Διάχυτος ο σεξισμός στην κυπριακή κοινωνία

Διάχυτος είναι ο σεξισμός στην κυπριακή κοινωνία, σύμφωνα με την Επίτροπο Διοίκησης, Ελίζα Σαββίδου.

Σε ομιλία της, η κ. Σαββίδου τόνισε ότι, παρόλο που ουδείς αμφισβητεί σε διακηρυκτικό επίπεδο ότι γυναίκες και άντρες είναι απολύτως ισότιμα μέλη της κοινωνίας και του ενεργού εργατικού πληθυσμού, είναι προφανές πως δυστυχώς η απόσταση μεταξύ της ρητορικής και της θεωρητικής αναγνώρισης της ισότητας και της ουσιαστικής ισότητας στην πράξη και στην καθημερινότητα του κάθε ενός από εμάς είναι ακόμη μεγάλη», ανέφερε σε χαιρετισμό της η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας, Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου, τον οποίο διάβασε εκ μέρους της ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Αντρέας Ασσιώτης.

Γιατί, όπως σημείωσε, «για να αλλάξουν οι παγιωμένες αντιλήψεις και τα αρνητικά στερεότυπα χρειάζονται δραστικές παρεμβάσεις μιας και αντιλήψεις και στερεότυπα έχουν συνδεθεί παγκοσμίως με την εκμετάλλευση του ενός φύλου από το άλλο, με μια απαράδεκτη κατανομή ρόλων και διαμοιρασμό της εξουσίας και διοικητικά και πολιτικά συμφέροντα που διαιωνίζουν με τρόπους άμεσους και έμμεσους τους μύθους της ανωτερότητας ενός φύλου ή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών των ικανών ατόμων».

«Η ισότητα των φύλων αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για δημοκρατία και δικαιοσύνη αλλά και για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων, των δεξιοτήτων και του ταλέντου όλων των πολιτών», ανέφερε. Χρειαζόμαστε, πρόσθεσε, «την ισότητα στην οικονομική και κοινωνική ζωή, στην πολιτιστική δραστηριότητα και στη συμμετοχή στα κέντρα λήψης των αποφάσεων».

Αναφερόμενη στη δράση του Υπουργείου της, είπε ότι «δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη πολιτικών για θεμελίωση της αρχής της ισότητας των δύο φύλων και στην ενδυνάμωση της συμμετοχής της γυναίκας στην κοινωνία, την αναγνώριση της συμβολής της σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της αγοράς εργασίας και την ουσιαστική και ταχεία ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στη δημόσια ζωή».

Ιδιαίτερη μνεία έκανε η Υπουργός στη σημασία της ύπαρξης των φορέων ισότητας, όπως η Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και Επαγγελματική Εκπαίδευση, η οποία παρέχει χωρίς οικονομική επιβάρυνση, συμβουλές για θέματα ισότητας των φύλων στην απασχόληση και την επαγγελματική εκπαίδευση, αλλά και ανεξάρτητη συνδρομή προς θύματα διακρίσεων, μετά από καταγγελία τους.

Στο δικό της χαιρετισμό και αναφερόμενη στο σεξισμό, η κ. Σαββίδου είπε ότι «μπορεί σε πολύ γενικές γραμμές και σίγουρα όχι περιοριστικά να περιγραφεί ως μια σειρά από αντιλήψεις και στάσεις που καταλήγουν σε διακρίσεις κατά των γυναικών στη βάση των στερεοτύπων, του φύλου, στα πλαίσια της πατριαρχικής κοινωνίας, της κοινωνίας δηλαδή που διαπνέεται από την ιδέα ανωτερότητας και του ηγεμονικού ρόλου του άντρα».

«Ο σεξισμός λοιπόν δεν είναι ούτε τυχαίος, ούτε αθώος. Αντικατοπτρίζει μια υφιστάμενη πραγματικότητα εξουσιαστικών σχέσεων και ανισοτήτων σε βάρος των γυναικών», επεσήμανε.

Ο δε σεξιστικός λόγος, πρόσθεσε, «τον οποίο πολλές φορές είτε προσπερνάμε είτε υποτιμούμε συνιστά ένα ιδιαιτέρως αποτελεσματικό μέσο αναπαραγωγής των παραδοσιακών πατριαρχικών δομών και των ανισοτήτων που αυτές οι δομές συνεπάγονται».

Σεξισμός... έκφανση του ρατσισμού

Σύμφωνα με την Επίτροπο Διοίκησης, «ο σεξισμός είναι διάχυτος στην κυπριακή κοινωνία και διαπερνά όλα τα κοινωνικά στρώματα και όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας». «Ενώ λοιπόν η πολιτική ζωή του τόπου βρίθει διακηρύξεων και νομοθετικών δεσμεύσεων για την ισότητα των φύλων τα έμφυλα στερεότυπα και τα πατριαρχικά κατάλοιπα που συντηρούν τον σεξισμό και την έμφυλη βία καλά κρατούν», είπε.

