Η Προϊστάμενη Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας του πανεπιστημίου Frederick, Νατάσα Φρειδερίκου, μας υποδέχεται στο σπίτι της και μας μιλά για τη ζωή και την καριέρα της, αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι σπουδαστές σήμερα, σε μία περίοδο που μοιάζει πιο ανέλπιδη από ποτέ.
Η ανεργία έχει χτυπήσει κόκκινο. Οι γονείς ανησυχούν για το μέλλον των παιδιών τους και οι νέοι ατενίζουν το μέλλον με απαισιοδοξία. Λίγες εβδομάδες πριν την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους 2012-2013, η συνάντησή μου με την Προϊστάμενη Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας του πανεπιστημίου Frederick, Νατάσα Φρειδερίκου, έμοιαζε πιο ιδανική από ποτέ, αφού είναι μία γυναίκα που έρχεται καθημερινά σε επαφή με τους νέους σπουδαστές και εισπράττει έντονα τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους. Άνθρωπος χαμηλών τόνων και με μια πραότητα να τη χαρακτηρίζει, με υποδέχτηκε στο σπίτι της στο κέντρο της Λευκωσίας, ένα μοντέρνο και μίνιμαλ χώρο, με πολλούς πίνακες και έργα τέχνης να έχουν τον κύριο λόγο στη διακόσμηση. «Το σπίτι που ζούμε ήταν το πατρικό μου και ανακαινίστηκε από τον αρχιτέκτονα και στενό μου φίλο, Κωνσταντίνο Κουννή. Θα έλεγα ότι αυτό που το χαρακτηρίζει είναι η λιτότητα και οι καθαρές του γραμμές, χωρίς όμως να γίνεται κρύο και απρόσωπο. Οι χώροι είναι διακοσμημένοι κυρίως με δημιουργίες ανθρώπων που αγαπούμε και εκτιμούμε πολύ, όπως της μητέρας μου, της ομάδας 242, της παιδικής μου φίλης Μαρίας Αναξαγόρα, καθώς και άλλων Κύπριων καλλιτεχνών». Αγαπημένα της σημεία στο σπίτι είναι η σκάλα που οδηγεί στο σαλόνι με τον τοίχο να είναι γεμάτος ασπρόμαυρα πορτρέτα της οικογένειας που σε «καλωσορίζουν», ο χώρος που βρίσκεται η «πολυθρόνα του διαβάσματος» διακοσμημένος με ζωγραφιές των δύο της μικρών παιδιών, Δάφνης και Αλέξη, αλλά και η κουζίνα που σε αντίθεση με το υπόλοιπο σπίτι που είναι κυρίως λευκό, έχει ένα ξύλινο τραπέζι αντίκα της γιαγιάς της, το οποίο έχει συνδυάσει με καρέκλες Eiffel του Eames. «Το σπίτι μου είναι το μέρος που μπορώ να ηρεμίσω και να αφήσω όλες τις σκοτούρες της ημέρας πίσω. Τον περισσότερο ελεύθερό μου χρόνο τον περνώ με τα παιδιά μου, κάνοντας χειροτεχνίες, παίζοντας και διαβάζοντας». Με το σύζυγό της Χριστόφορο είναι ζευγάρι εδώ και δέκα οκτώ χρόνια, εκ των οποίων τα εννέα παντρεμένοι. «Γνωριστήκαμε τυχαία, ερωτευτήκαμε και ζήσαμε αρκετά χρόνια στην Αγγλία, αρχικά σαν φοιτητές, πριν να επιστρέψουμε μόνιμα στην Κύπρο. Μερικές φορές μου είναι δύσκολο να πιστέψω πόσο καιρό είμαστε μαζί… Σχεδόν από παιδιά! Η Δάφνη και ο Αλέξης ήρθαν την κατάλληλη στιγμή. Είχαμε ήδη ζήσει αρκετά χρόνια μαζί σαν ζευγάρι και ήμασταν έτοιμοι γι' αυτή την αλλαγή στη ζωή μας. Δεν είμαστε υπερπροστατευτικοί γονείς. Ο ρόλος μας είναι να καθοδηγούμε με πράξεις, όχι με λόγια και να στηρίζουμε τα παιδιά μας, ώστε να αναπτύξουν το δικό τους χαρακτήρα και προσωπικότητα». Γεννήθηκε στη Λευκωσία και η μάθηση είχε πάντα πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή της. «Η μητέρα μου είχε το δικό της νηπιαγωγείο και ο πατέρας μου το Frederick. Ποτέ δεν είδα τη γνώση σαν αγγαρεία, αλλά απεναντίας σαν κάτι φυσιολογικό, ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου. Νομίζω με τη στάση τους οι γονείς μου με βοήθησαν να αναπτύξω μία υγιή σχέση με τη μάθηση και να μην την ταυτίσω με την αξιολόγηση. Τους ευχαριστώ γι' αυτό». Το πανεπιστήμιο Frederick στο οποίο και εργάζεται ως Προϊστάμενη Υπηρεσίας Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας, βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια ψηλά στις προτιμήσεις των Κύπριων σπουδαστών. «Στο Frederick πιστεύω ότι γίνεται μία πολύ σοβαρή προσπάθεια και προσφέρεται ποιοτική εκπαίδευση με σύγχρονα προγράμματα σπουδών που έχουν ανταπόκριση στην αγορά εργασίας, γι' αυτό άλλωστε έχουμε τόσο μεγάλους αριθμούς Κύπριων φοιτητών. Έχει γίνει μία συνειδητή προσπάθεια, ιδιαίτερα μετά την ίδρυση του πανεπιστημίου, το Frederick να είναι το πανεπιστήμιο με τους υψηλότερα αμειβόμενους ακαδημαϊκούς, ώστε να προσελκύονται υψηλού επιπέδου επιστήμονες και παράλληλα με τα χαμηλότερα δίδακτρα. Αυτό νομίζω εκτιμάται από την κοινωνία γενικότερα». Της ζήτησα να μου αποκαλύψει το πιο δύσκολο και το πιο ευχάριστο κομμάτι της δουλειάς της. «Το πιο δύσκολο κομμάτι, που κάθε χρόνο δυστυχώς γίνεται και δυσκολότερο, είναι επαφή μου με την οικονομική επιτροπή του πανεπιστημίου. Εκεί βλέπουμε όλες τις περιπτώσεις των φοιτητών μας που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Δυστυχώς, στις πλείστες των περιπτώσεων τα οικονομικά προβλήματα συνοδεύονται και από άλλου είδους προβλήματα όπως υγείας. Η προσπάθειά μας είναι με κάθε τρόπο να μπορέσουμε να στηρίξουμε αυτούς τους φοιτητές και να τους ενθαρρύνουμε και να τους δίνουμε κίνητρα ώστε να προσπαθούν να είναι αποδοτικοί στις σπουδές τους, γιατί χωρίς αυτές, οι πιθανότητες να παραμείνουν στα προβλήματα είναι μεγάλες. Από την άλλη, αναμφίβολα το πιο ευχάριστο κομμάτι είναι να βλέπω στο τέλος κάθε ακαδημαϊκού έτους τους φοιτητές μας να αποφοιτούν». Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει αναμφίβολα σε μεγάλο βαθμό και τους νέους φοιτητές. «Πολλοί νέοι χρειάζεται πλέον να δουλεύουν παράλληλα για να συντηρήσουν τη φοίτησή τους. Ταυτόχρονα, είναι πολλοί που σκέφτονται το μέλλον και τις επιπτώσεις της ανεργίας. Ζούμε όμως σε μία κοινωνία της γνώσης και θεωρώ ότι χωρίς τα κατάλληλα εφόδια, δύσκολα μπορεί κάποιος να ανταπεξέλθει. Προκειμένου λοιπόν να μπορέσουμε να προσφέρουμε στους φοιτητές μας όλα τα απαραίτητα εφόδια, αναπτύσσουμε όλο και περισσότερα καινοτόμα προγράμματα σπουδών». Στο πανεπιστήμιο Frederick έχουν ενταχθεί έξι νέα προγράμματα όπως: Δίπλωμα Φαρμακευτικής (5 έτη), MSc in Oil & Gas and Offshore Engineering, MSc in Energy Systems and the Built Environment, MA in Educational Sciences, MA in Interdisciplinary Design (Εφαρμοσμένες Τέχνες) και MA in Social Work and Social Administration. «Τι θα προτείνατε σε ένα φοιτητή να σπουδάσει, ώστε να έχει περισσότερες ευκαιρίες να εργοδοτηθεί στο μέλλον;» τη ρώτησα. «Αυτό είναι κάτι που λέω πολύ συχνά. Να σπουδάσει αυτό που αγαπά! Αυτό είναι το σημαντικότερο διότι αν κάποιος αγαπά αυτό που κάνει, τότε μοιραία θα είναι καλός, θα ενημερώνεται για τις εξελίξεις, και θα διαθέτει τον απαιτούμενο ενθουσιασμό για το θέμα». Κλείνοντας, μου αποκάλυψε ότι η ζωή της βασίζεται στην αξιολόγηση τριών διαστάσεων. Της αγάπης, της αισιοδοξίας και της αποτυχίας. «Η αγάπη γι' αυτό που κάνεις είναι το πιο ουσιώδες. Όταν πιστεύεις σε αυτό που κάνεις, θα το κάνεις με πάθος και αγάπη, όσο ασήμαντο ή σημαντικό κι αν είναι. Η αισιοδοξία είναι απαιτούμενο συστατικό για μένα. Αντιμετωπίζοντας ένα δύσκολο πρόβλημα με αισιοδοξία, είναι σαν να βρίσκεις τη μισή λύση. Ένα τραγούδι που θα με ακούσετε να σιγοτραγουδώ σε δύσκολες στιγμές είναι δανεισμένο από το Life of Brian των Monty Python , Always look on the bright side of life. Τέλος, κεντρικό στοιχείο για την αντιμετώπιση όλων των θεμάτων βρίσκω ότι είναι η αποτυχία, που μοιραία θα συμβεί μερικές φορές, αλλά και η διαχείρισή της. Πάντα υπάρχει και η επόμενη μέρα και είναι σημαντικό να ρωτήσεις: 'Τι μπορώ να μάθω από αυτή την εμπειρία;', 'Τι πήγε λάθος και πώς μπορεί να βελτιωθεί;'. Νιώθω ότι μόνο μέσα από μια υγιή σχέση με την αποτυχία μπορείς πραγματικά να πετύχεις».
Photo: Μιχάλης Κυπριανού