Πώς οι γονείς συντελούν στο να γίνουν τα παιδιά τους νάρκισσοι

Διαβάστε αναλυτικά

Τα παιδιά των οποίων οι γονείς θεωρούν ότι είναι θεόσταλτα δώρα για τον κόσμο τείνουν να ξεπερνάνε τα υπόλοιπα παιδιά –σε ναρκισσισμό.

Σε μια έρευνα που προσπάθησε να ανακαλύψει τις πηγές του ναρκισσισμού  η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε γονείς και παιδιά 4 φορές μέσα σε ενάμιση χρόνο προκειμένου να διαπιστώσει αν θα μπορούσε να ταυτοποιήσει τους παράγοντες που οδηγούσαν τα παιδιά να έχουν μια "παραφουσκωμένη" αντίληψη του εαυτού τους.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γονείς που υπερεκτιμούσαν τα παιδιά τους όταν ξεκίνησε η μελέτη κατέληξαν  με παιδιά που είχαν υψηλότερη βαθμολόγηση στα τεστ που εξέταζαν τον ναρκισσισμό.

Τα υπερεκτιμημένα παιδιά περιγράφηκαν από τους γονείς τους κατά τη διάρκεια των ερευνών ως «πιο ξεχωριστά από τα άλλα παιδιά» και ως παιδιά που «αξίζουν κάτι περισσότερο στη ζωή,» για παράδειγμα.

«Τα παιδιά πιστεύουν τους γονείς τους όταν αυτοί τους λένε ότι είναι πιο ξεχωριστά ή ανώτερα από τα άλλα. Αυτό μπορεί να αποβεί αρνητικό για τα ίδια ή για την κοινωνία» είπε ο Brad Bushman, ένας εκ των συγγραφέων της έρευνας και καθηγητής επικοινωνίας και ψυχολογίας στο Ohio State University.

Ο Bushman διενέργησε την έρευνα με τον  Eddie Brummelman, έναν μεταδιδακτορικό ερευνητή στο πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ στην Ολλλανδία. Η έρευνα εμφανίζεται στην  online έκδοση: Proceedings of the National Academy of Sciences.

Ο Brummelman είπε ότι οι γονείς με τις καλύτερες προθέσεις μπορεί να υπερεκτιμούν τα παιδιά τους θεωρώντας ότι αυτό θα ενισχύσει την αυτοπεποίθησή τους.

«Αντί να τονώσουν την αυτοπεποίθηση, όμως, οι πρακτικές της υπερεκτίμησης μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα του ναρκισσισμού ανεπιστρεπτί» είπε ο Brummelman.

Ενώ οι κίνδυνοι του ναρκισσισμού είναι γνωστοί, οι πηγές του δεν είναι, σύμφωνα με τον Bushman. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που διερευνά τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσεται ο ναρκισσισμός κατά το πέρασμα του χρόνου.

Η έρευνα μελέτησε 565 παιδιά στην Ολλανδία που ήταν 7-11 ετών όταν ξεκίνησε η μελέτη καθώς και τους γονείς τους. Συμπλήρωσαν αξιολογήσεις- μετρήσεις 4 φορές με απόσταση 6 μηνών μεταξύ τους. Όλες οι αξιολογήσεις που χρησιμοποιήθηκαν είναι καθιερωμένες στην ψυχολογική έρευνα.

Η γονεϊκή υπερεκτίμηση των παιδιών μετρήθηκε με μια κλίμακα που ρωτούσε τις μητέρες και τους πατέρες πόσο πολύ συμφωνούσαν με δηλώσεις όπως: «Το παιδί μου είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα προς μίμηση για τα άλλα παιδιά».

Και οι γονείς και τα παιδιά ανέφεραν κατά πόσο οι γονείς έδειχναν τα συναισθήματά τους  με τους συμμετέχοντες να δηλώνουν κατά πόσο συμφωνούν με δηλώσεις όπως: «Δείχνω στα παιδιά μου ότι τα αγαπώ» ( ή  «ο μπαμπάς μου ή η μαμά μου μου δείχνει ότι με αγαπά.» )

Τα παιδιά μετρήθηκαν ως προς τα επίπεδα και του ναρκισσισμού και της αυτοεκτίμησης. Ενώ πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο ναρκισσισμός είναι απλά μια υπερτονωμένη αυτοπεποίθηση, αυτό δεν ισχύει, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα.

Σε αυτήν την έρευνα τα παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση δεν έβλεπαν τους εαυτούς τους ως ανώτερους από τους άλλους αλλά συμφώνησαν με δηλώσεις που υποδείκνυαν ότι ήταν ικανοποιημένα με τον εαυτό τους και τους άρεσε αυτό που είναι ως προσωπικότητες.

