Τι είναι η διαταραχή πανικού;

Η Κλινική Ψυχολόγος, Μαρία Φωτιάδου μας εξηγεί τι είναι η διαταραχή πανικού και ποια θεραπεία πρέπει να ακολουθήσουμε.

Η διαταραχή πανικού (ΔΠ) είναι μια αγχώδης διαταραχή, που εκδηλώνεται τόσο με ψυχολογικά όσο και με σωματικά συμπτώματα. Πρόκειται για μια από τις πιο συχνές ψυχικές παθήσεις, κατά την οποία το άτομο παρουσιάζει αιφνίδια και ανεξέλεγκτα επεισόδια έντονου φόβου και άγχους, που ονομάζονται κρίσεις πανικού. Υπολογίζεται ότι το 4% του γενικού πληθυσμού υποφέρει από συχνές και σοβαρές κρίσεις πανικού και ότι το 1-4% του πληθυσμού θα βιώσει μια κρίση πανικού κάποια στιγμή στη ζωή του.

Η διάρκεια μιας κρίσης πανικού μπορεί να είναι από μερικά λεπτά έως μερικές ώρες, μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες, με μεγαλύτερη συχνότητα στις ηλικίες μεταξύ 20 – 40  και είναι 2 έως 3 φορές συχνότερη στις γυναίκες, συγκριτικά με τους άντρες.

Συμπτωματολογία

Τα συμπτώματα μπορούν να διαχωριστούν σε ψυχολογικά (έντονο άγχος, δυσφορία, φόβος, ενίοτε ψυχικός τρόμος, αίσθημα αποξένωσης από τον εαυτό του (αναφέρει ότι νιώθει σαν να "βγαίνει από το σώμα του"), πεποίθηση ότι θα "χάσει τα λογικά του" και ότι θα πεθάνει ή θα λιποθυμήσει) και σωματικά (αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία, εφίδρωση, δυσχέρεια στην αναπνοή, αίσθημα βάρους στο στήθος, μουδιάσματα, αίσθημα αστάθειας).

Συνήθως σε έναν ασθενή εμφανίζονται κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, για να γίνει όμως διάγνωση της διαταραχής, θα πρέπει να εμφανίζονται τουλάχιστον τέσσερα από αυτά, σε τέσσερα επεισόδια πανικού κατά τη διάρκεια ενός μήνα. Επίσης, ένας ασθενής θεωρείται ότι πάσχει από διαταραχή πανικού, όταν μετά από μια κρίση πανικού έχει για χρονικό διάστημα τουλάχιστον ενός μηνός, έντονο διαρκή φόβο επανάληψης της κρίσης πανικού.

Μία κρίση πανικού καθεαυτή δεν είναι επικίνδυνη, αλλά η εμπειρία είναι εξαιρετικά δυσάρεστη και δεν σταματά εκεί. Άπαξ και συμβεί μια φορά, το άτομο αρχίζει και βιώνει άγχος προσμονής, δηλαδή ασχολείται επίμονα με την πιθανότητα ότι θα ακολουθήσει και άλλη κρίση. Νιώθει διαρκώς ανησυχία, παρατηρεί έντονα τις αντιδράσεις του και είναι σε διαρκή επιφυλακή για σωματικά συμπτώματα ή ενοχλήσεις που θα σηματοδοτήσουν μια νέα κρίση. Η παραμικρή δυσφορία, ζάλη ή αδιαθεσία ερμηνεύεται με αρνητικό έως και καταστροφικό τρόπο. Για να "προστατευτεί", μεταβάλλει προς το χειρότερο τον τρόπο ζωής του. Περιορίζει τις δραστηριότητες του και αποφεύγει χώρους ή συνθήκες που συνδέονται με την πρώτη κρίση πανικού. Αυτή η συμπεριφορά αποφυγής εδραιώνει το φόβο απέναντι στην κρίση πανικού. Έτσι ο φόβος επεκτείνεται και σε άλλες καταστάσεις.

Οπότε  το άτομο μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο προσμονής και αποφυγής αντικείμενων, χώρων και καταστάσεων που θεωρεί ότι μπορεί να προκαλέσουν ένα νέο επεισόδιο.

Ποια είναι η θεραπεία της Διαταραχής Πανικού;

H θεραπεία της διαταραχής πανικού περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία, με ή χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Ως αποτέλεσμα, ένα μεγάλο ποσοστό -γύρω στο 80%- θα επιτύχει μείωση του αριθμού και της συχνότητας των κρίσεων πανικού ή και την εξάλειψη τους. Στη θεραπεία των κρίσεων πανικού, ο καλύτερος τρόπος είναι η γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, που έγκειται στην επίγνωση του τι ακριβώς συμβαίνει στο άτομο, γιατί του συμβαίνει, καθώς και στην αναγνώριση και αλλαγή του τρόπου σκέψης που συντηρεί το άγχος.

Μαρία Φωτιάδου

Κλινική Ψυχολόγος

Τηλ. 00357 97701702