Στον υψηλότερο αμπελώνα της Ευρώπης

Ο δημοσιογράφος Μιχάλης Μιχαηλίδης μάς μιλά για την γευστική του εμπειρία στο Οινοποιείο Κυπερούντας.

Στα 30 μου, ξαφνικά έπαθα πώρωση με το κρασί. Όχι τόσο να το πίνω, αλλά να βολτάρω στα οινοποιεία, τα οποία και πολλά είναι στο νησί (γύρω στα 60) και καλά (αρκετά από αυτά). Λατρεύω την ξενάγησή στους χώρους τους, να συναναστρέφομαι με ευγενικούς και ποιοτικούς ανθρώπους (έχω την εντύπωση πως οι πλείστοι οινοποιοί είναι έτσι), να ακούω ξανά και ξανά την περιγραφή της διαδικασίας οινοποίησης, να δοκιμάζω κρασιά κατευθείαν απ’ το βαρέλι, (γιατί όχι) να περπατώ στους αμπελώνες και φυσικά, να παίρνω από κάθε οινοποιείο ως ‘ενθύμιο’ τα κρασιά που αποτελούν τους εκεί πρωταγωνιστές. Προσωπικά, το βλέπω ως επένδυση. Παίρνεις ένα καλό κρασί, το βάζεις στην κάβα στο σπίτι και το ανοίγεις την κατάλληλη στιγμή, με σκοπό να ευχαριστήσεις-εντυπωσιάσεις του καλεσμένους σου. Επιπλέον, αποτελούν και μια ωραία πρόταση για δώρο. Πρέπει σιγά-σιγά να καταφέρουμε να κάνουμε τους Κυπρίους να νιώθουν περήφανοι για τα κρασιά μας. Υπάρχει μεν ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά τις πωλήσεις κυπριακών κρασιών, γενικά όμως και σε σύγκριση με το εξωτερικό δεν καταναλώνουμε πολύ κρασί. Άσε κιόλας που το ένα τρίτο της κατανάλωσης κρασιού στην Κύπρο αφορά σε ξενόφερτες ετικέτες, ποσοστό τεράστιο και πάλι σε σύγκριση με άλλες οινοπαραγωγικές χώρες του εξωτερικού, όπως για παράδειγμα η Γαλλία ή η Ιταλία όπου οι εισαγωγές κρασιού είναι μηδαμινές. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας εισάγουμε 6 εκατομμύρια λίτρα κρασί ετησίως, ενώ το Συμβούλιο Αμπελοοινικών Προϊόντων λέει πως το κρασί που πωλείται από τα δικά μας οινοποιεία ανέρχεται στα 11 εκατομμύρια. Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε ότι το κυπριακό κρασί δεν έχει πλέον να ζηλέψει τίποτα από τα ξένα κρασιά. Συμπέρασμα, άλλωστε, που βγαίνει αβίαστα αν δούμε τις πολλές διακρίσεις των κρασιών μας σε διεθνείς διαγωνισμούς. Μεθοδικότητα χρειάζεται και ενημέρωση και θα πετύχουμε το στόχο μας. Χρειάζεται να πούμε και για τα οφέλη του κρασιού; Είναι πιστεύω περιττό και άσκοπο να αρχίσουμε να λέμε εν έτει 2012 πως η καθημερινή μετρημένη κατανάλωση κρασιού κάνει καλό στην υγεία. Την οινολογία όμως τη συμπαθώ και για έναν ακόμα λόγο, αφού όπως είχε πει πρόσφατα σε ένα συνέδριο και κάποιος Κύπριος οινολόγος, ‘παρόλο που η οινολογία είναι μια από τις πιο παλιές επιστήμες, εντούτοις στις μέρες μας έχει απίστευτα μεγάλη εξέλιξη. Παρόλα αυτά, όμως, οι οινολόγοι έχουν ακόμα πολλά να μάθουν’.

