyprus-online.org/Nicosia/Psychologists/Nicosia_Psychologists.php