Περί Δήμου ο Λόγος...

Η Πάφος επελέγη να είναι η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017. Υποψήφια για τον ίδιο τίτλο, ήταν και η Λευκωσία. Μη κρύβοντας την απογοήτευσή του, ο Δήμαρχος της Λευκωσίας, Κωνσταντίνος Γιωρκάτζης, κοιτά μπροστά και μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, μοιράζεται μαζί μας το όραμά του για το νέο πρόσωπο της πρωτεύουσας.

ΤΟΝ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟ, Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΙΩΡΚΑΤΖΗΣ ΕΞΕΛΕΓΗ, ΜΕ ΣΥΝΤΡΙΠΤΙΚΗ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ, ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΤΗΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ και μέσα σε αυτό το μικρό διάστημα, κλίθηκε να αντιμετωπίσει σημαντικά θέματα, όπως την προετοιμασία της πόλης για την ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και να υποβάλει τον πλήρη φάκελο της υποψηφιότητας τής Λευκωσίας για το χρίσμα τής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας τής Ευρώπης για το 2017. Τελικά, το χρίσμα πήρε η Πάφος. Η Madame Figaro συνάντησε το Δήμαρχο Λευκωσίας στο νέο πεζόδρομο-ποδηλατόδρομο στον Πεδιαίο ποταμό (αγαπημένο του σημείο) και του ζήτησε να της αποκαλύψει τα μελλοντικά του σχέδια για την πόλη.
Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017 λοιπόν, είναι η Πάφος. Αλήθεια, τι σημαίνει αυτό για τη Λευκωσία;
Το χρίσμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ήταν μία ευκαιρία για τη Λευκωσία να αναδείξει τον πλούτο της σε θέματα πολιτιστικής έκφρασης και δημιουργίας και να αναπτυχθεί ακόμη και χωρίς θάλασσα και παραθαλάσσια τουριστική βιομηχανία. Διεκδικήσαμε το χρίσμα με πίστη και αξιώσεις, παρά τις επιθέσεις σχετικά με το δικαίωμά της, ως μοιρασμένη πόλη, να το πράξει. Το διεκδικήσαμε, προωθώντας ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό όραμα, που συνέδεε την προοπτική της Λευκωσίας, με ζητήματα που απασχολούν ολόκληρη την Ευρώπη.
Όπως;
Η πρότασή μας μιλούσε γι' αλλαγή του τρόπου που αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλο, υπερβαίνοντας και καταρρίπτοντας τα όποια πραγματικά εμπόδια και νοητές «νεκρές ζώνες» που θέτουν φραγμούς για την πρόοδο και ευημερία μας. Αλλάζοντας τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε ο ένας τον άλλον, αλλάζουμε τον τρόπο σκέψης μας και επαναπροσδιορίζουμε το, μέχρι πρότινος, προδιαγεγραμμένο μέλλον της πόλης μας. Όπως είναι φυσικό η τελική απόφασή μας στεναχώρησε... Βλέπουμε όμως μπροστά.
Ποια είναι τα επόμενά σας βήματα;
Μέσα από την όλη διαδικασία διεκδίκησης του χρίσματος, ο Δήμος πέτυχε την κινητοποίηση των πολιτών και ιδιαίτερα νέων ανθρώπων, επιχειρηματιών, άλλων οργανωμένων φορέων και μη. Ήδη το Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας έχει επιβεβαιώσει ότι το όραμα, οι στόχοι και το σχέδιο που αναπτύχθηκε στην πρόταση μας εξακολουθεί να είναι η βάση πολιτικής για την ανάπτυξη του πολιτισμού στην πόλη μας και το θέμα έχει παραπεμφθεί στην Πολιτιστική Επιτροπή του Δήμου για να διασφαλίσουμε τη σταδιακή εφαρμογή σημαντικών τμημάτων του προγράμματος, με προσαρμοσμένο προϋπολογισμό, στις νέες συνθήκες. Τον Οκτώβριο προγραμματίζουμε το Official GET (BACK) IN THE ZONE re-launch event μας.