Το οινοποιείο
Το οινοποιείο Κυπερούντας δημιουργήθηκε το 1998 από μια ομάδα αμπελουργών της περιοχής, αλλά και τη συμμετοχή έμπειρων οινολόγων, ενώ σήμερα το μεγαλύτερο ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου ανήκει στην εταιρεία Photos Photiades Distributors. Αυτό που καθιστά ξεχωριστό το Οινοποιείο Κυπερούντας είναι το γεγονός ότι ο 100 στρεμμάτων ιδιόκτητος αμπελώνας είναι ο υψηλότερος της Ευρώπης, αφού βρίσκεται σε υψόμετρο 1400 μέτρων! Τα κρασιά που παράγονται από τα σταφύλια του συγκεκριμένου αμπελώνα είναι το Cabernet και ο ‘διάσημος’ Πετρίτης, ενώ για τα υπόλοιπα τέσσερα ξηρά κρασιά παίρνουν σταφύλια από την Πάφο (για το Chardonnay) και από τα Κρασοχώρια της Λεμεσού (για τον Ανδεσίτη, το Shiraz και το Ροζέ). Τέλος, για την περίφημη Κουμανταρία η οποία μπαίνει σε ένα εξαιρετικής αισθητικής μπουκάλι, παίρνουν φυσικά τα σταφύλια από τα χωριά της κουμανταρίας. Μια και αναφέρθηκα στο μπουκάλι της κουμανταρίας, αξίζει να πω πως όλα τα κρασιά του οινοποιείου συνδυάζουν το ωραίο package και το υψηλής ποιότητας περιεχόμενο. Αυτό άλλωστε θα πρέπει να είναι το πρώτο μέλημα για ένα οινοποιείο που θέλει να έχει καλά κρασιά σύμφωνα με τον κύριο Μηνά Μηνά, έναν από τους οινολόγους του Οινοποιείου Κυπερούντας.

Οι αμπελώνες
Το ποιοτικό αποτέλεσμα προϋποθέτει κάποια πράγματα. Ο κύριος Μηνά μάς λέει πως οι παράμετροι που καθορίζουν την ποιότητα των αμπελώνων και συνεπώς των σταφυλιών είναι τέσσερις: ‘Το terroir, όπως το αποκαλούν οι Γάλλοι, αφορά στο κλίμα στο οποίο μεγαλώνει το αμπέλι, στο έδαφος στο οποίο στηρίζεται, στην επιλογή της ποικιλίας και φυσικά, στην καλλιεργητική φροντίδα. Πρέπει να παρακολουθείς συστηματικά τα αμπέλια σου και φυσικά, τα αμπέλια όλων όσοι σε προμηθεύουν με σταφύλια -από τη στιγμή που το οινοποιείο σου δεν βασίζεται αποκλειστικά στη δική του παραγωγή. Εμείς αυτό κάνουμε’. Με βάση τις πιο πάνω παραμέτρους, το Οινοποιείο Κυπερούντας δημιουργεί αυτό το διάστημα έναν ακόμα αμπελώνα 100 δεκαρίων, μέσω του οποίου (σε συνδυασμό και με τον ήδη υφιστάμενο αμπελώνα) θα καλύπτεται το 25% της παραγωγής η οποία φτάνει τα 300 χιλιάδες μπουκάλια ετησίως. Πολύ σύντομα, θα κυκλοφορήσουν επίσης στην αγορά δύο ακόμα κρασιά, ένα λευκό (Chardonnay) και ένα κόκκινο (Shiraz), τα ονόματα των οποίων δεν μπορούμε να τα αναφέρουμε ακόμα για ευνόητους λόγους. Το μόνο που μπορούμε να αναφέρουμε είναι πως τα δυο αυτά κρασιά φτιάχτηκαν αποκλειστικά με σταφύλια από τους δικούς τους αμπελώνες! Με τους ιδιόκτητους αμπελώνες, μας λέει ο κύριος Μηνάς, έχεις τη δυνατότητα να ελέγχεις κάθε στάδιο της παραγωγής και να παράγεις σταφύλι όπως ακριβώς το θέλεις. ‘Με την κατεύθυνση που δίνεις στον αμπελώνα, δίνεις τη δική σου ταυτότητα στο κρασί. Παρακολουθείς και ελέγχεις πολλές παραμέτρους, ακόμα και τον καιρό. Αυτό, παλαιότερα ονομαζόταν ‘αμπελουργία αιχμής’. Σήμερα ονομάζεται ‘αμπελουργία ακριβείας’. Χρειάζεται μεθοδικότητα και πολλή δουλειά για να έχεις το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα’. Πάντως, μας έκανε μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι τόσο ο κύριος Μηνά όσο και ο έτερος οινολόγος του Οινοποιείου Κυπερούντας, κύριος Κυριάκος Παπανδρέου αλλά και ο κύριος Γιώργος Χριστοδούλου (που είναι υπεύθυνος για τις εκτός οινοποιείου δουλειές), ξοδεύουν πολλές ώρες στους αμπελώνες (ακόμα και τώρα που υποτίθεται πως τέλειωσε ο τρύγος). ‘Ο σωστός οινοποιός είναι με το ένα πόδι στο οινοποιείο και με το άλλο στο αμπέλι’, επισημαίνει ο κύριος Μηνά. ‘Εξάλλου, το κρασί δεν είναι βιομηχανικό προϊόν αλλά καθαρά γεωργικό. Είναι προέκταση της αμπελουργίας. Άρα, για να είσαι καλός οινοποιός, πρέπει πέρα από πτυχίο οινολογίας, να ξέρεις και από αμπελουργία’.

