Δυσανεξία στη γλουτένη

Η δυσανεξία στη γλουτένη ή κοιλιοκάκη αποτελεί μια από τις συνηθέστερες παθολογικές καταστάσεις που αφορούν το λεπτό έντερο. Η συγκεκριμένη εντεροπάθεια στη γλουτένη δεν χαρακτηρίζεται ως αλλεργική αντίδραση, αλλά ως ένα αυτοάνοσο νόσημα δηλαδή μια ανοσολογική αντίδραση που προκαλείται από την γλουτένη κατά την οποία ο βλεννογόνος του εντέρου αλλοιώνεται και αδυνατεί να την απορροφήσει, προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές στον οργανισμό, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις μη έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας. 

Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι, στη σίκαλη και στη βρώμη αλλά και στα παράγωγα τους. Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης που προκύπτουν από τη δυσανεξία στη γλουτένη, σχετίζονται με την δυσαπορρόφηση της τροφής και περιλαμβάνουν συνεχής διάρροια, κράπμες του εντέρου, φουσκώματα (μετεωρισμός), απώλεια βάρους και αδυναμία αύξησης του, κόπωση σιδηροπενική αναιμία, δερματικές βλάβες (πχ έρπητας)κτλ. Τα συμπτώματα εκδηλώνονται διαφορετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, επομένως η δυσανεξία μπορεί να εντοπιστεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής, έχοντας κυρίως κληρονομικό χαρακτήρα.

Είναι σημαντικό να διαφοροποιηθεί η δυσανεξία στη γλουτένη και η μη οφειλόμενη στην κοιλιοκάκη ευαισθησία στη γλουτένη, η οποία είναι διαταραχή που χαρακτηρίζεται από διάφορα εντερικά συμπτώματα που πιστεύεται ότι οφείλονται κυρίως στη κατανάλωση της γλουτένης, χωρίς όμως να υπάρχει επιστημονικό υπόβαθρο για την ύπαρξη, τα αίτια και κυρίως για την διάγνωση της. Αντιθέτως η κοιλιοκάκη μπορεί να διαγνωστεί με εξειδικευμένες αναλύσεις αίματος για ανίχνευση συγκεκριμένων αντισωμάτων.

Επομένως η διατροφή αποκλεισμού γλουτένης δεν συστήνεται σε κάποιον που απλά πιστεύει ότι έχει ευαισθησία στη γλουτένη, διότι υπάρχει η πιθανότητα τα συμπτώματα που παρουσιάζει να οφείλονται σε σπαστική κολίτιδα ή ακόμη και σε στρες.

Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της δυσανεξίας στη γλουτένη περιλαμβάνει δια βίου αποκλεισμό των προϊόντων που προέρχονται από τα σιτηρά που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Με τη καθοδήγηση ενός κλινικού διαιτολόγου αλλά και τη σωστή ενημέρωση, η διατροφή ελεύθερη σε γλουτένη μπορεί να ρυθμιστεί σχετικά εύκολα αφού το ρύζι, οι πατάτες, το κεχρί, το κινόα και το καλαμπόκι είναι ορισμένες από τις επιλογές που δεν περιέχουν γλουτένη και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα. Στην αγορά υπάρχει πληθώρα  από εξειδικευμένα  προϊόντα  (ψωμί, μακαρόνια, σνακ κτλ) τα οποία φέρουν την ειδική ένδειξη στην ετικέτα gluten free ή το σήμα αναγνώρισης των προϊόντων χωρίς γλουτένη. Είναι πολύ σημαντικό να διαβάζονται προσεκτικά οι ετικέτες και τα συστατικά των προϊόντων, εφόσον  υπάρχουν τρόφιμα που ενδέχεται να περιέχουν γλουτένη ενώ δεν προέρχονται από σιτάρι πχ σοκολάτες, σάλτσες, chips κτλ ή προϊόντα που ίσως έχουν επιμολυνθεί κατά τη διάρκεια της παρασκευής τους.

Η έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων είναι συχνό επακόλουθο μιας δίαιτας ελεύθερη σε γλουτένη, έτσι δίνεται προσοχή στην ορθή πρόσληψη σιδήρου, φυτικών ινών και βιταμινών Β μέσω εναλλακτικών επιλογών σε τρόφιμα ή συμπληρωμάτων διατροφής. 

Επισκεφτείτε σήμερα ένα κατάστημα Holland and Barrett, όπου θα βρείτε πλούσια ποικιλία προϊόντων χωρίς γλουτένη τα οποία μπορούν να στηρίξουν και να εμπλουτίσουν τη διατροφή σας.