Η Κύπρος πάνω από τη Γαλλία στις εκπομπές CO2

Περισσότερες κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τη Γαλλία έχει η Κύπρος , λέει ο Γάλλος ερευνητής François-Marie Bréon που ασχολείται με την κλιματική αλλαγή, ενώ προειδοποιεί πως απαιτούνται προσαρμογές στις συνήθειες των ανθρώπων για τη διατήρησης ενός βιώσιμου βιοτικού επιπέδου.

Ο αναπληρωτής διευθυντής του Εργαστηρίου Κλιματικών και Περιβαλλοντικών Επιστημών, στο Παρίσι, επισκέφτηκε πρόσφατα την Κύπρο και σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων μίλησε για την κλιματική αλλαγή, ενόψει των διαπραγματεύσεων που αναμένεται να λάβουν χώρα στο Παρίσι, στο τέλος του έτους, με στόχο μια νέα κλιματική συμφωνία.

Ο κ. Bréon που συμμετείχε στη συγγραφή της τελευταίας έκθεσης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή - που αποτελεί το επιστημονικό σώμα που διαμορφώνει τη σύγχρονη γνώση γύρω από το θέμα - αναμένει οι συνομιλίες στο Παρίσι να είναι δύσκολες, προτού μια συμφωνία για την αντιμετώπιση του φαινομένου καταστεί εφικτή. Παράλληλα προειδοποιεί για αύξηση της θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας, που θα επηρεάσουν τις μελλοντικές γενιές.

Εξάλλου, ως περιβαλλοντικός ακτιβιστής, πιστεύει ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να εκλέγουν τους κατάλληλους ανθρώπους που νοιάζονται για το περιβάλλον.

Μεταξύ των παραγόντων που συμβάλλουν στην κλιματική αλλαγή, το διοξείδιο του άνθρακα καταγράφεται ως το κύριο αέριο μεταξύ των αερίων του θερμοκηπίου που εκπέμπονται λόγω ανθρωπογενούς δραστηριότητας. Σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, οι κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου στην Κύπρο είναι παραπλήσιες του μέσου όρου της ΕΕ, όμως είναι υψηλότερες από μεγάλες χώρες της Ένωσης, όπως η Γαλλία.

Η εξήγηση για αυτό, σύμφωνα με τον κ. Bréon είναι ότι η Κύπρος παράγει ενέργεια με τη χρήση υγρών καυσίμων, ενώ η Γαλλία χρησιμοποιεί την πυρηνική ενέργεια, μειώνοντας έτσι τις εκπομπές της. Στοιχεία του 2011 δείχνουν ότι στην Κύπρο αντιστοιχούσαν 6,7 τόνοι CO2 κατ` άτομο, ενώ στη Γαλλία 5,2 τόνοι. Από την άλλη πλευρά, στη Γερμανία, μια χώρα παραπλήσια σε μέγεθος και οικονομική δραστηριότητα με τη Γαλλία, οι εκπομπές ανέρχονταν στους 8,9 τόνους, λόγω της χρήσης άνθρακα.

Όντας μεταξύ των επιστημόνων που προετοίμασαν, μεταξύ άλλων, τη σύνοψη για τους φορείς χάραξης πολιτικής που θα κληθούν να αποφασίσουν τη μελλοντική κλιματική δράση σε παγκόσμια κλίμακα, ο κ. Bréon αναγνωρίζει τις δυσκολίες στην επικείμενη σύνοδο του Παρισιού.

Μετά την αποτυχία των συνομιλιών στην Κοπεγχάγη, το 2009, η διεθνής κοινότητα προετοίμασε το έδαφος για την επόμενη παγκόσμια σύνοδο, με την προσπάθειες να επικεντρώνονται στη σύναψη μιας νέας κλιματικής συμφωνίας.

Αυτή αναμένεται να υιοθετηθεί στη Σύνοδο για την Κλιματική Αλλαγή του Παρισιού, που θα διεξαχθεί μεταξύ 30 Νοεμβρίου και 11 Δεκεμβρίου, 2015 και να τεθεί σε ισχύ μετά το 2020. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου στο τέλος του τρέχοντος αιώνα, σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

Ο κ. Bréon εμφανίζεται συγκρατημένος σε σχέση με το αποτέλεσμα. «Πρόκειται για μια δύσκολη απόφαση, διότι αν αποφασίσεις να μειώσεις τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 50% περίπου, σημαίνει ότι θες να αλλάξεις τελείως την οικονομία σου» αναφέρει.

Ο Γάλλος επιστήμονας αναμένει ότι τους πολιτικούς θα απασχολήσει ο αντίκτυπος των αποφάσεών τους στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών τους. «Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι για το κλίμα και να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, θα πρέπει να αλλάξουμε το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων. Είναι λυπηρό, αλλά είναι γεγονός» προσθέτει.

Από την πλευρά τους τα βιομηχανικά κράτη θα πρέπει να καταβάλουν μεγάλη προσπάθεια για να πείσουν στο Παρίσι τις αναπτυσσόμενες χώρες να συμφωνήσουν στο νέο τρόπο αντιμετώπισης των πραγμάτων. Η απόφαση για τη χρηματοδότηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αναμένεται να έχει βαρύνουσα σημασία για την υιοθέτηση μιας τελικής συμφωνίας.

