Τι είναι τα Ωμέγα-3 Λιπαρά οξέα και που οφελούν

Τα τελευταία χρόνια γίνεται συχνά λόγος τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, όλα τα μέσα έχουν ασχοληθεί με την προβολή τους και έχουν γίνει πάρα πολλες έρευνες για τις ευεργετικές επιδράσεις τους στην υγεία.

Επίσης τα τελευταία χρόνια τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα αξιοποιήθηκαν από τις βιομηχανίες τροφίμων και τις φαρμακοβιομηχανίες για την παραγωγή συμπληρωμάτων διατροφής, και για τον εμπλουτισμό προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, όπως το ψωμί και το γάλα.

Τι είναι όμως τελικά τα ωμέγα 3;
Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα ανήκουν στην κατηγορία των πολυακόρεστων λιπαρών οξέων που δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός από μόνος του, άρα πρέπει να τα προσλαμβάνουμε είτε από την καθημερινή μας διατροφή είτε μέσω συμπληρωμάτων, γι’ αυτό ονομάζονται και απαραίτητα.
Τα τρία είδη ωμέγα 3 λιπαρών οξέων που είναι γνωστά είναι το άλφα λινολενικό οξύ (ALA) βρίσκεται κυρίως στον λιναρόσπορο και στα καρύδια, το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) τα οποία βρίσκουμε στα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια όπως το σκουμπρί, το σολομό, τη ρέγκα και τις σαρδέλες. Όταν προσλαμβάνουμε άλφα λινολεϊκό οξύ (ALA) από τη διατροφή μας, αυτό μετατρέπεται σε εικοσαπεντανοϊκό οξύ (ΕPA) και δεκαεξανοϊκό οξύ (DHA), τα οποία είναι χρησιμοποιούνται πιο εύκολα από τον οργανισμό μας.

Τι προσφέρουν στον οργανισμό μας;
Τα ωμέγα 3 Λιπαρά Οξέα έχουν πάρα πολλές ευεργετικές επιδράσεις στον οργανισμό μας.

1. έχουν αντιφλεγμονώδη δράση. Μειώνουν την παραγωγή ουσιών στον οργανισμό οι οποίες δημιουργούν φλεγμονή και αυξημένη ευαισθησία στον πόνο. Ταυτόχρονα προάγουν τη σύνθεση ουσιών που έχουν αντιφλεγμονώδη και επουλωτική δράση.
2. Η αντιφλεγμονώδης δράση των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων βοηθά σε αυτοάνοσα νοσήματα, δηλαδή σε παθήσεις που το ανοσολογικό σύστημα επιτίθεται εναντίον των ίδιων οργάνων και ιστών του ασθενούς. Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα φαίνεται ότι βοηθούν σε παθήσεις όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η ελκώδης κολίτιδα
3. Συμβάλουν στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
έχουν αντιυπερτασική δράση
βοηθούν στην καλύτερη ρύθμιση της γλυκόζης του αίματος
αυξάνουν τα επίπεδα της καλής (HDL) χοληστερόλης και μειώνουν τα τριγλυκερίδια
μειώνουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλλίων
4. Ο ρόλος των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων στην πρόληψη του καρκίνου έχει διερευνηθεί ευρέως. Ορισμένες έρευνες έδειξαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα στη δράση τους στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου και του προστάτη.
(Ο μηχανισμός δράσης τους στην αποτροπή γένεσης του καρκίνου είναι πολύπλοκος. Εμπλέκονται στις διαδικασίες απόπτωσης, δηλαδή στον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα πεθαίνουν, στη διακοπή του ανεπιθύμητου πολλαπλασιασμού των κυττάρων και στην αποτροπή δημιουργίας όγκου.)
5. Τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα έχουν σημαντικές δράσεις στον εγκέφαλο. Επηρεάζουν θετικά την ψυχική διάθεση, ενισχύουν τη μνήμη και έχουν  προστατευτικές δράσεις σε διάφορες κατηγορίες νευρικών κυττάρων. Ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερα ωμέγα 3 Λιπαρά οξέα κατά τη διάρκεια της ζωής τους έχουν καλύτερη πνευματική λειτουργία και ισχυρότερη μνήμη σε προχωρημένη ηλικία. Επίσης η χαμηλή διατροφική πρόσληψη τους συσχετίσθηκε με ψηλότερο κίνδυνο προσβολής από νόσο Αλτσχάιμερ
6. Βελτιώνουν το ξηρό και ταλαιπωρημένο δέρμα μέσω της αντιφλεγμονώδης και επουλωτικής τους δράσης
7. Δεν θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την ωφέλιμη δράση των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων στους πόνους που οφείλονται στην οστεοαρθρίτιδα, λόγω της συμβολής τους στη μείωση της φλεγμονής στην περιοχή της άρθρωσης.
8. Ακόμα υπάρχουν ενδείξεις ότι τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα συντελούν στην αύξηση των επιπέδων ασβεστίου στα οστά και κατά συνέπεια συντελούν στην προφύλαξη της πυκνότητας των οστών και την μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης.