Wine tasting και ξενάγηση
Αν θες να δοκιμάσεις τα κρασιά του οινοποιείου, να ξεναγηθείς στους διάφορους χώρους του και να ‘ζαλιστείς’ από τις μυρωδιές, να ακούσεις λεπτομερώς την περιγραφή της διαδικασίας οινοποίησης και, γιατί όχι, να περπατήσεις ακόμα και στα αμπέλια, θα πρέπει απαραίτητα να κάνεις ένα τηλεφώνημα για να κλείσεις ένα ραντεβού -ενημερωτικά, το οινοποιείο λειτουργεί Δευτέρα με Παρασκευή από τις 09.30 μέχρι τις 16.00. Πάντως, είναι πολύ ενδιαφέρον το να βλέπεις μπροστά σου ένα μπουκάλι κρασί και να ακούς από τον οινοποιό ολόκληρη την ιστορία του, η οποία αρχίζει από το αμπέλι και τελειώνει στην εμφιάλωση. Να ακούς για τον τρύγο, για την ψύξη των σταφυλιών, τον εκραγισμό, το θλιπτήριο, τη ζύμωση, την εμφιάλωση και άλλα πολλά ενδιαφέροντα. Να μαθαίνεις για τα εκατοντάδες είδη βαρελιών μέσα στα οποία γίνεται η παλαίωση, ανάλογα με το ποιος κατασκευατής τα φτιάχνει, το μέγεθός τους, την ωρίμανσή τους στον ήλιο ή στη βροχή, πόσο toasting είναι κ.λπ. Και φυσικά, να δοκιμάζεις κρασιά κατευθείαν από το βαρέλι. Συγκεκριμένα, δοκιμάσαμε ένα Chardonnay, δύο Shiraz και την Κουμανταρία και το διασκεδάσαμε με την ψυχή μας! Α και ό,τι σου κάνει ‘κλικ’, εννοείται πως φεύγοντας το αγοράζεις. Δικά μου αγαπημένα είναι ο Πετρίτης, το σπουδαίο αυτό Ξυνιστέρι που μπορείς να το απολαύσεις τόσο όσο είναι νεαρό όσο και μετά από μια διετία που θα παραμείνει στην κάβα σου, το Ροζέ, το Chardonnay, αλλά και η Κουμανταρία. Κάνε δώρο σ’ ένα αγαπημένο φίλο ή συγγενή μια Κουμανταρία και θα με θυμηθείς!

Φαγητό στο χωριό
Στο οινοποιείο θα δεις, θα μάθεις, θα δοκιμάσεις, θα ‘φτιάξεις κεφάλι’ από τις δοκιμές και μετά… θα πεινάσεις. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να μπεις στο αυτοκίνητο με προορισμό την ταβέρνα ‘Κυπέρια’ (99681360, 99358167) που βρίσκεται κοντά στην πλατεία του χωριού. Το μενού διαθέτει μεταξύ άλλων διάφορα είδη σχάρας, μακαρονάδες, steaks και ψαρικά, προσωπικά όμως θα σου πρότεινα τον πολύ σπουδαίο μεζέ (€17), αφού μεταξύ άλλων περιλαμβάνει ζαλατίνα, κάππαρη, ‘πομιλοροτιανιά’, χωριάτικο γιαούρτι, κεφτέδες, σπιτικά μπιφτέκια, συκωτάκι, κουνέλι, ενώ για φινάλε έρχεται μια πιατέλα με γλυκά του κουταλιού, όπως μήλο με τριαντάφυλλο, κυδώνι και καρυδάκι. Ενημερωτικά να σου αναφέρω ότι η ταβέρνα είναι ανοικτή μεσημέρι και βράδυ, εκτός από Τρίτη και Κυριακή βράδυ. Ωραίο φαγητό θα βρεις επίσης στο Κέντρο Νεότητος (25553321) του χωριού, όπως επίσης και στο ‘Adventure’ (99674126, 97772177), με καλοφτιαγμένα πιάτα και συνταγές που στηρίζονται στην ελληνική και κυπριακή παραδοσιακή κουζίνα.