Στην τελευταία συνέντευξη που δώσατε στη Madame Figaro, λίγες ημέρες πριν την εκλογή σας στον Δήμο της Λευκωσίας, μας είπατε ότι το πρώτο μεγάλο έργο που θα σας έκανε περήφανο θα ήταν μία καθαρή πρωτεύουσα. Έχει επιτευχθεί αυτή σας η επιθυμία;
Καθαριότητα ίσον πολιτισμός. Η καθαριότητα της πόλης μας είναι ευθύνη, τόσο του Δήμου όσο και των δημοτών. Όλοι μαζί ως σύνολο, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά, μπορούμε να διατηρήσουμε την πόλη μας καθαρή δίνοντάς της την εικόνα που όλοι θέλουμε. Μίας πρωτεύουσας καθαρής, αντάξιας της ιστορίας και του πολιτισμού της, που θα είναι ελκυστική σε νέους κατοίκους και νέες επιχειρήσεις. Έχουμε ήδη υλοποιήσει μία σειρά μέτρων για ενίσχυση των δράσεων σε σχέση με την καθαριότητα και προσβλέπουμε σε περισσότερα.
Το σλόγκαν της εκστρατείας σας ήταν Περήφανη Λευκωσία. Αλήθεια, τι είναι αυτό που χρειάζεται η πόλη, για να κάνει τους κατοίκους της να αισθάνονται υπερήφανοι;
Περήφανη Λευκωσία δεν σημαίνει μόνο έργα, αλλά συμπεριλαμβάνει ένα σύνολο δράσεων και παρεμβάσεων, που μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα για την πόλη μας, να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής των πολιτών και να τη καταστήσουν σύγχρονη, λειτουργική, ανταγωνιστική και ζωντανή. Για τη Λευκωσία αυτό μπορεί να γίνει αξιοποιώντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα που είναι ο πολιτισμός και η εκπαίδευση. Φυσικά οι υποδομές και τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα είναι μεγάλο κομμάτι στη δημιουργία προοπτικής μιας πόλης. Έχω δεσμευτεί να υλοποιήσω όλα τα τροχοδρομημένα έργα της Λευκωσίας και αυτό θα κάνω παρά τις αντίξοες σημερινές συνθήκες και παρά τις δυσκολίες ή τις ατέλειες που μπορεί να περιέχουν κάποιες συμφωνίες.
Κάποια νέα έργα που βρίσκονται στα σκαριά;
Βρισκόμαστε στο στάδιο αξιολόγησης και θα είμαστε σε θέση περίπου μέχρι το τέλος του 2013, να ανακοινώσουμε ποια έργα θα αιτηθούμε να ενταχθούν στο νέο πρόγραμμα συγχρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά διαθρωτικά ταμεία 2014-2020 και από το ταμείο αναζωογόνησης και αναβίωσης της πράσινης γραμμής. Θα ήθελα να αναφερθώ στο Μέγαρο Πολιτισμού, ένα έργο, το οποίο ο Δήμος θεωρεί επιβεβλημένο για την πολυπόθητη, από όλους, οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο της πρωτεύουσας. Στη σκιά της οικονομικής κρίσης, το Μέγαρο Πολιτισμού αποτελεί τη σημαντικότερη και ίσως τη μόνη διέξοδο γι' ανάπτυξη με τη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας βραχυπρόθεσμα ενώ μακροπρόθεσμα, μαζί με την πλατεία Ελευθερίας και την ανάπλαση του παλαιού ΓΣΠ, είναι η βάση και τα θεμέλια δημιουργίας κέντρου-πόλου έλξης το οποίο μπορεί να αναζωογονήσει το εμπορικό κέντρο και να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Αναλάβατε τον Δήμο της Λευκωσίας σε μία περίοδο όπου η Κυπριακή Δημοκρατία προετοιμαζόταν εντατικά για την ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό σας πρόσθεσε επιπλέον άγχος και ευθύνες;
Η προετοιμασία της πόλης μας για την ανάληψη της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την Κύπρο, ήταν προεκλογική μου δέσμευση. Η πρόκληση ήταν να βρούμε τα χρήματα για τα διάφορα έργα, αλλά και να τα υλοποιήσουμε έγκαιρα. Πιστεύω πως όλοι οι Λευκωσιάτες πρέπει να είναι περήφανοι για το πόσο σύντομα προετοιμάσαμε την πόλη μας για την Προεδρία.