Υπάρχει κάποιος παράγοντας που επηρεάζει τη δράση τους;
αυτό που παίζει μεγάλο ρόλο είναι η σωστή αναλογία πρόσληψης των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων σε σχέση με τα ωμέγα 6 λιπαρά οξέα, μια άλλη απαραίτητη για τον οργανισμό κατηγορία λιπαρών οξέων που την προσλαμβάνουμε κυρίως από σπορέλαια, όπως το ηλιέλαιο και το φυστικέλαιο.
Έρευνες έχουν δείξει ότι η Μεσογειακή διατροφή συνδέεται με την σωστή αναλογία πρόσληψης ωμέγα 3 λιπαρών οξέων σε σχέση με τα ωμέγα 6 λιπαρά οξέα. Η σωστή αναλογία πρόσληψης (που είναι 1-4 φορές περισσότερα ωμέγα 6 λιπαρά οξέα σε σχέση με τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα) έχει καρδιοπροστατευτική και αντιθρομβωτική δράση.
Σήμερα όμως λόγω αλλαγών στη διατροφή μας, η σχέση αυτή έχει φτάσει το 15:1 σε βάρος των ω-3, με άμεσες επιπτώσεις στην υγεία μας, με αποτέλεσμα να χρειαζόμαστε άμεσα να τα εντάξουμε στη διατροφή μας κυρίως με τη χρήση διατροφικών συμπληρωμάτων.

Είναι απαραίτητη η λήψη συμπληρωμάτων;
Είναι απαραίτητη για 2 κύριους λόγους
Υπάρχουν άτομα τα οποία αποφεύγουν την κατανάλωση ψαριών ή ακόμα η διατροφή τους περιλαμβάνει περισσότερο τρόφιμα και γεύματα δυτικού τύπου, δηλ. Περισσότερο κρέατα, έτοιμα σνακ, επεξεργασμένα προϊόντα και έτσι δεν λαμβάνουν την απαιτούμενη ποσότητα ωμέγα 3 Λιπαρών οξέων.
Τον τελευταίο καιρό, η ιατρική κοινότητα βρέθηκε σε δίλημμα ως προς το κατά πόσο η προτροπή για κατανάλωση ψαριών είναι ορθή ή όχι, εξ αιτίας της  παρουσίας τοξικών ουσιών (διοξίνες, χλωριωμένα διφαινύλια, υδράργυρος κ.α.) σε θαλάσσιους οργανισμούς.
Για τον λόγο αυτό συχνά συνιστώνται διατροφικά συμπληρώματα πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα.

Παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υποψη στην αγορά ενος συμπληρώματος

1. η Φρεσκάδα του προϊόντος που προσδιορίζετε από την μηδενική περιεκτικότητα σε ελεύθερες ρίζες. Είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες που πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη στην αγορά του συμπληρώματος.
2. Η Σωστή αναλογία των συστατικών
3. Η μέθοδος επεξεργασίας να είναι τέτοια που δεν περιλαμβάνει τη χρήση χημικών ή υπερβολικής θερμότητας
4. Η καθαρότητα του σκευάσματος δηλαδή η απαλλαγή από διοξίνες, βαριά μέταλλα, είναι από τα πιο σημαντικά που πρέπει να προσέχουμε.
5. Γεύση. Όλοι στο μυαλό μας έχουμε την άσχημη γεύση του μουρουνέλαιου. Σήμερα υπάρχουν σκευάσματα που κυκλοφορούν είναι σε μορφή κάψουλας (με γεύση λεμόνι)
6. Δεν πρέπει να περιέχουν κορεσμένα λίπη.

ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΤΡΟΥΛΛΙΔΟΥ, Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος με ειδίκευση στην Νοσογόνο Παχυσαρκία (BSc (Hons.), MSc (Hons.))  Διευθύντρια και Υπεύθυνη Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος του Κέντρου mydietspot Health Clinic
Τηλ.: 22 256752
Email: info@mydietspot.com
www.mydietspot.com