Όλα όσα θέλουν να γνωρίζουν οι γονείς!
Πολλοί γονείς χαίρονται τη νηπιακή και παιδική ηλικία των παιδιών τους, αλλά βιώνουν την εφηβεία ως "αναγκαίο κακό", ως εποχή συγκρούσεων ή ακόμα και ως θύελλα την οποία απλώς πρέπει να υπομείνουν μέχρι να περάσει. Η καθοδήγηση των νέων στα χρόνια της εφηβείας είναι μια πολύπλοκη διαδικασία, την οποία οι γονείς αντιμετωπίζουν με μεγάλη δυσκολία.
Είναι πολύ σημαντικό για τον κάθε ένα από μας, να νιώθει την αγάπη των ατόμων που τον περιβάλλουν. Πόσο μάλλον για ένα έφηβο που αποδεδειγμένα οι πρώιμες εμπειρίες και τα συναισθήματα του, θα τον ακολουθούν, ίσως και να καθορίσουν, το υπόλοιπο της ζωής του. Η αγάπη, επηρεάζει την συναισθηματική τους ευημερία, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί την βάση για τις μετέπειτα φιλικές και ρομαντικές τους σχέσεις. Παρόλο που οι περισσότεροι γονείς αγαπούν τους εφήβους τους, εντούτοις δεν ξέρουν πώς να μεταφέρουν αυτή την αγάπη με τρόπο που οι νέοι να αισθάνονται ότι τους αγαπούν και ότι γίνονται αποδεκτοί.
Παρόλο που η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες, πάντα υπάρχουν μερικοί βασικοί κανόνες που κάνουν τα πράγματα πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά. Οι πιο κάτω «παροτρύνσεις», πιστεύουμε, είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για όσους γονείς βιώνουν τώρα τον δύσκολο δρόμο της εφηβείας.
Τους λέμε ότι τους αγαπάμε. Αυτός είναι ο απλούστερος τρόπος για να εκφράσουμε την αγάπη μας. "Σ 'αγαπώ". Τρεις μικρές λέξεις που όταν συν-αρμολογηθούν, έχουν μεγάλη δύναμη.
Τους δείχνουμε σεβασμό. Και όταν λέμε σεβασμό εννοούμε πολύπλευρο σεβασμό. Σεβασμό στη γνώμη τους, στα συναισθήματά τους και στην προσωπικότητά τους. Οφείλουμε να ακούμε τις απόψεις τους και να τις συζητάμε μαζί τους. Να είμαστε θετικοί στις προσεγγίσεις και όχι απειλητικοί απέναντι τους επισείοντας συνεχώς τιμωρίες κ.λπ. Όταν το παιδί νιώσει πως του δείχνουμε σεβασμό, να είμαστε σίγουροι πως θα μας ανταποδώσει τον ίδιο, αν όχι μεγαλύτερο.
Τους ακούμε. Πόσες φορές έχουμε ακούσει εφήβους να λένε τη φράση: "Δεν με καταλαβαίνουν…". Βέβαια, ίσως αυτή ακριβώς τη φράση να την έχουμε πει και εμείς για τους δικούς μας γονείς. Γνωρίζουμε λοιπόν από πρώτο χέρι τι σημαίνει να μη μας ακούνε. Άρα γιατί να επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη; Και το να ακούει κάποιος έχει κανόνες. Άλλο είναι να ακούμε πραγματικά, και άλλο να διακόπτουμε ή να προετοιμάζουμε τι απάντηση θα δώσουμε την ώρα που το παιδί μας μιλάει. Και σε τελική ανάλυση, πώς θα μάθουμε τι το απασχολεί αν δεν μάθουμε να το ακούμε πραγματικά;
Βλέπουμε το καλύτερο σε αυτά. Ο κόσμος είναι γεμάτος από ανθρώπους που μετρούν την αξία μας με βάση τον τρόπο συμπεριφοράς ή την παραγωγικότητα μας. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επιβλαβές στους εφήβους, πιστεύοντας ότι η αξία τους συνδέεται κυρίως με τις επιτυχίες τους. Η δική μας αγάπη πρέπει να γίνει το μέσο, μέσα από το οποίο ο έφηβος θα καταφέρει να δει κάποιον που αξίζει όπως ακριβώς είναι.
Τους αποδεχόμαστε. Οι έφηβοι από τη φύση τους περνούν μια φάση έντονων αναπτυξιακών μεταβολών. Σε αυτή την περίοδο ανακαλύπτουν τον εαυτό τους. Η προσπάθεια που κάνουν είναι μεγάλη. Το μόνο που δεν θέλουν είναι γονείς που προσπαθούν να τους ωθούν σε κατευθύνσεις που οι ίδιοι δεν επιθυμούν. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να δεχτούμε τα παιδιά μας όπως είναι και να είμαστε περήφανοι για αυτά, έστω κι αν διαφωνούμε με κάποια στοιχεία της προσωπικότητάς τους.
Τους προστατεύουμε. Όταν παρακολουθούμε τη συμπεριφορά των παιδιών μας και θέτουμε σαφή όρια γύρω από την ηθική, τα βοηθούμε να νιώσουν περισσότερη ασφάλεια. Κρατώντας τα παιδιά μας ασφαλή είναι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που κάνουμε για να νιώσουν την αγάπη μας.
Τους προετοιμάζουμε. Γνωρίζουμε ότι ο κόσμος είναι περίπλοκος. Είναι γεμάτο ωθήσεις αλλά και κινδύνους. Η προετοιμασία αποτελεί και προστασία για το μέλλον. Όταν προετοιμάζουμε τα παιδιά μας για ασφαλή και σοφή πλοήγηση στον κόσμο, τους δείχνουμε, με αγάπη, πόσο μας νοιάζει για να γίνουν ο καλύτερος εαυτός τους.
Είμαστε εκεί γι’αυτούς. Οι σχέσεις έρχονται και φεύγουν. Οι φιλίες μπορούν να αλλάξουν - ειδικά κατά την εφηβεία. Τα σχολικά χρόνια περνούν. Ο έφηβος μπορεί να νιώθει ότι ο κόσμος είναι ένα μη ασφαλές, απρόβλεπτο μέρος. Η αδιάκοπη και αξιόπιστη παρουσία μας είναι μια απτή έκφραση της αγάπης μας.
Τους παρέχουμε ελευθερία. Επιβάλλεται να τους αφήνουμε να δοκιμάσουν και να πάρουν αποφάσεις μόνοι τους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα αποτύχουν. Το να νιώθουν κάποιες φορές ότι είναι ανεξάρτητοι, τους κάνει να νιώθουν ισχυρότεροι.
Μαρία Φωτιάδου
Κλινική Ψυχολόγος
Τ: +357 97701702