Γνώρισε την Κυπερούντα
Μιλούμε αναμφισβήτητα για ένα από τα πιο μεγάλα χωριά του νησιού, με μεγάλη υποδομή, πολλές υπηρεσίες και τη δυνατότητα για πολλές δραστηριότητες από ένα ξένο που την επισκέπτεται. Κατ’ αρχάς, εδώ βρίσκεται το ‘Adventure Mountain Park’ (99674126, 97772177, Δ-Κ 09.30-19.30 εκτός Τετάρτης). Μάζεψε την παρέα σου και πηγαίνετε για αναρρίχηση σε βράχο με έξι διαφορετικούς βαθμούς δυσκολίας, paintball ή laser tag στον πολυεπίπεδο στίβο που διαθέτει ακόμα και τούνελ, ή ακόμα στο δασώδες ύψωμα (Woodland), εκεί όπου μπορείς φυσικά να παίξεις και Compass (κυνήγι θησαυρού). Για τους λιγότερο τολμηρούς, υπάρχει και ένα ωραίο παγοδρόμιο, ενώ τα μικρά παιδιά μπορούν άνετα να περάσουν το χρόνο τους στον πολύχρωμο παιδότοπο, υπό το βλέμμα των μεγάλων που απολαμβάνουν καφέ, ποτό ή φαγητό στην εξωτερική καφετερία ή το εστιατόριο. Πέρα από τις δραστηριότητες στο ‘Adventure’, στην Κυπερούντα μπορείς να κάνεις κι άλλα πολλά: περπάτημα σε ένα από τα μονοπάτια μελέτης της φύσης, όπως για παράδειγμα το κυκλικό (16χλμ.) ‘Δόξα σοι ο Θεός’ ή το άλλο με κατεύθυνση προς Πλατάνια που αποτελεί μέρος του E4 -και τα δύο ξεκινούν κοντά στο ‘Adventure’-, πικνίκ στο πάρκο-εκδρομικό χώρο που το διασχίζει ο ποταμός, αφού φυσικά περάσεις πρώτα από τις βιοτεχνίες ‘Μαδαρή’ (25813208) και ‘Αφοί Γεωργίου’ (25532306) για τον απαραίτητο ανεφοδιασμό με ‘πιτσιλίσιμα’ αλλαντικά. Επιπλέον, μπορείς να επισκεφθείς την πετρόκτιστη εκκλησία του Αγίου Αρσενίου που δεσπόζει στο χωριό ή το παρεκκλήσι-μουσείο του Τιμίου Σταυρού (με τις θαυμάσιες τοιχογραφίες, εικόνες, σκεύη και το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο εικονοστάσι), το ‘Μουσείο Αγροτικής Παραδοσιακής Ζωής και Φυσικής Ιστορίας’ με τα ταριχευμένα ζώα, πτηνά και ερπετά (αλεπού, γεράκι, φίνα κ.ά.), το μικρό ‘Μουσείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς’ που έφτιαξε με μεράκι ο κύριος Χριστόδουλος (99498149), αλλά και το γεμάτο ιστορία ‘Μουσείο Αγώνος’. Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στο μικρό ράντσο που έφτιαξε μια παρέα ντόπιων. Ακολούθως, αφού κατηφορίσεις από το δρόμο δίπλα στο οινοποιείο, οδήγησε για ένα λεπτό μέχρι να αντικρίσεις μια μικρή λίμνη με πάπιες. Εκεί θα σε καλωσορίσει ένα πολύ συμπαθητικό σκυλί αλλά και τα γαϊδούρια και τα άλογα που μαζεύτηκαν με σκοπό να προσφέρουν χαρά σε μεγάλους και παιδιά. Ένα μεγάλο μπράβο στον Στέλιο και στην παρέα του που πήραν άλογα του ιππόδρομου με σκοπό να τα γλιτώσουν από την ευθανασία, προσφέροντας έτσι σε όποιον θέλει τη δυνατότητα ακόμα και να βολτάρει με αυτά!

Διαμονή
Λίγη υπομονή κάνε και σε λίγο καιρό θα ’χεις και πού να μείνεις. Πρώτο, ο παλιός ξενώνας ‘Λειβαδιά’ (25532014) ανακαινίζεται ριζικά και δεύτερο, στα ‘πισινά’ της ταβέρνας ‘Κυπέρια’ ετοιμάζονται ορισμένα δωμάτια που θα είναι μάλιστα ενταγμένα στο σχέδιο του αγροτουρισμού.

GPS
Ο πιο εύκολος τρόπος για να φτάσεις ως εκεί από τη Λευκωσία, είναι σίγουρα διασχίζοντας το δρόμο Λευκωσίας-Παλαιχωρίου και περνώντας στη συνέχεια πάνω από τον Αγρό και μέσα από τα Χανδριά. Αν έρχεσαι από Λεμεσό, ακολούθησε τη διαδρομή για Πλάτρες. Φτάνοντας στον Σαϊττά, πήγαινε δεξιά προς Αμίαντο και από τον Καρβουνά ξανά δεξιά προς Κυπερούντα. Το οινοποιείο βρίσκεται στο δρόμο προς Χανδριά.

Info: Οινοποιείο Κυπερούντας (25532043, 99589612, 99613362) Κυπερούντα, επ. Λεμεσού.