Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης έχει κηρύξει τον πλανήτη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξαιτίας της επιδημίας του Έμπολα στη Δυτική Αφρική.
Έχοντας αφήσει πίσω του σχεδόν 1.000 θύματα σε 4 χώρες της Αφρικής, οι διεθνείς υγειονομικές αρχές έχουν κινητοποιηθεί ώστε να περιοριστεί ο κίνδυνος από τη σοβαρότερη επιδημία από τον ιό, τα τελευταία 40 έτη.
«Δεν πρόκειται για μία μυστηριώδη ασθένεια. Πρόκειται για μία μολυσματική νόσο που μπορεί να συγκρατηθεί. Δεν πρόκειται για ιό που μεταδίδεται από τον αέρα», δήλωσε ο Κέιτζι Φουκούντα, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του ΠΟΥ.
Πώς όμως μεταδίδεται ο θανατηφόρος ιός και ποια είναι τα συμπτώματα;
Ο Έμπολα εμφανίστηκε πρώτη φορά το 1976 σε δύο ταυτόχρονα ξεσπάσματα, σε χωριό κοντά στον Ποταμό Έμπολα στο Κονγκό, καθώς και σε απομονωμένη περιοχή του Σουδάν.
Ο ιός Έμπολα, επίσημα γνωστός σαν αιμορραγικός πυρετός Έμπολα, είναι μια ιδιαίτερα σοβαρή, συχνά θανατηφόρα ασθένεια, με το ποσοστό των θανάτων να αγγίζει το 90%. Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν περιγράψει τον Έμπολα σαν «μια από τις πιο θανατηφόρες ασθένειες».
Ο ιός προσβάλει ανθρώπους και μαϊμούδες, γορίλες και χιμπατζήδες.
Όταν κάποιος νοσήσει, πιθανότατα θα εμφανίσει απότομα πυρετό, έντονη αδυναμία, πόνο στους μύες, πονοκέφαλους καθώς και πονόλαιμο. Τα παραπάνω αποτελούν και τυπικά συμπτώματα του ιού. Κατόπιν, θα ακολουθήσει εμετός, διάρροια, εμφάνισης εξανθημάτων, μειωμένη νεφρική και ηπατική λειτουργία. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις και σύμφωνα με τον ΠΟΥ, είναι πιθανό να παρουσιαστεί εσωτερική και εξωτερική αιμορραγία.
Ας σημειωθεί ότι τα πρώτα συμπτώματα μπορεί λανθασμένα να ερμηνευτούν ως ενδείξεις μαλάριας, τυφοειδούς πυρετού, μηνιγγίτιδας ή ακόμη και πανούκλας.
Η περίοδος επώασης του ιού, δηλαδή του χρόνου που μεσολαβεί μεταξύ της μόλυνσης και της εμφάνισης συμπτωμάτων, είναι από 2 έως 21 μέρες. Ο ιός θα ξεκινήσει να μεταδίδεται με την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων, καθώς δεν είναι μεταδοτικός κατά την περίοδο επώασης, όπως σημειώνεται στην επίσημη σελίδα ενημέρωσης του ΠΟΥ για τον Έμπολα.
Όσον αφορά τους τρόπους μετάδοσης του ιού, αξίζει αν σημειωθεί ότι κατά την επιδημία που λαμβάνει χώρα, η πλειοψηφία όσων προσεβλήθησαν, κόλλησαν τον ιό από επαφή με ασθενή. Κάποιος μπορεί να μολυνθεί από την απευθείας επαφή με αμυχές στο δέρμα, βλεννώδεις εκκρίσεις, το σπέρμα, το σάλιο, τον ιδρώτα, τον εμετό, το αίμα ή τα κόπρανα ενός ασθενούς.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι η μετάδοση μπορεί να γίνει, εάν τμήμα του δέρματος με αμυχή ή βλεννώδεις μεμβράνες ενός υγιούς ανθρώπου, έρθουν σε επαφή με περιβάλλοντα μολυσμένα από εκκρίσεις ενός ασθενή. Με άλλα λόγια, συστήνεται προσοχή ώστε να μην έρθουμε σε επαφή με ρούχα, σεντόνια και βελόνες που έχουν χρησιμοποιηθεί από ασθενείς.
Ενδεικτικό είναι ότι πάνω από 100 νοσηλευτές έχουν μολυνθεί, ενώ φρόντιζαν ασθενείς.
Αρχικά, ο ιός Έμπολα είχε προσβάλει ανθρώπους που ήρθαν σε επαφή με μολυσμένα ζώα, κάτι που ώθησε τον ΠΟΥ να συστήσει την αποφυγή κατανάλωσης κρέατος αγρίων ζώων. Φυσικός φορέας του ιού θεωρείται από τον ΠΟΥ η καρποφάγος νυχτερίδα.
Δυστυχώς, δεν υπάρχει εγκεκριμένη θεραπεία για τον Έμπολα. Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, οι ασθενείς απομονώνονται και δέχονται υποστήριξη από νοσηλευτές. Η υποστήριξη σημαίνει την ενυδάτωση του ασθενούς, διατήρηση των επιπέδων οξυγόνου και την πίεσης και θεραπεία για τυχόν επιπλοκές.