«Είναι γεγονός ότι ενώ ο ρατσισμός τυγχάνει σε πολύ γενικές γραμμές κοινωνικής και νομικής απαξίας, ο σεξισμός ως μια ειδικότερη έκφανση του ρατσισμού παραμένει εν πολλοίς στο απυρόβλητο», πρόσθεσε.

Αναφερόμενη στην πρόσφατη τοποθέτησή της για το θέμα, εξήγησε ότι έγινε για να προκαλέσει μια δημόσια συζήτηση «για την αδιόρατη αυτή μορφή βίας, η οποία διέπει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνία μας, συντηρώντας την πατριαρχική δομή της και υποδαυλίζοντας τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών».

Σύμφωνα με την ίδια «η πρόληψη και η καταπολέμηση του σεξισμού χρειάζεται λήψη αποφασιστικών και συνειδητών πρωτοβουλιών σε πολλά επίπεδα».

Σε ένα απόσπασμα που αποδίδεται στον Πυθαγόρα σύμφωνα με το οποίο «η δημιουργία του άνδρα συνδέεται με την τάξη και το φως ενώ της γυναίκας με το χάος και το σκοτάδι», αναφέρθηκε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων Λουϊζα Ζαννέττου – Χριστοδουλίδου κάνοντας μια ιστορική αναδρομή της παρουσίας των προκαταλήψεων και του σεξισμού.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι, θύματα και δράστες, δυστυχώς δεν κατανοούν το σεξισμό ή αν τον κατανοούν δεν πιστεύουν ότι είναι πρόβλημα», είπε. Σε σχέση με τα ΜΜΕ στην Κύπρο - και όχι μόνο - , είπε ότι καλλιεργούν το σεξισμό είτε μέσα από ψυχαγωγικές εκπομπές, είτε μέσα από διαφημίσεις και καθημερινές σειρές.

Η γλώσσα, παράγοντας ανακύκλωσης κοινωνικών ανισοτήτων

Η κ. Ζαννέττου ανέφερε ακόμη ότι «κοινωνιογλωσσικές έρευνες δείχνουν ότι η γλώσσα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες μέσω του οποίου αντανακλώνται οι κοινωνικές ανισότητες». Αν θέλουμε, σημείωσε, «να πάψει να υπάρχει ο σεξισμός στην κοινωνία πρέπει να εκλείψουν και οι σεξιστικές φράσεις». Την ίδια ώρα, είπε ότι «ως Επιτροπή καταδικάζουμε το σεξισμό και ιδιαίτερα όταν εμφανίζεται στην απασχόληση» και ευχαρίστησε την Υπουργό Εργασίας για την υποστήριξή της.

Εισαγωγή ενός αυτορυθμιστικού πλαισίου «ηθικής» δημοσιογραφίας και λογοδοσίας, σαφείς και συγκεκριμένες αρχές για δημόσιες αντιδράσεις και καταδίκης του σεξισμού, συνολική ενδυνάμωση του θεσμικού πλαισίου για την έμφυλη βία με στόχο την ανατροπή της εντύπωσης ότι οι σεξιστικές συμπεριφορές είναι αμελητέες, εστίαση στο χώρο της εκπαίδευσης ως θεσμού που μπορεί να προωθήσει ουσιαστικά την ισότητα των φύλων και την αντιμετώπιση του σεξισμού είναι μερικές από τις εισηγήσεις της Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην τοποθέτησή της σχετικά με το σεξισμό στο χώρο της πολιτικής και των ΜΜΕ, την οποία παρουσίασε η λειτουργός του γραφείου της Νιόβη Γεωργιάδη.

Στοιχεία από την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ το Νοέμβριο 2015 για το χάσμα μεταξύ των φύλων εμπεριέχονται στην παρουσίαση της Καθηγήτριας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης και Πρόεδρου της Επιτροπής Φύλου και Ισότητας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Δήμητρας Κογκίδου. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Κύπρος καταλαμβάνει την 100η θέση από τις 145 στη γενική κατάταξη, την 88η θέση στον τομέα της οικονομίας, με συμμετοχή κατά 66% των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, την 41η θέση στον τομέα της εκπαίδευσης, την 73η στον τομέα της υγείας και την 124η θέση στον τομέα της πολιτικής.

Στον επαγγελματικό σεξισμό εστίασε η παρουσίαση της Επιστημονικής Συνεργάτιδας της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και στην Επαγγελματικής Εκπαίδευση Άννας Πηλαβάκη. Μεταξύ άλλων στην παρουσίαση της παρατίθενται στοιχεία για έρευνα του 2006 από την Α.Σ. Πανδώρα με ανάδοχο τη ΣΕΚ, σύμφωνα με την οποία τα επόμενα 50 χρόνια δεν θα σταματήσει ο επαγγελματικός διαχωρισμός και ότι οι γυναίκες θα εξακολουθούν να καλύπτουν τις χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.

Την εκδήλωση συντόνιζε ο δημοσιογράφος Μάριος Δημητρίου.

Πηγή: ΚΥΠΕ