Η χρόνια κόπωση, οι συνεχείς ενοχλήσεις στον αυχένα και τη μέση, καθώς επίσης και η αίσθηση συνεχούς κούρασης είναι πολύ συχνά τα συμπτώματα από τη λάθος θέση εργασίας και καθημερινών κινήσεων.
Όταν γίνεται μια λάθος κίνηση ή έχουμε μια λάθος στάση για πολύ καιρό και φυσικά για αρκετή ώρα τότε οι μικρές μυοσκελετικές διαφορές προκαλούν σε κάποια φάση της ζωής μας μια μορφή δυσφορίας, πόνου και δυσλειτουργίας. Δεν απευθύνομαι βέβαια μόνο στα σωματικά συμπτώματα, αλλά και στα αυξημένα νεύρα, θλίψη και απογοήτευση αφού είναι επακόλουθα χρόνιων προβλημάτων ή κάποιων διαταραχών στο σώμα μας που μας εμποδίζουν στην καθημερινότητα και τις δραστηριότητές μας.
Τα άτομα που εργάζονται σε γραφείο γνωρίζουν για την προστασία του σώματος τους όσον αφορά στη θέση που κάθονται για να εργαστούν, το τρόπο χρήσης υπολογιστή και πόσο συχνά πρέπει να αλλάζουμε τη στάση μας για να ανακουφίζεται το σώμα; Οι περισσότεροι γνωρίζουν αλλά πόσοι είναι εκείνοι που το κάνουν; Το ποσοστό είναι μόλις 40%. Επίσης τα άτομα που εργάζονται σε εκφορτώσεις γνωρίζουν ακριβώς πως πρέπει να σηκώνουν και να κουβαλούν βαριά αντικείμενα και επίσης ξέρουν ότι πρέπει να γίνονται τακτά διαλείμματα για χαλάρωση των μυών με ελαφριές διατάσεις. Πάλι και εδώ όμως το ποσοστό των ατόμων που το εφαρμόζουν είναι πολύ μικρό.
Πρέπει να δεχτούμε το γεγονός ότι οι ώρες παραμονής μας στους χώρους εργασίας μας έχουν αυξηθεί και ως αποτέλεσμα έχουμε μια αύξηση των περιπτώσεων που εισέρχονται στα φυσιοθεραπευτήρια με κύρια αιτία των προβλημάτων την κακή στάση του σώματος κατά τη διάρκεια της εργασίας αλλά και γενικά. Είναι λογικό τα θέματα που σχετίζονται με την κακή στάση του σώματος να επεκτείνονται σε κάθε δραστηριότητα και να μην περιορίζονται μόνο στο χώρο εργασίας.
Κύριο μέλημα λοιπόν των φυσιοθεραπευτών σε αυτές τις περιπτώσεις, εκτός από την βελτίωση και αποκατάσταση του μυοσκελετικού συστήματος, είναι να ερευνήσουν το χώρο εργασίας και τη στάση που έχει το άτομο που τους επισκέφτηκε για να ολοκληρωθεί η γενική αποκατάσταση του σώματος. Πρέπει μέσω της εργονομίας να βρεθεί η θέση αρμονίας με το εργασιακό περιβάλλον και με τα αντικείμενα επαφής στη καθημερινότητα.
Τα χαρακτηριστικά του σκοπού είναι η διόρθωση της στάσης του σώματος, η διάρκεια της στάσης αυτής πριν την αλλαγή σε διαφορετική αλλά εργονομική στάση, η συστηματική χαλάρωση και ξεκούραση, μικρές κινήσεις εξισορρόπησης και τέλος διόρθωση του περιβάλλοντος (καρέκλα, υπολογιστής, ανυψωτήρες, τρόλεϊ χειρός – ανάλογα με το χώρο εργασίας).
Οι κατευθυντήριες γραμμές είναι πολλές και διαφέρουν ανάλογα με το κάθε επάγγελμα είναι όμως πολύ σημαντικό να τις ακολουθεί κάποιος για να προστατεύσει το σώμα του και να μπορεί να έχει μια καλή ποιότητα ζωής εντός και εκτός του χώρου εργασίας. Όλοι μας γνωρίζουμε τα βασικά και καλό είναι να τα θυμόμαστε την ώρα που πρέπει και όχι μετά που θα προκληθεί ένας τραυματισμός που θα μας αλλάξει συνολικά τον τρόπο ζωής μας. Άλλωστε πρώτος ο Ιπποκράτης είχε πει «Κάλλιον το προλαμβάνειν η το θεραπεύειν»
Μερικά παραδείγματα εργονομικών θέσεων και κινήσεων είναι:
Κατά τη διάρκεια χρήσης υπολογιστή με ποντίκι το χέρι πρέπει να είναι στην ευθεία και στους δύο άξονες για αποφυγή τραυματισμών και τυχόν εμφάνιση τενοντίτιδας. Αν σηκώσουμε κάτι βαρύ τότε να γίνει χρήση των ποδιών μας και όχι της μέσης.
Όταν χρησιμοποιούμε υπολογιστή να παίρνουμε τα απαραίτητα μέτρα για τις σωστές θέσεις των εργαλείων μας, όπως το πάνω μέρος της οθόνης να βρίσκεται στο ύψος των ματιών και να διαφοροποιούμε τη θέση μας όποτε ξεκινά η κόπωση αλλάζοντας όμως τη στάση όλου του σώματος παρά να αφήνουμε μόνο τους ώμους να γέρνουν μπρος ή μόνο το κεφάλι. Επίσης άτομα που ασχολούνται με μεταφορά αντικειμένων πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν πρέπει να διανύουν μεγάλες αποστάσεις με το φορτίο τους στη μια μόνο πλευρά αλλά να το ισορροπούν με άλλο φορτίο ή να γίνονται συχνές εναλλαγές από τη μια πλευρά στην άλλη.
Τέλος να αναφέρω ότι εργονομία χρειάζεται ακόμα και κατά τη διάρκεια του ύπνου αφού το σώμα μας κρατάει τη στάση ξεκούρασης τουλάχιστο για 6 ώρες. Αν η στάση είναι κακή χάνεται η ποιότητα ύπνου και η πιθανότητα καλής σωματικής ξεκούρασης μειώνεται δραματικά.
Αν θέλετε να βοηθηθείτε σε κάποια θέματα όσον αφορά στην εργονομία στο χώρο εργασίας ή του σπιτιού σας ή και ακόμα στις δραστηριότητές σας μπορείτε να απευθυνθείτε στον πλησιέστερο σας φυσιοθεραπευτή και μαζί να ερευνήσετε όλες τις στιγμές της καθημερινότητάς σας για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στις σωστές στάσεις και θέσεις που πρέπει να έχετε. Δεν είναι απαραίτητο όλες οι επισκέψεις σας σε επαγγελματίες φυσιοθεραπευτές να είναι μόνο για μυοσκελετική αποκατάσταση και επαναφορά λειτουργικότητας, μπορούμε να σας βοηθήσουμε και στη φάση πρόληψης πολύ αποτελεσματικά.