Η νέα οικονομική κατάσταση δεν στέκεται τροχοπέδη στους στόχους σας, για περαιτέρω ανάπτυξη της πόλης;
Είναι πραγματικότητα πως οι περικοπές στις κρατικές χορηγίες/οφειλές προς τους Δήμους μας προκαλούν ιδιαίτερες δυσκολίες. Παρόλα αυτά, για το 2012 έχουμε προχωρήσει σε πάρα πολλές δράσεις για εξυγίανση των οικονομικών του Δήμου, όπως η δημιουργία Ad Hoc Επιτροπής για τα οικονομικά, όπου έχουν προσκαλεστεί και συμμετέχουν και ξένοι σύμβουλοι, παγιοποίηση μισθών και προσλήψεων, μείωση υπερωριών, υιοθέτηση νέων τρόπων λειτουργίας του δήμου, με στόχο την αύξηση της αποδοτικότητας, μείωση σε λειτουργίες του δήμου (επικεντρωνόμαστε μόνον στα απαραίτητα και όπου τίθεται θέμα ασφάλειας προσωπικού όπως συντηρήσεις κτηρίων, οχημάτων, οδών, φώτων τροχαίας, οδικού φωτισμού), πλήρης καταγραφή υποστατικών δήμου, ελάχιστη αύξηση τελών σκυβάλων (της τάξεως του 4%), και αποδοτικότερη είσπραξη τελών και προστίμων. Φυσικά, το μεγαλύτερο και πιο ανησυχητικό θέμα για τους Δήμους είναι ότι δεν υπάρχει το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο που θα μπορούσε να βοηθήσει να καταστήσει τους Δήμους πιο λειτουργικούς και αποδοτικούς άρα και βιώσιμους. Αυτό μας «δένει τα χέρια» και εδώ είναι που θα αναμέναμε περισσότερες πρωτοβουλίες από την Κυβέρνηση.
Τι πρέπει να αλλάξει κατά τη γνώμη σας;
Σήμερα, οι Δήμοι είναι πλήρως εξαρτημένοι οικονομικά και διοικητικά από την Κυβέρνηση. Χρειαζόμαστε συντονισμένες και ολοκληρωμένες λύσεις. Όσο αφορά την οικονομική πτυχή εμείς έχουμε προτείνει την ενοποίηση του δημοτικού τέλους ακίνητης ιδιοκτησίας και του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας που εισπράττει το κράτος, όπως και την επιμήκυνση στην αποπληρωμή του κεφαλαίου των ενοποιημένων δανείων. Σίγουρα η προώθηση συμπλεγματοποίησης υπηρεσιών σε γειτονικούς δήμους θα βοηθήσει, αλλά και αυτό για να επιτύχει, πρέπει να γίνει συντονισμένα και με τη στήριξη του Κράτους. Όσον αφορά στο διοικητικό κομμάτι πρέπει να δοθούν στους Δήμους, οι απαιτούμενες εξουσίες, για να μπορούμε να λύνουμε καθημερινά προβλήματα των πολιτών με την ταχύτητα, αποδοτικότητα και ποιότητα που θα θέλαμε. Αυτό αναμένουν και οι δημότες που απευθύνονται στην Τοπική Αρχή, γιατί ο Δήμος είναι πολύ πιο κοντά στον πολίτη.