«Οι άνθρωποι με μεγάλη αυτοεκτίμηση θεωρούν ότι είναι εξίσου καλοί με τους υπόλοιπους, ενώ οι νάρκισσοι θεωρούν ότι είναι καλύτεροι» είπε ο Bushman

Η αυτοεκτίμηση και ο ναρκισσισμός αναπτύσσονται με διαφορετικούς τρόπους, ανακάλυψε η έρευνα.

Ενώ η γονεϊκή υπερεκτίμηση συνδέθηκε με υψηλότερα επίπεδα ναρκισσισμού στα παιδιά, δε συνδέθηκε με μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση. Αντιθέτως, οι γονείς που ήταν πιο ζεστοί συναισθηματικά με τα παιδιά τους είχαν παιδιά με μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση. Η γονεϊκή ενσυναίσθηση, η τρυφερότητα, η ζεστασιά δε συνδέθηκαν με τον ναρκισσισμό.

Η γονεϊκή υπερεκτίμηση συνδέθηκε με τον ναρκισσισμό ακόμα και αφού οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τους τα επίπεδα ναρκισσισμού των γονιών. Με άλλα λόγια δεν είναι μόνο ότι οι νάρκισσσοι γονείς έχουν παιδιά νάρκισσους–η γονεϊκή υπερεκτίμηση παίζει κρίσιμο ρόλο.

Μια προγενέστερη μελέτη των ίδιων ερευνητών είχε απλά δείξει πόσο πολύ κάποιοι γονείς υπερεκτιμούσαν τα παιδιά τους. Σε αυτήν την έρευνα παρουσιάστηκαν στους γονείς ζητήματα τα οποία τα 8-12 ετών παιδιά τους θα έπρεπε να γνωρίζουν όπως ο αστροναύτης «Neil Armstrong» και το βιβλίο  «Η φάρμα των ζώων.» Οι γονείς ρωτήθηκαν σε ποιο βαθμό ήταν εξοικειωμένα τα παιδιά τους με αυτά τα γνωστικά αντικείμενα.

Όμως, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν και θέματα που δεν υπήρχαν όπως η «Βασίλισσα Αλμπέρτα» και «Το παραμύθι του Benson Bunny.»

«Οι γονείς που υπερεκτιμούσαν τα παιδιά τους έτειναν να υποστηρίζουν ότι τα παιδιά τους είχαν γνώσεις σε πολλά διαφορετικά αντικείμενα -συμπεριλαμβανομένων και  αυτών των  μη υπαρκτών» είπε ο  Brummelman.

Ωστόσο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι η γονεϊκή υπερεκτίμηση δεν αποτελεί τη μοναδική αιτία ναρκισσισμού στην παιδική ηλικία. Όπως και κάθε χαρακτηριστικό της προσωπικότητας, είναι εν μέρει αποτέλεσμα γονιδίων και προσωπικών ιδιοσυγκρασιακών χαρακτηριστικών των ίδιων των παιδιών.

«Κάποια παιδιά είναι πιο πιθανό να γίνουν νάρκισσοι όταν οι γονείς τους τα υπερεκτιμούν» είπε ο Bushman.

Ο Bushman, που είναι ο πατέρας τριών παιδιών είπε ότι αυτή η έρευνα άλλαξε τον τρόπο ανατροφής των παιδιών του.

«Όταν πρωτοξεκίνησα να κάνω αυτήν την έρευνα τη δεκαετία του 90 θεωρούσα ότι τα παιδιά μου θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται ως ιδιαίτερα και ξεχωριστά. Τώρα πια είμαι πολύ προσεκτικός στο να μην το πιστεύω» είπε.

«Είναι σημαντικό να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας και τη στοργή μας στα παιδιά μας γιατί αυτό προωθεί την αυτοεκτίμησή τους αλλά η υπερεκτίμησή τους μπορεί να ενισχύσει ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά.»

Ο Brummelman είπε ότι αυτά τα αποτελέσματα προτείνουν έναν πρακτικό τρόπο να βοηθηθούν οι γονείς.

«Οι παρεμβάσεις εκπαίδευσης γονέων μπορούν, για παράδειγμα, να διδάξουν στους γονείς να εκφράζουν την τρυφερότητά τους και την εκτίμησή τους στα παιδιά τους χωρίς να τους λένε ότι είναι ανώτερα ή ότι δικαιούνται να έχουν προνόμια» είπε. «Επόμενες έρευνες θα έπρεπε να εξετάσουν αν αυτό μπορεί να λειτουργήσει.»

Πηγή: betterparents.gr