Παρόλα αυτά, ένα πράγμα που έχει αλλάξει σε σχέση με την Κοπεγχάγη είναι ότι οι χώρες που είναι συμβαλλόμενα μέρη, έχουν αποφασίσει να υποβάλλουν τις προθέσεις τους ως προς τις εθνικές τους δεσμεύσεις μέχρι την 1η Οκτωβρίου, που αποτελούσε την καταληκτική ημερομηνία για τον ΟΗΕ. Η πλειοψηφία το έπραξε ενώ κάποια κράτη ακόμη αναμένεται να υποβάλλουν τους δικούς τους εθνικούς στόχους.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποκάλυψε νωρίς τις δεσμεύσεις της ως σύνολο. Όντας συμβαλλόμενο μέρος η ίδια, επιπρόσθετα στα κράτη μέλη, η ΕΕ ανακοίνωσε τον περασμένο Μάρτιο το συλλογικό στόχο της μείωσης κατά τουλάχιστον 40% της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030. Επιπρόσθετα, δεσμεύτηκε να ενισχύσει τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση κατά τουλάχιστον 27%.

Ερωτηθείς σχετικά με τις εξαγγελίες της ΕΕ, ο κ. Bréon ανέφερε ότι θα απαιτηθεί τεράστια προσαρμογή, όχι μόνο σε κρατικό επίπεδο, αλλά και σε ατομικό. Το σημαντικότερο μέρος των εκπομπών αερίων παράγεται από ανθρώπους που θερμαίνουν ή ψύχουν τα σπίτια τους, μετακινούνται με τα αυτοκίνητά τους ή ταξιδεύουν με το αεροπλάνο, λέει.

Φέρνοντας ως παράδειγμα την Κύπρο, λέει ότι ο εκπομπές εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη χρήση κλιματισμού και διερωτάται κατά πόσο ο κόσμος είναι προετοιμασμένος να τη μειώσει κατά 40%.

Η οικονομική δραστηριότητα θα επηρεαστεί επίσης, όχι πάντα αρνητικά, συνεχίζει ο κ. Bréon. Λέει ότι κάποιοι τομείς θα επωφεληθούν, όπως οι εταιρείες που ασχολούνται με την ενεργειακή απόδοση κτιρίων ή όσες εγκαθιστούν ηλιακούς συλλέκτες. «Η αλλαγή αυτή θα είναι κακή για κάποιους και καλή για κάποιους άλλους» λέει.

Αναφορικά με τις διεθνείς διαβουλεύσεις, η αδράνεια σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να έχει σημαντικό κόστος μακροπρόθεσμα. Ο Γάλλος επιστήμονας εξηγεί ότι η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί και οι περίοδοι καύσωνα, που σήμερα αποτελούν την εξαίρεση, θα καταστούν κανόνας. Επίσης, οι επίπεδες περιοχές θα έχουν να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη στάθμη της θάλασσας και το πρόβλημα είναι ότι «γνωρίζουμε ότι αυτό θα συνεχιστεί για αιώνες, ακόμη και αν καταλήξουμε σε συμφωνία [στο Παρίσι]».

Υπάρχουν άλλοι τομείς, ωστόσο, στους οποίους οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμη ξεκάθαρη εικόνα, όπως είναι τα επίπεδα βροχόπτωσης. Ενώ κάποιες περιοχές του πλανήτη υποφέρουν από πλημμύρες, η Κύπρος έχει ανάγκη από όσο το δυνατόν περισσότερες ποσότητες νερού. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα, αλλά αν μειωθεί κατά 10% η βροχόπτωση «την έχετε άσχημα», λέει ο κ. Bréon.

Σε ερώτηση για το τι μπορεί να πράξει από την πλευρά του ο κόσμος, ο Γάλλος επιστήμονας απαντά με την ιδιότητα του ακτιβιστή. «Το πρώτο πράγμα είναι να ψηφίζει τα κατάλληλα άτομα» λέει, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ανάδειξης εκλεγμένων πολιτικών που έχουν ως προτεραιότητά τους την κλιματική δράση.

Αυτό, προσθέτει, θα πρέπει να συμπληρωθεί με ατομικές δράσεις, όπως η ανακύκλωση, ο περιορισμός της χρήσης του αεροπλάνου ή η επένδυση σε μονώσεις κτιρίων που θα τα καταστήσει πιο αποδοτικά.

Σύμφωνα με την ΕΕ, η προτιθέμενη συνεισφορά της την θέτει σε μακροπρόθεσμη προοπτική μείωσης των εγχώριων εκπομπών κατά 80%. Αυτό συνάδει με την εκτίμηση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, σχετικά με τις απαιτούμενες μειώσεις των εκπομπών της ομάδας των ανεπτυγμένων κρατών κατά 80-95% μέχρι το 2050, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Συνάδει επίσης με το στόχο της μείωσης των παγκόσμιων εκπομπών κατά 60% μέχρι το 2050, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2010, ώστε να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από το όριο των 2 βαθμών Κελσίου.