Δύσκολα τα πράγματα για την πόλη;
Η βίαιη κατοχή και διαίρεση ήταν καταστροφική για την πόλη και τους κατοίκους της Λευκωσίας. Οι οικονομικοί πόροι του κράτους πολύ ορθά, τότε, χρησιμοποιήθηκαν γι' ανακούφιση και αποκατάσταση του προσφυγικού κόσμου και αργότερα διοχετεύθηκαν στις παραθαλάσσιες περιοχές για ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, με αποτέλεσμα η Λευκωσία να στερηθεί κονδύλια για τις υποδομές της. Η μαζική εγκατάσταση προσφύγων στην περιφέρεια, είχε ως αποτέλεσμα η οικιστική ανάπτυξη να γίνει βιαστικά και χωρίς ιδιαίτερη προσοχή στη συνοχή, ενώ σήμερα λόγω της συνεχιζόμενης υποβάθμισης, παρατηρείται αυξανόμενη μεταφορά οικιστικής ανάπτυξης και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μακριά από το κέντρο.
Μπορείτε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα;
Πολλά. Τα τελευταία 15 χρόνια παρατηρείται μία έντονη  αποκέντρωση εμπορικών πυρήνων και κυβερνητικών υπηρεσιών, χωρίς να παραχωρούνται στο κέντρο τα απαραίτητα εργαλεία και τα αντισταθμιστικά κίνητρα για να αντιμετωπίσει η Λευκωσία αυτό τον ανταγωνισμό. Ταυτόχρονα, ενώ η Λευκωσία είναι η μόνη από τις μεγάλες πόλεις που δεν έχει θάλασσα, άρα βασίζεται για την προσέλκυση εγχώριου και ξένου τουριστικού ρεύματος στη δημιουργία κέντρου πόλου έλξης και στη δημιουργία  πολιτιστικής υποδομής, το Μέγαρο πολιτισμού πολεμάται καθημερινά, το αρχαιολογικό μουσείο καθυστερεί αδικαιολόγητα και το ταμείο αναζωογόνησης πράσινης γραμμής μειώνεται στο μισό!  Πρόσφατα δημοσιοποιηθήκαν τα διάφορα έργα εκατομμυρίων, τα οποία προτίθεται να κατασκευάσει το τμήμα δημοσίων έργων. Δεν υπάρχει μέσα αναφορά για την Καλλιπόλεως, για την Κυριάκου Μάτση, για τη Λάρνακος και για την Κέννεντυ στην Παλλουριώτισσα. Οι πολίτες της Λευκωσίας δικαιολογημένα διερωτώνται.
Εισπράττω ότι νιώθετε πως κάποιοι βάζουν τη Λευκωσία σε δεύτερη μοίρα.
Στη Λευκωσία δεν χαρίστηκε κανείς. Ό,τι έχει πετύχει, το πέτυχε από τις δικές της δυνάμεις και από τους ανθρώπους που αγαπούν την πόλη και επενδύουν συνειδητά στην πόλη. Τελικά, το μέλλον της Λευκωσίας βρίσκεται μόνο στους ώμους και τις προσπάθειες των κατοίκων της. Μόνοι μας θα πρέπει να διεκδικήσουμε αυτά που μας αξίζουν.
Ποιος είναι ο απώτερός σας στόχος ως Δήμαρχος της Λευκωσίας;
Όσα υποσχέθηκα κατά την προεκλογική περίοδο και για όσα δεσμεύτηκα στο προεκλογικό μας πρόγραμμα, θα προσπαθήσω να τα υλοποιήσω. Φυσιολογικά όμως, το εύρος της σημερινής οικονομικής κρίσης και το μέγεθος της μείωσης των κρατικών χορηγιών θα αλλάξει κάποιες προτεραιότητες, διότι όταν κινδυνεύει η βιωσιμότητα του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης θα ήταν ανεύθυνη οποιαδήποτε άλλη προτεραιότητα πέρα από την οικονομική εξυγίανση του Δήμου.

Πηγή: Madame Figaro