Τα "καλά" και τα "κακά" λιπαρά στη διατροφή μας

Η Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Στέλλα Πετρίδου μας αναλύει όλα τα λιπαρά στη διατροφή μας και μας εξηγεί ποια από αυτά είναι \"καλά\" και ποια \"κακά\".

Μια μικρή ποσότητα λίπους, είναι μέρος μιας υγιεινής, ισορροπημένης διατροφής, διότι τα λίπη είναι υπεύθυνα για να παρέχουν προστασία, θερμότητα και ενέργεια στον άνθρωπο. Χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, τα "κακά", γνωστά ως κορεσμένα λιπαρά και τα "καλά", που συμπεριλαμβάνουν τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα.

Τα λιπαρά γενικά αποτελούν βασικό στοιχείο της διατροφής (30-35% του συνόλου των θερμίδων στη μεσογειακή διατροφή), παρέχουν ενέργεια, γεύση και περιέχουν τα απαραίτητα λιπαρά οξέα και τις λιποδιαλυτές βιταμίνες Α, D και Ε. Επίσης, βοηθούν στην απορρόφηση μετάλλων, όπως το ασβέστιο και ο φωσφόρος.

Είναι βέβαια γεγονός ότι δεν είναι όλα τα λίπη ίδια. Τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λίπη βοηθούν στη μείωση της κακής χοληστερόλης, στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, στη ρύθμιση της ινσουλίνης και στην προστασία της καρδιάς.ενώ αντιθέτως τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, τα οποία βρίσκονται μεταξύ άλλων στα επεξεργασμένα τρόφιμα, στο κρέας και στα γαλακτοκομικά, έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της κακής χοληστερόλης.

Μονοακόρεστα Λιπαρά:

• Ελαιόλαδο
• Αμύγδαλα, καρύδια πεκάν
• Αβοκάντο

Πολυακόρεστα Λιπαρά:

Σε αυτό τον τύπο των "καλών" λιπαρών ανήκουν τα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, στα οποία είναι πλούσια τα παρακάτω:

• Λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, η ρέγγα και το σκουμπρί
• Φυτικά έλαια (όπως το ηλιέλαιο)
• Μαργαρίνη
• Λιναρόσπορος
• Καρύδια, Ηλιόσπορος

Κορεσμένα λιπαρά:

• Ζωικά λίπη (όπως τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα, λίπος του κρέατος)
• Το αυγό
• Κρέμα γάλακτος
• Βούτυρο
• Ορισμένες φυτικές τροφές (όπως η καρύδα) 

Trans λιπαρά:

• Πατατάκια
• Μπισκότα
• Αρτοσκευάσματα τύπου κρουασάν
• ‘Ετοιμες ζύμες
• Τα τηγανητά τρόφιμα

Τα trans λιπαρά είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία λιπαρών. Συγκεκριμένα, πρόκειται για λίπη που έχουν υποστεί τη βιομηχανική επεξεργασία, γνωστή ως υδρογόνωση, για να είναι ανθεκτικά στην οξείδωση και να έχουν στερεά μορφή, όπως κάποιες μαργαρίνες. Όπως και τα κορεσμένα λίπη, τα τρανς λιπαρά μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα.

Όπως βλέπετε, όλα τα λιπαρά είναι μέρος της καθημερινής μας διατροφής και τα περισσότερα από αυτά, είναι αναγκαία για τη λειτουργία του οργανισμού μας. Να θυμάστε ότι, όσο πιο ακόρεστο είναι ένα λιπίδιο τόσες λιγότερες πιθανότητες έχει να αλλοιωθεί και κατ’επέκταση δεν θα επηρεάζει αρνητικά την υγεία των αγγείων. Για όλα όμως ισχύει ο κανόνας "Παν μέτρον άριστον", καθώς η περίσσεια θερμίδων επηρεάζει ούτως ή άλλως αρνητικά τη χοληστερόλη του αίματος. Έτσι, ξεφεύγοντας σε ποσότητες, όλες οι παραπάνω αλήθειες μπορούν να αποδειχθούν "μύθοι"!

Στέλλα Πετρίδου,

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (MSc)

Τηλ. +357 99038921