Όλοι μας έχουμε αγαπημένα άτομα που είναι στην τρίτη ηλικία και δεν μπορούν να είναι πια τόσο δραστήρια όσο παλιά. Δυστυχώς επίσης η ηλικία φέρνει σαν επακόλουθο μια μεγάλη αλλαγή σε θέματα σωματικής και ψυχικής υγείας.
Είτε είναι για σκοπούς διατήρησης σωματικών ικανοτήτων και δραστηριοτήτων ή ακόμα και μετά από σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει κανείς μετά τα 70, η φυσιοθεραπεία μπορεί να αλλάξει και να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής.
Αν ξεκινήσουμε αρχικά με άτομα τα οποία απλά δεν έχουν πια τη δύναμη και την αντοχή να γυμνάζονται ή να κάνουν δραστηριότητες και ειδικότερα σε χώρους εκτός σπιτιού, η φυσιοθεραπεία βοηθά σε στάδια και με τροποποιήσεις.
Αρχικά ξεκινάμε με βασικές αναπνευστικές ασκήσεις καθώς και με απλή κινησιολογία για να αυξήσουμε το εύρος κίνησης και να επανεκπαιδεύσουμε τους μύες. Σε συνδυασμό με αυτού του τύπου πρόγραμμα θα προσθέσουμε απλές και ήπιες διατάσεις που θα βοηθήσουν στη χαλάρωση και την καλύτερη αιμάτωση. Μπορεί να γίνει και ένταξη σε απλά μαθήματα αεροβικής, κινητικής σωματογνωσίας και υδροθεραπείας.
Αργότερα ανάλογα με το πόσο γρήγορα προσαρμόζεται και δυναμώνει το σώμα του ατόμου που θα εκπαιδεύουμε, θα ξεκινήσουμε να προσθέτουμε ασκήσεις και τρόπο εκγύμνασης και να τροποποιούμε εντελώς το αρχικό μας πρόγραμμα. Αυτό φυσικά θέλει τον απαραίτητο χρόνο που εξαρτάται πάντοτε από το άτομο, αφού το πρόγραμμα πρέπει να είναι εξατομικευμένο και διαμορφωμένο ανάλογα με τις ικανότητες του κάθε ανθρώπου.
Αν από την άλλη θέλουμε να προσεγγίσουμε ένα πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισε ένα άτομο και θα κάνουμε πρώτα αποκατάσταση, τότε το φυσιοθεραπευτικό πρόγραμμα αλλάζει εντελώς. Δίνεται έμφαση κυρίως στην αντιμετώπιση αρχικά του ιδίου του προβλήματος (π.χ. μετά από εγκεφαλικό) και στα συμπτώματα τα οποία έχει προκαλέσει.
Είναι συχνό το φαινόμενο στις μεγαλύτερες ηλικίες να αντιμετωπίζουμε θέματα ισορροπίας, ανωμαλία στη βάδιση, γενική αδυναμία, έντονη ακράτεια και άλλα πολλά. Αυτά είναι εκφυλιστικές παθήσεις που παρουσιάζονται με τη πάροδο του χρόνου σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων. Και τα άτομα δεν επηρεάζονται μόνο νευρολογικά και μυοσκελετικά αλλά και ψυχολογικά.
Όταν αναφερόμαστε σε φυσιοθεραπεία σε υπερήλικες συνήθως έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλαπλά θέματα υγείας άρα η προσέγγιση στην επίλυση τους είναι πολύ διαφορετική και σίγουρα πιο χρονοβόρα.
Ο ρόλος της φυσιοθεραπείας σε αυτή τη φάση της ζωής δεν είναι μόνο στο ότι αφορά την αποκατάσταση της σωματικής λειτουργίας και δραστηριότητας, αλλά και στην εμψύχωση και καταπολέμηση του αισθήματος κατάθλιψης. Όσο πιο λειτουργικός είναι κάποιος σωματικά και ειδικά μετά από αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος, η ψυχολογική του διάθεση βελτιώνεται σημαντικά και με τη σειρά της η ποιότητα ζωής. Πολλές φόρες μια καλή συνεργασία φυσιοθεραπείας και ψυχολογίας μπορεί να αποφέρει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα σε περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η ενθάρρυνση και εμψύχωση.
Αν αναλύσουμε μια περίπτωση από την αρχή θα δούμε πόσο σημαντική είναι η φυσιοθεραπεία σε άτομα της τρίτης ηλικίας που περάσαν ένα πρόβλημα υγείας.
Ένα άτομο που αντιμετώπισε καρδιαγγειακό πρόβλημα θα χρειαστεί οπωσδήποτε να εντάξει στο καθημερινό του πρόγραμμα μια μορφή ήπιας αεροβικής άσκησης για καλύτερη αιμάτωση του συστήματος του και για να έχει μειωμένα αρνητικά στοιχεία στο σώμα του που μπορεί να προκαλέσουν δεύτερο μελλοντικό επεισόδιο.
Ξεκινώντας πρέπει να γίνει φυσιοθεραπεία που αφορά αναπνευστικές ασκήσεις καθώς επίσης εκπαίδευση σωστής διατήρησης θέσης (καθιστής και ξαπλωτής). Αργότερα συνεχίζουμε με γενική ενδυνάμωση και αν χρειάζονται ασκήσεις ισορροπίας σε συνδυασμό με σωστές, ήπιες διατατικές κινήσεις χωρίς ιδιαίτερο φόρτο. Το μετέπειτα στάδιο θα αποτελείται από ισομετρικές ασκήσεις και ασκήσεις με αντιστάσεις για αύξηση της μυϊκής αντοχής και δύναμης. Σταδιακά θα ξεκινήσουμε να προσθέτουμε στο πρόγραμμα αεροβική άσκηση (ποδήλατο, κολύμπι, περπάτημα κ.ά.) μικρής διάρκειας ανάλογα με την αντοχή και τη σοβαρότητα του προβλήματος. Η αεροβική άσκηση θα αυξάνεται σταδιακά και ο τελικός στόχος, αν είναι εφικτό, θα είναι τουλάχιστο 30 λεπτά επί καθημερινής βάσης.
Μπορούμε να αναλύσουμε πολλά προβλήματα σε διάφορα στάδια όσον αφορά το τι μπορεί να κάνει η φυσιοθεραπεία για τους υπερήλικες, αλλά το πιο σημαντικό είναι η έμφαση που πρέπει να δοθεί στο εξατομικευμένο πρόγραμμα και τα διάφορα στάδια τα οποία πρέπει να τηρούνται πιστά μέχρι να πετύχουμε το τελικό στόχο.
Οι φυσιοθεραπευτές είναι δίπλα στα άτομα της τρίτης ηλικίας για να βοηθήσουν όσο το δυνατόν καλύτερα στην αποκατάσταση αλλά και στη επιστροφή στην καθημερινότητα και τις δραστηριότητες.