Αντιμετωπίστε διατροφικά τον καύσωνα!

Ήδη διανύουμε τις πιο ζεστές μέρες και νύχτες του καλοκαιριού όπου οι υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την υγρασία  μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα  ειδικά σε ομάδες ατόμων που πάσχουν από καρδιαγγειακά προβλήματα ή προβλήματα του αναπνευστικού. Ο οργανισμός μας, για να ανταποκριθεί στις υψηλές θερμοκρασίες αποβάλει νερό από τα ούρα, τους πνεύμονες και τον ιδρώτα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η ανάγκη για περισσότερα υγρά, ενώ παράλληλα μειώνεται η όρεξη για φαγητό. Έτσι λοιπόν το σώμα μας στέλνει μηνύματα για τις διατροφικές μας ανάγκες και τα διορθωτικά μέτρα των συνεπειών του καύσωνα!

Από τι κινδυνέυουμε σε περιόδους καύσωνα;

Η θερμοπληξία είναι μια λειτουργική διαταραχή του οργανισμού, που εμφανίζεται όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή, και η υγρασία είναι πάνω από 70%, γεγονός που δυσκολεύει και εμποδίζει την εξάτμιση του ιδρώτα και την αποβολή θερμότητας του σώματος. Η υπερθερμία συνήθως εκδηλώνεται κατά τις πρώτες μέρες του καύσωνα όπου ο οργανισμός δεν έχει ακόμα εγκλιματιστεί.

Τα πρώτα σημάδια της θερμοπληξίας μπορεί να είναι: δυνατός πονοκέφαλος, ατονία, αίσθημα καταβολής δυνάμεων, τάση για λιποθυμία, πτώση της αρτηριακής πίεσης, ναυτία, εμετοί και ταχυκαρδία.

Στις σοβαρότερες μορφές εμφανίζεται πυρετός, εμετοί, διάρροια, διαταραχή της πηκτικότητας του αίματος, απουσία εφίδρωσης, απώλεια αισθήσεων, μπορεί να επέλθει έμφραγμα του μυοκαρδίου, ενώ, σε ακραίες περιπτώσεις, κωματώδης κατάσταση και θάνατος.

Για την προφύλαξη του οργανισμού συστήνεται η λήψη αρκετών υγρών κυρίως νερού και ελαφρά σίτιση, το ντύσιμο με ελαφρά ανοιχτόχρωμα ρούχα, η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, τα συχνά δροσερά ντους και η αποφυγή σωματικής άσκησης.

Διατροφικά tips για την προφύλαξη από τον καύσωνα

1. Οι νεότερες συστάσεις για σωστή ενυδάτωση από διεθνείς οργανισμούς, συστήνουν 9 μερίδες υγρών την ημέρα για τις γυναίκες και για 13 για τους άνδρες (η μερίδα αντιστοιχεί σε 250 ml).

2. Αποφύγετε τα αλκοολούχα ποτά. Αν και νιώθουμε ότι μας δροσίζουν, ουσιαστικά αφυδατώνουν το σώμα λόγω της αυξημένης διούρησης που προκαλούν.

3. Τα αναψυκτικά είναι ουσιαστικά υπερτονικά διαλύματα, που αν και έχουμε την εντύπωση ότι ξεδιψούν, ουσιαστικά προκαλούν αφυδάτωση. Επιπλέον, είναι πλούσια σε ζάχαρη, περιέχουν πολλές θερμίδες και έχουν μηδενική θρεπτική αξία σε μέταλλα και βιταμίνες.

4. Το διαιτολόγιο σας πρέπει να περιλαμβάνει τα φρούτα, τα λαχανικά και τους φυσικούς χυμούς τους. Η περιεκτικότητά τους σε νερό κυμαίνεται από 70-85% και επίσης περιέχουν βιταμίνες και κάλιο ένα πολύ σημαντικό ηλεκτρολύτη, που λόγω της αυξημένης εφίδρωσης χάνεται από το σώμα μας.

5. Αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα με πικάντικες σάλτσες, τα λιπαρά φαγητά τύπου fast-food, αφού αυξάνουν τις απαιτήσεις σε υγρά.

6. Ακόμη μεγαλύτερη προσοχή απαιτείται για τις ευαίσθητες ομάδες του πληθυσμού, τα παιδιά και τους ηλικιωμένους, στους οποίους το αίσθημα της δίψας είναι μειωμένο.

Γεωγραφικά η κάθε περιοχή αναπτύσσει διατροφικές συνήθειες με βάση το κλίμα, την παραγωγή, τη θέση της, έτσι και στην δική μας χώρα η Μεσογειακή διατροφή θεωρείται από τις καλύτερες για την αντιμετώπιση του καύσωνα.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της μεσογειακής διατροφής;

Είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, υψηλή σε ωμέγα-3 πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, επομένως έχει καρδιοπροστατευτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Περιλαμβάνει υψηλή κατανάλωση οσπρίων, δημητριακών, φρούτων και λαχανικών, μέτρια με υψηλή κατανάλωση ψαριού, μέτρια κατανάλωση κρασιού, γαλακτοκομικών, κυρίως τυριού και γιαουρτιού και χαμηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Το κρασί καταναλώνεται σε μέτρια ποσότητα και σχεδόν πάντα κατά τη διάρκεια των γευμάτων.

Η μεσογειακή διατροφή είναι εύπεπτη, παρέχει τις κατάλληλες ποσότητες σε ηλεκτρολύτες, έχει μικρή θερμογένεση και  βοηθά στη διατήρηση της θερμοκρασίας σώματος.

Ενδεικτικό μενού του καύσωνα

• ΠΡΩΙΝΟ: Γάλα χαμηλό σε λιπαρά με δημητριακά ή φρουτοσαλάτα με φρούτα εποχής και γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά, χυμός και φρυγανιές με μαρμελάδα ή  τοστ με τυρί χαμηλών λιπαρών και γαλοπούλα

• ΕΝΔΙΑΜΕΣΑ: 1-2 Φρούτα εποχής, γιαούρτι με φρούτα, κράκερς, ζελέ χωρίς ζάχαρη, μια μπάρα δημητριακών

• ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ: όσπρια με τόνο και σαλάτα, ψάρι ψητό με λαχανικά, φιλέτο κοτόπουλου με καστανό ρύζι, πατατοσαλάτα με γιαούρτι χαμηλών λιπαρών και αβγό

• ΒΡΑΔΙΝΟ: Τονοσαλάτα, μπιφτέκια με γιαούρτι χαμηλών λιπαρών και σαλάτα, μπριζόλα στο φούρνο με λαχανικά, καρπούζι με τυρί χαμηλών λιπαρών

Συστήνεται αποφυγή των πιο κάτω:

1. Μπαχαρικά και λαδερά μαγειρευτά φαγητά

2. Κόκκινα κρέατα και αλλαντικά

3. Σιροπιαστά γλυκά και γλυκά με κρέμες και σαντυγί

4. Τηγανιτά ψάρια και κρέατα

5. Λιπαρές σάλτσες, μπεσαμέλ, σάλτσες τυριού

ΤΗΣ ΕΛΕΝΑΣ ΤΡΟΥΛΛΙΔΟΥ, Κλινική Διαιτολόγος- Διατροφολόγος με ειδίκευση στην Νοσογόνο Παχυσαρκία (BSc (Hons.), MSc (Hons.)) elenatroullidou@hotmail.com