Διαβάστε αναλυτικά
Οι διατροφικές συνήθειες και συνδυασμό με τις συνήθεις της σωματικής δραστηριότητας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία παίζουν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της διαφοράς μεταξύ υγείας και κινδύνου για διάφορες ασθένειες στην μετέπειτα ζωή τους.
Η υιοθέτηση ενός τρόπου διατροφής ο οποίος βασίζεται στο πρότυπο της Κρητικής αλλά και γενικά Μεσογειακής Διατροφής είναι ιδανική για τα παιδιά και τους εφήβους ανεξάρτητα από το σωματικό τους βάρος. Σε κάθε περίπτωση όμως, θα πρέπει να προσαρμόζεται με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να καλύπτονται οι ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες των ηλικιών αυτών.
• Κατανάλωση πρωινού γεύματος:
Το σώμα χρειάζεται ενέργεια μετά τον ύπνο, άρα η κατανάλωση του πρωινού είναι πολύ σημαντική. Σύμφωνα με μελέτες η κατανάλωση πρωινού είναι ιδιαίτερης σημασίας τόσο για την ρύθμιση του βάρους, όσο και για την καλύτερη απόδοση των παιδιών στο σχολείο. Η παράλειψη του πρωινού μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη πείνα που συχνά οδηγεί σε υπερφαγία. Ένα ισορροπημένο πρωινό περιλαμβάνει την κατανάλωση γάλακτος, γιαουρτιού ή τυριού χαμηλών λιπαρών, την κατανάλωση ψωμιού ή δημητριακών ολικής αλέσεως και την κατανάλωση φρέσκων φρούτων ή φρέσκου χυμού.
• Κατανάλωση ποικιλίας τροφίμων:
Η ποικιλία στα τρόφιμα που καταναλώνονται είναι αυτή που θα εξασφαλίσει την επάρκεια σε θρεπτικά συστατικά αφού κανένα τρόφιμο δεν περιέχει από μόνο του όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός. Η συμμετοχή των παιδιών τόσο στην αγορά των τροφίμων, όσο και στην παρασκευή των γευμάτων, σε κάποιες περιπτώσεις βοηθά στο να διευρύνουν τις γευστικές τους προτιμήσεις.
• Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών:
Τα φρούτα και τα λαχανικά θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της διατροφής του παιδιού αφού θα πρέπει να καταναλώνονται τουλάχιστον 5 μερίδες από τα τρόφιμα αυτά κατά τη διάρκεια της ημέρα. 1 μερίδα φρούτων αποτελεί 1 μικρό φρούτο ή ½ ποτήρι φρέσκος χυμός, ενώ 1 μερίδα λαχανικών αποτελεί η 1 κούπα ωμών λαχανικών και η ½ κούπα βρασμένων λαχανικών. Για να επιτευχθεί ο στόχος των 5 μερίδων θα πρέπει σε κάθε βασικό γεύμα να συμπεριλαμβάνεται ωμή σαλάτα ή μαγειρεμένα λαχανικά, ενώ τα φρούτα θα πρέπει να αποτελούν επιλογές στο πρωινό γεύμα ή στα ενδιάμεσα σνακ.
• Οι υδατάνθρακες ως βάση της διατροφής:
Τα τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες θα πρέπει να αποτελούν τη βάση της διατροφής των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων. Περίπου οι μισές από τις θερμίδες που καταναλώνονται ημερησίως θα πρέπει να προέρχονται από υδατάνθρακες. Τα όσπρια, το ψωμί, τα δημητριακά και τα ζυμαρικά ολικής αλέσεως, το αναποφλοίωτο ρύζι και οι βραστές ή ψητές πατάτες αποτελούν καλές επιλογές από την κατηγορία αυτή.
• Μικρά και συχνά γεύματα:
Η τακτική κατανάλωση γευμάτων σε συγκεκριμένες ώρες βοηθά τον οργανισμό να ρυθμίσει πιο αποτελεσματικά την πρόσληψη τροφής με βάση τις απαιτήσεις του σε ενέργεια, και μειώνει τις πιθανότητες υπερκατανάλωσης φαγητού. Θα πρέπει πέρα από το πρωινό να καταναλώνονται 2 γεύματα μέσα στην ημέρα, ένα μεσημεριανό κι ένα πιο ελαφρύ βραδινό γεύμα, καθώς και δύο καλής ποιότητας σνακ, ένα στο σχολείο κι ένα κατά τη διάρκεια του απογεύματος, τα οποία καλό είναι να προετοιμάζονται από τους γονείς στο σπίτι.
• Κορεσμένο λίπος:
Η ποιότητα του λίπους στη δίαιτα είναι εξαιρετικά σημαντική. Να γίνεται προτίμηση στο ελαιόλαδο στην παρασκευή των φαγητών, αλλά ακόμη και των γλυκών, και να αποφεύγονται τα ζωικά λιπαρά όσο είναι δυνατό. Καλές επιλογές αποτελούν τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά, τα άπαχα κρέατα, τα πουλερικά και τα ψάρια, καθώς και τα γλυκά που παρασκευάζονται στο σπίτι με βάση το ελαιόλαδο. Τα τρόφιμα αυτά έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος το οποίο ασκεί διάφορες δυσμενείς δράσεις στον οργανισμό.
• Το φαγητό ως μέσο θρέψης και απόλαυσης:
Σε καμία περίπτωση τα τρόφιμα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως επιβράβευση, απειλή ή δωροδοκία. Τα παιδιά θα πρέπει να μάθουν να αντιμετωπίζουν το φαγητό μόνο ως μέσο θρέψης και απόλαυσης, γιατί μόνο έτσι θα μάθουν να ανταποκρίνονται στο πραγματικό αίσθημα της πείνας. Για τους ίδιους λόγους δεν συνίσταται η επιμονή των γονέων για να καταναλώσει τον παιδί όλη την ποσότητα φαγητού που υπάρχει στο πιάτο του.
• Οι γονείς ως πρότυπο για τα παιδιά:
Οι γονείς με τη δική τους συμπεριφορά τόσο στο φαγητό, όσο και στην άσκηση, επηρεάζουν τη συμπεριφορά που τελικά θα υιοθετήσουν τα παιδιά.
‘’Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς ότι η εγκατάσταση σωστών συνηθειών διατροφής σε αυτή την ηλικία είναι σημαντική για να τεθούν οι βάσεις της σωστής διατροφής για όλη τη διάρκεια της ζωής’’.
Στέλλα Πετρίδου,
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (BSc, MSc)
Τηλ: 99038921